Test | Cannondale Jekyll 1: op alle vlakken atypisch
Door Léo Kervran -
In juni vorig jaar stelde Cannondale de nieuwe Jekyll voor. Het mythische model, dat sinds 2017 niet meer wijzigde, onderging toen een grondige transformatie. Na een eerste kennismakingsrit in de Vogezen, ging de fiets mee in de koffer naar de redactie waar we hem wat uitgebreider aan de tand voelden. De uitkomst daarvan lees je in dit testverslag.
Cannondale mag dan niet meer aanwezig zijn in het EWS-circuit, toch werd de Jekyll ontworpen met het oog op endurowedstrijden. De fiets moest dus in de eerste plaats een efficiënt wapen zijn met veringen die hem op de grond doen kleven en 29”-wielen om fouten te vergeven en snelheid te maken.
Daarnaast stelde Cannondale vast dat DH-fietsen steeds minder populair worden in bikeparks, het omgekeerde geldt voor endurofietsen: die zijn net meer en meer aanwezig. Dat mag geen verrassing heten als je kijkt waartoe endurofietsen de dag van vandaag in staat zijn. Het merk nam er nota van en dus moest de fiets zich ook in bikeparks op zijn gemak voelen. Dat vertaalt zich in een comfortabele fiets die de runs aan elkaar moet kunnen rijgen, maar ook in een fiets die vergevingsgezind is en zich zowel in de lucht als op steile bergflanken op zijn gemak voelt. Maar is dat alles ook verenigbaar met een puur wedstrijdmonster?
Frame
Wanneer je over de nieuwe Jekyll praat, moet je het natuurlijk ook hebben over de bijzondere positie van de achterdemper die quasi verborgen zit in de schuine onderbuis. Cannondale noemt deze zone Gravity Cavity. Indien het extra vat van de Fox Float X2 Factory niet zichtbaar zou zijn, zou je in profiel bijna geloven dat er geen achterdemper aanwezig is.
Het doel van deze positie is eenvoudig: het zwaartepunt van de fiets zo laag mogelijk brengen wat in dit geval nog wat belangrijker is door de keuze voor een van de zwaarste en grootste dempers op de markt (de dempers met een spiraalveer uitgezonderd). Cannondale spreekt dan wel over een holte (cavity), maar in de onderbuis zien we wel degelijk een opening. Je kan de demper dan ook van onderaf aanraken.
Deze keuze heeft ook zijn beperkingen. De belangrijkste betreft het materiaal: de nieuwe Jekyll is alleen verkrijgbaar in carbon.Volgens het merk zou aluminium te complexe bewerkingen vergen om dezelfde vormen te verkrijgen, met als gevolg dat het frame uiteindelijk duurder zou zijn dan het carbon frame, waardoor elke interesse in de aluminium versie automatisch zou wegvallen.
Daarnaast moest men de demper natuurlijk wel extra beschermen. En opnieuw koos Cannondale voor een opvallende oplossing. De uit stevig plastic gemaakte bescherming zit niet tegen de onderbuis aangedrukt en de opening die daardoor ontstaat moet de afkoeling van de demper in lange afdalingen helpen bevorderen. Wij onthouden echter vooral dat hierdoor de deur wordt geopend voor modder en vuil. Het valt nog te bezien of dit vuil gemakkelijk wordt afgevoerd of niet.
Aan de andere kant bemoeilijkt deze beschermplaat de toegang tot de instellingen van de demper, omdat je deze moet demonteren (of op zijn minst 3 van de 4 schroeven verwijderen om hem te draaien) om bij de knop voor de rebound bij hoge snelheid te raken.
De Jekyll is ook op andere plaatsen goed beschermd. Zo zit er net boven het hoofdscharnierpunt een piepklein maar efficiënt spatbord, zien we een royale bescherming op de liggende achtervork en aan de zijde van de aandrijving ook op de staande achtervork. Tot slot is er ook een ISCG 05-montagepunt voor een bashguard (al is de fiets daar van origine niet mee uitgerust).
Goed beschermd dus, maar ook zeer goed afgewerkt!De fiets kreeg een prachtige laklaag met reflecties die variëren naargelang het licht. Het groen/koperachtige Beetle Green van deze Jekyll 1 gaat bijzonder goed samen met de Kashima-coating van de Fox-veringen …
Achteraan zien we het Ai Offset Drivetrain-ontwerp, kenmerkend voor Cannondale.De achterste driehoek werd naar achteren geplaatst waardoor er volgens het merk meer spelingsruimte vrijkwam voor de band. Hierdoor kon men de spaken van het wiel onder een betere hoek monteren waardoor het wiel stijver en steviger wordt.
Veringen
Afgezien van de specifieke plaatsing van de demper, heeft de achterwielophanging nog iets om de nieuwsgierigheid op te wekken.Deze nieuwe Jekyll volgt de, vooral in 2021 sterk in opmars zijnde, trend van endurofietsen met een hoog scharnierpunt.
Cannondale kiest echter niet voor een klassieke single pivot ophanging, maar wel voor een 4 bar linkage type Horst Link waarvan het scharnierpunt van de liggende achtervork iets hoger dan gewoonlijk op het frame wordt gemonteerd.
De veerweg bedraagt 165 millimeter en de ophanging werd zodanig ontworpen dat deze zoveel mogelijk wordt geïsoleerd van de bewegingen van de biker, zodat deze permanent kan werken.We merken dus dat de anti-squat vrij zwak is, vooral aan het begin van de slag.Pas op, deze manier van denken kan ook nadelen hebben: het betekent minder feedback en misschien ook dat de fiets minder snel accelereert wanneer je stevig trapt …
Het kleine tandwieltje dat meedraait om de ketting op de juiste spanning te houden tijdens het gebruik van de vering, is uit aluminium, wat een goede levensduur doet verwachten.
Cannondale heeft eraan gedacht om de kinematica van de fiets aan te passen aan zijn grootte, door de locatie van bepaalde scharnierpunten met enkele millimeters te verplaatsen.Dat lijkt logisch om het beste uit de demper te halen – iemand met een small weegt hoogstwaarschijnlijk niet evenveel als iemand met een XL – maar het is (nog) niet de norm op de markt.
Vooraan is de Jekyll uitgerust met een vork met een veerweg van 170 millimeter, een Fox 38 Factory Grip2 op ons testmodel. Merk terloops op dat Cannondale de montage van een vork met een dubbele vorkkroon zonder voorbehoud heeft gevalideerd, waardoor de veerweg tot 180 millimeter kan bedragen. Goed om weten voor degenen wiens praktijk meer neigt naar het bikepark en freeride dan naar de endurocompetitie.
Geometrie
Een goede endurofiets is een fiets die snel gaat, maar het is ook een fiets die gemakkelijk fouten vergeeft en dat lijkt het merk te hebben begrepen.
De geometrie van de Jekyll is dan ook minder extreem dan bij gelijkaardige modellen. De balhoofdhoek bedraagt 64 graden, de reach 450 (medium) of 475 millimeter (large) en de stack 634 (medium) of 643 millimeter (large). De lengte van de liggende achtervork varieert naargelang de maat en gaat van 430 millimeter op de small tot 450 millimeter op de XL.
De rechte zitbuishoek van 77,5 graden moet dan weer toelaten om zonder al te veel moeilijkheden de top te bereiken tijdens de verbindingsstukken.
Onderdelen
Met een prijskaartje van 6999 euro (500 euro duurder dan bij de lancering in juni 2021), situeert de Cannondale Jekyll 1 zich klaar en duidelijk in het topsegment. De Fox Float X2 Factory-demper en de Fox 38 Grip2 Factory-vork voldoen perfect aan dit plaatje.
De aandrijving daarentegen is van een iets lager kaliber. Op de Jekyll 1 zien we een mix van een GX Eagle (cassette, derailleur, shifter), NX Eagle (ketting) en een X1-crankstel met 30 tanden. De huidige versie van de GX mag de jeugdige gebreken van de eerste versie dan wel ontgroeid zijn en nu net zo efficiënt zijn als de X01, toch vinden sommigen dit wat te min op een fiets die bijna 7000 euro kost.En wat te zeggen over de NX Eagle-ketting …
Met de remmen keren we terug naar een onderdeel dat wel in verhouding staat tot het prijskaartje. Stoppen doe je met Sram Code RSC-remmen met een remschijf van 220 millimeter (!) vooraan en 200 millimeter achteraan. Opgelet, het gaat hier om de klassieke Centerline-remschijven en niet om de nieuwe HS2-exemplaren die nog niet beschikbaar waren op het moment dat de fiets gelanceerd werd.
Verrassender is de keuze van de wielen. De WTB Kom Trail i30 TCS-velgen zijn zwaar (meer dan 600 gram per velg) en worden vooraan opgebouwd met een Formula-naaf en achteraan met een Sram-naaf. Op het terrein bleek deze combinatie een ontgoocheling met een zeker gebrek aan dynamisme. Sommige buitenlandse collega-journalisten vonden de velgen ook te fragiel, maar zelf hebben we er nooit problemen mee gekend.
Maxxis levert de banden met een veelzijdige set die bestaat uit een Assegai 2.5″ (vooraan) en Dissector 2.4″ (achteraan). Beide hebben een Exo+-karkas en bollen op MaxxTerra-rubber, wat niet iedereen een goede keuze vindt (sommigen vinden Exo+ te licht voor enduro of verkiezen vooraan een MaxxGrip-rubber).
Het Fabric Scoop Shallow Elite-zadel, de DownLow-dropper post (met een drop van 150 millimeter op de medium), het Cannondale 1 Riser Carbon-stuur, de Fabric Funguy-handvatten en de FSA Grid-stuurpen maken de fiets compleet.
Zonder pedalen kwam het gewicht uit op 15,6 kilogram. Door de wielen te verwisselen zou dat getal al een stukje lager kunnen liggen.
Versies en prijzen
Cannondale biedt slechts twee modellen en een framekit aan van de Jekyll jaargang 2022. Onder de hier geteste en beschreven Jekyll 1 van 6999 euro heb je ook nog een Jekyll 2 die voor 4999 euro over de toonbank gaat. Die laatste is uitgerust met een Fox DPX2 Performance en RockShox Zeb Select, een Shimano Deore-aandrijving en -remmen en WTB STX i30 TCS-wielen met Shimano-naven.
De framekit kost op zijn beurt 3499 euro.Zoals alle Cannondales heeft de Jekyll een levenslange garantie, op voorwaarde dat deze is geregistreerd op de website van het merk.De procedure is eenvoudig en snel, maar het is noodzakelijk om van dit voordeel te profiteren, anders geldt de wettelijk verplichte garantie van twee jaar.
Cannondale Jekyll 1: de terreintest
Wanneer we op de Jekyll stappen, hervinden we de uitstekende positie die we zo leuk vonden in de Vogezen.Of je nu op het zadel zit om te trappen of rechtop staat in afdalingen, je voelt je als een vis in het water op de Jekyll en er is geen aanpassingstijd nodig om je balans op de fiets te vinden.
We beginnen met het op druk brengen van de demper volgens de aanbevelingen van het merk, 170 psi voor onze 65-66 kilogram, en zonder veel verrassingen blijkt het gedrag identiek te zijn aan wat we hadden ervaren tijdens onze eerste kennismaking. De fiets pompt niet wanneer het bergop gaat en bergaf wordt de hele veerweg gebruikt, al voelt het op ruw terrein (wortels, stenen) niet echt comfortabel aan. Raar, want het merk verkondigde nochtans met veel fierheid dat het de beste ophanging ooit had gemaakt.
Wanneer een vering niet gevoelig genoeg reageert, is er maar één oplossing: de druk verlagen. Op het moment dat we die operatie uitvoerden, hadden we er enkele bedenkingen bij, dat geven we grif toe. Vooral omdat we bij de eerste poging reeds heel de veerweg gebruikten. Gelukkig is de Fox Float X2 Factory-demper op meerdere vlakken instelbaar zodat je hier en daar nog wat kunt finetunen.
We verlagen dus de druk en gaan opnieuw rijden. Het voelt al beter aan, maar het is nog niet perfect. Terug naar onze werkplaats dus. Finaal eindigen we op een psi van 130 (jawel, bijna 40 psi minder dan aanbevolen!) en een sag rond de 32%, gemeten staand op de pedalen. We durven ons niet in te beelden hoeveel dit moet geweest zijn met de originele 170 psi …
Hoe dan ook, de Jekyll toont nu een heel ander gelaat. De balans van de vering is opmerkelijk. De fiets incasseert de schokken goed en is zelfs iets stabieler. Maar we genieten vooral van een veel gevoeligere werking van de vering. Die doet ons bij momenten wat denken aan de ophanging van de Trek Slash die ook erg goed is in het gladstrijken van alles wat onder zijn wielen komt.
En het wordt nog beter. Door enkele kliks extra aan de knop van de compressie bij lage snelheid, hebben we het gevoel dat we de veerweg niet al te snel opgebruiken ondanks de lage druk. Een teken dat de veerweg aan het einde mooi gedoseerd wordt benut.
Daar waar de Jekyll en de Slash met elkaar verschillen, is het dynamische karakter. De Trek versnelt heel gemakkelijk terwijl de Cannondale toch anders moet benaderd worden. Hij verlangt meer dat eens je een zekere snelheid hebt opgebouwd, deze zo lang mogelijk vasthoudt.
Als je gewend bent aan vinnigere fietsen, dan moet je dus je rijstijl aanpassen. Eens je dit onder de knie hebt, is het wel een festijn. De fiets komt niet bij de minste impuls los van de grond en door zijn wendbaarheid is hij zeer speels. Voeg daar nog de grip van de veringen en het tolerante frame aan toe, en je hebt een goed geheel om de limieten van de trails op te zoeken om hier en daar een tiende van een seconde te winnen. Of om je makkers binnendoor te passeren.
Een laatste sterk punt van de Cannondale Jekyll is de soepelheid van het frame. Dat kan bizar klinken, maar je zal het snel begrijpen. De Jekyll is geen ‘slappe salami’, maar wel een fiets die veel fouten en aarzelingen van de piloot vergeeft en hem ook spaart, wat past bij een fiets die wordt gepresenteerd als een wedstrijdmachine.
Je hoeft dan ook geen wereldkampioen te zijn om volop van de Jekyll te profiteren. Als je de vering eenmaal goed hebt afgesteld, is het een fiets die toegankelijk is voor iedereen en die topprestaties kan bieden aan een breed scala rijders en disciplines.
Waar het aanpassen van de instellingen van de vering veel goeds heeft gebracht, is er wel een groot nadeel: vaarwel trapefficiëntie!Met een sag rond (of zelfs boven) de 30%, pompt de ophanging van de Jekyll zelfs wanneer je zittend op het zadel tempo rijdt. De lockout van de demper, die we in eerste instantie overbodig achtten, wordt dan onmisbaar.Voeg daar de zware wielen nog aan toe die niets doen om het gedrag te verbeteren en je zult begrijpen dat bergop rijden niet het favoriete terrein is van de Jekyll.De zeer goede zitpositie verzacht wel wat, maar snel bergop rijden zit er niet in.
Ook de idler pulley laat zich voelen en horen tijdens het trappen op de pedalen, en nog meer wanneer je achteraan de grootste kransjes van de cassette opzoekt. We werden er wel snel aan gewend, maar dat is misschien niet bij iedereen zo. Tijdens onze test stelden we wel geen voortijdige slijtage vast. Ook de Gravity Cavity bezorgde ons geen problemen; het vuil en de modder die er zich eventueel opstapelen, worden met een simpele waterstraal makkelijk weggespoeld.
Verdict
De Cannondale Jekyll met jaargang 2022 is (bergaf) op alle terreinen goed zonder ergens echt in uit te blinken en is wel degelijk een goede endurofiets om competitie mee te rijden. Zijn atypisch design verbergt een veelzijdig karakter. Hij ligt makkelijk in de hand en is in staat om snel te gaan waarbij de piloot gespaard wordt. Maar hij is meer dan dat. Tijdens onze kennismaking in de Vogezen hadden we al gemerkt dat hij zich ook in de lucht op zijn gemak voelde, wat hem interessant maakt om ook in het bikepark of voor freeride te gebruiken. En omdat hij zo makkelijk te besturen valt, is hij ook perfect voor all-mountain trips.
Cannondale Jekyll 1
€ 6999,00
15,6 kg(medium, zonder pedalen)
- Prestaties van de veringen
- Tolerantie van het frame
- Toegankelijk
- Wendbaar en toch stabiel
- Te duur in verhouding tot de onderdelen
- Vergt tijd om de veringen goed af te stellen
- Pompt bij het trappen op de pedalen
- Teleurstellende wielset
Évaluation des testeurs
- Best getest
- Hartendief
- Prijs-kwaliteit
Meer info via www.cannondale.com