De Transvésubienne & Transriviera | enkel voor de moedigen

De Transriviera is een nieuwe extreme marathon op de internationale kalender in de stijl van de legendarische Transvésubienne. Hoewel dezelfde organisatie verantwoordelijk is voor het event, er op papier veel gelijkenissen zijn en ze beiden in de Maritieme Alpen plaatshebben, heeft elke wedstrijd toch zijn eigen karakter. Wij reden in het najaar van 2021 de TransV met een e-bike en reisden dit voorjaar opnieuw naar de Franse Riviera om de TransR volledig op eigen spierkracht te rijden.

De Transvésubienne kan dan wel onder de specialisten heel gekend zijn, maar toch verdient deze unieke marathon een woordje uitleg. In 1988 was de wedstrijd het allereerste Europese kampioenschap mountainbike. Het parcours veranderde de afgelopen jaren regelmatig, maar in essentie liep het altijd doorheen de vallei van de Vésubie. Vanuit het skiresort Valdeblore/La Colmiane – gekend van de Tour de France – rijden de mountainbikers al meer dan 30 jaar over natuurlijke en historische (wandel)paden richting Nice. Aangezien het een rit in lijn is en je hoger vertrekt dan de aankomst zijn er altijd een hoger aantal negatieve hoogtemeters (dikwijls meer dan 4000) dan positieve (minstens 3000). Wat best pittig is voor een rit die “maar” rond de 80 kilometer zit.

De paden zijn bovendien uiterst rauw en technisch, wat er voor zorgt dat er bergop veel draagstukken zijn en dat je voor de afdalingen over de nodige technische skills moet beschikken. Je staat ook liefst met een uitstekende conditie en een geschikte fiets aan de start. Uitpakken met een hardtail, voorzien van lichte bandjes en zonder dropper post is echt geen goed idee.

In 2009, tijdens de hoogdagen van de titanenstrijd tussen Julien Absalon en Nino Schurter, stonden beiden aan de start van de TransV. Absalon reed jammer genoeg lek en Nino Schurter won uiteindelijk in iets meer dan 6 uur.

Simpelweg uitrijden was in het verleden altijd een sterke prestatie en met een tijd onder de tien uur had je het echt goed gedaan. In 2009, tijdens de hoogdagen van de titanenstrijd tussen Julien Absalon en Nino Schurter, stonden beiden aan de start van de TransV. Absalon reed jammer genoeg lek en Nino Schurter won uiteindelijk in iets meer dan 6 uur. Ondertussen zijn de fietsen in die mate verder ontwikkeld en verbeterd dat de winnaar meestal rond de 5 uur uitkomt en je als goed getrainde amateur een eindtijd van tegen de 8 uur mag verwachten. Maar makkelijk zal het nooit worden, hoewel …

In deze wedstrijd kwamen ook snel e-bikes aan de start, veel vroeger dan ze voor het grote publiek doorbraken en ze op andere wedstrijden te zien waren. Het is ondertussen enkele jaren geleden dat de eerste e-bike sneller was dan de “profs” met een gewone fiets. Nu staan er elk jaar tientallen gemotoriseerde rijders aan de start en dat aantal is alleen maar groeiende. In de editie van 2021 deed wereldkampioen E-bike Jerôme Gilloux er maar liefst 1u20 minder lang over dan de winnaar van de gewone wedstrijd. De motor en de evolutie van de fietsen doet veel, maar de top e-rijders zijn echt wel uitzonderlijk getalenteerd en daarnaast ook heel goed en uiterst specifiek getraind.

Wij reden vorig jaar, begin oktober, in duo de eTransV en kwamen uit op ongeveer dezelfde tijd van de musculaire winnaar, maar het bleef wel een stevige inspanning van 5 uur (desondanks dat we twee batterijen mochten gebruiken) en technisch werden we nog steeds tot het uiterste gedreven. De draagstukken waren beperkter, maar we gingen toch nog een 25-tal minuten te voet. Puur fysiek ging Jérôme sowieso een stuk sneller vooruit dan wij, maar het uitzonderlijke was dat hij bij zijn exploot “GEEN” voet aan grond heeft moeten zetten. Dit terwijl wij bij momenten elkaar zelfs moesten helpen met het dragen van de e-bike, om gewoon maar de hindernissen te kunnen overbruggen.

De Transriviera

Maar genoeg over de TransV en alle aandacht nu naar de TransR. Opnieuw spreken we over een rit in lijn die diep en hoog vanuit het binnenland over eeuwenoude en natuurlijke paden loopt naar de Middelandse Zee. Dus ook hier zijn er meer negatieve dan positieve hoogtemeters. Qua afstand zitten we idem dito rond de 80 kilometer. Het parcours loopt oostelijker, doorheen de vallée de la Roya tegen de Italiaanse grens vanuit Tende tot Menton en in tegenstelling tot zijn meer westelijk gelegen broertje wordt er meer op asfalt en bredere offroad paden geklommen. De afdalingen daarentegen worden zeker niet minder uitdagend aangekondigd.

Op de website lezen we: “Adembenemende panorama’s, speciaal voor de race heropende paden voor een ongeëvenaard rijplezier met rijke en gevarieerde landschappen”.

Wij startten onze reis vanuit Brussel en reden vervolgens bijna 1200 kilometer tot we op zaterdagmiddag pal in het centrum van Nice aan het treinstation Nice-Ville arriveerden. Hier laten we ons busje achter en start het avontuur. We worden opgewacht door de vrijwilligers van de organisatie en de medewerkers van de SNCF (de Franse treindienst). We nemen hier de Train des Merveilles die ons naar de startplaats in Tende zal brengen. Deze spoorweg kenmerkt zich door de vele tunnels waarmee de spoorweg zich in een quasi rechte lijn doorheen het prachtige landschap boort. Het is een van de meest efficiënte manieren om het traject te overbruggen. De treinreis duurt iets minder dan 2 uur, terwijl het met de wagen minstens even lang zou duren. Er zijn immers nog tal van herstelwerken gaande na de hevige overstromingen ten gevolgen van de storm Alex tijdens de jaarwisseling van 2020-21.

Met de wagen tot Tende rijden was ook logistiek niet de beste keuze, want de wedstrijd vertrekt daar wel maar komt aan in Menton. En na de aankomst kon je daar de gewone trein nemen terug naar Nice. Een overnachtingsplaats in Tende vinden is daarenboven ook niet zo makkelijk, want de streek is helemaal stilgevallen na afloop van de storm (ze was zelfs bijna niet meer bereikbaar). Wij overnachtten samen met de andere deelnemers in een grote sporthal enkel voorzien van de essentiële bagage (één sporttas dus) en onze fiets.

Het geschikte materiaal

We mochten onze Trek Top Fuel 9.9 AXS die we ter beschikking hadden gekregen voor de reportage in Finale Ligure nog een beetje langer houden om ermee de Transriviera te rijden. De nieuwe Top Fuel met de bijhorende afmontage van dit topmodel is uitzonderlijk goed geschikt voor een marathonwedstrijd van dit kaliber. Voorzien van 120mm veerweg, een moderne geometrie en allemaal hoogtechnologische en lichte onderdelen, kunnen we tegelijk efficiënt klimmen alsook vlot afdalen. Elke standaarduitrusting, hoe goed die ook is, dien je echter altijd nog aan je persoonlijk voorkeuren aan te passen …

IRC is de bandensponsor van zowel de Transriviera als Transvésubienne en wij waren zo enthousiast van hun Tanken dat we deze enduroband ook graag eens in een marathonsetting wouden uitproberen. Met slechts 1000 gram op de weegschaal en een profiel dat best meevalt qua rolweerstand zouden we nog steeds goed moeten kunnen klimmen, om dan zonder veel te moeten opletten en nadenken – wat op het einde van de wedstrijd niet meer zo goed lukt – te kunnen dalen. We reden met ons originele testpaar. De achterband had wel wat gebruikssporen van de voorgaande weken, maar was zeker nog niet aan vervanging toe.

De originele Bontrager RSL stuur/stuurpencombo op de Top Fuel is een heel brede van 82cm met een neutrale stuurpenhoek. Om de steile klimmen beter te kunnen oprijden vervingen wij dit door de 75cm brede XC-versie en een negatieve stuurpenhoek van -13°.

Het is nooit onze bedoeling om een testfiets met minder respect te behandelen of zomaar kapot te gaan rijden. Maar we rijden wel echt ermee! Gelukkig is de Top Fuel voorzien van een beschermende plaat onderaan de schuine buis tot aan het bracket. Ook het crankstel is voorzien van crank boots, want de kans is heel groot dat we hiermee onderweg meerdere stenen zullen raken.

Het boezemt ons eveneens vertrouwen in dat alle Bontrager carbon wielen levenslange garantie hebben en worden geleverd met Carbon Care, dat gratis reparatie of vervanging biedt aan de oorspronkelijke eigenaar binnen de eerste twee jaar van bezit.

Qua overbrenging vervingen wij het ronde voorste tandwiel door een 32T ovaal. Uw auteur van dit artikel verkiest ovaal wegens het gevoel van meer grip te hebben op steile hellingen en het makkelijker overwinnen van het dode punt in de trapcyclus. Van de 10-52 cassette die gemonteerd zit op de Trek wisten we op voorhand dat dit een wereld van verschil ging maken. Op het moment dat je krachten wilt sparen of gewoonweg geen energie meer hebt, dan is dit een absolute game changer.

De wedstrijd: mijn overlevingstocht

Om 8 uur ‘s morgens stipt vertrokken we in Tende en er stond onmiddellijk een stevige klim van bijna 7 kilometer en 500 hoogtemeters op het programma. De klim verliep tot dicht tegen de top op asfalt, enkel op het einde werd het een breed offroad pad. Ik reed, na even mijn plaats te zoeken in de start, mijn eigen tempo. De fout die je hier niet mag maken is met de instelling rijden van een gewone marathon, want dat is het niet! Voortdurend reserve houden is de boodschap.

Hierna doken we de eerste technische afdaling in en deze vertelde me direct dat ik wakker moest zijn. De droge rotsige ondergrond was heel glad en gevaarlijk voor schuivers. De haarspeldbochten waren heel krap en enkelen waren voor mij enkel te nemen met één of meerdere voeten aan de grond. Een leuk tussendoortje hierna was de passage door een van de bunkers die een belangrijke rol gespeeld hebben in de strijd op de grensstreek tussen Frankrijk en Italië. Gelukkig had de organisatie voor sfeervolle verlichting gezorgd.

Daarna leek het parcours op het hoogteprofiel tot de eerste neutralisatie aan kilometer 30 best mee te vallen en vooral in dalende lijn te zijn. Maar de klimmen waren, hoewel ze steeds redelijk goed berijdbaar waren, steil en talrijk en hakten er stevig in. De technische stroken en afdalingen werden me ook geleidelijk aan te moeilijk waardoor ik steeds meer stukken te voet moest doen.

Doordat er simpelweg geen berijdbare paden zijn middenin het parcours was kilometer 30 tot en met 40 geneutraliseerd en overbrugden we deze via een asfaltweg. Ik nam hier ook de tijd om voldoende te eten en drinken.

We zaten aan de eerste tijdopname al op bijna 1500 positieve hoogtemeters (van de aangekondigde 2800) en 2000 negatieve. Laat ons zeggen dat ik op dit eerste gedeelte reeds een goeie “cartouche” had verschoten en het beste er eigenlijk al van af was.

Doordat er simpelweg geen berijdbare paden zijn middenin het parcours was kilometer 30 tot en met 40 – gelukkig – geneutraliseerd en overbrugden we deze via een asfaltweg. Ik nam hier ook de tijd om voldoende te eten en drinken. Er was bij het begin van deel twee al opnieuw een bevoorrading, dus ik kon alles verorberen en opdrinken wat ik bijhad. In de laatste 40 kilometer stond er nog één klim in twee etages, een monsterklim en een klein extraatje op het programma.

De eerste (dubbele) klim viel goed mee en ik vond opnieuw een goed ritme. Dit werd echter bruut afgebroken door de heel moeilijke afdaling, waar ik veel meer dan ik wilde moest afstappen. De foute keuze voor echte XC schoenen werd steeds duidelijker en ik had, ondanks de goeie bandenkeuze, hier graag een echte enduro fiets gehad met meer veerweg en een nog agressievere geometrie. Mijn energieverbruik ging door het dak en het bobijntje ging geleidelijk aan helemaal af. Een opgave begon in mijn hoofd te spelen.

Een goeie eindtijd en resultaat in het klassement had ik bij de laatste bevoorrading uit mijn hoofd gezet en ik probeerde daar zoveel mogelijk te drinken en eten (en ook voldoende mee te nemen voor het laatste stuk). De monsterklim maakte zijn reputatie waar en bleef maar duren. In uitgeputte toestand deed ik bijna 2 uur over “slechts” 11 kilometer en 800 positieve hoogtemeters.

Ondertussen dronk ik mijn laatste restjes sportdrank. Er volgde nog de mooiste en meest uitdagende afdaling van de dag in de losse stenen van de sentier de Penna. Het was voor mij jammer genoeg een eeuwig durende lijdensweg van wandelen en proberen af en toe iets te rijden. In ideale omstandigheden – fris en met een stevig uit de kluiten gewassen endurofiets – had dit genieten geweest. Nu wou ik gewoon overleven en zo veilig mogelijk beneden geraken.

De uitloper …

Op dit moment was ik zo goed als dood en helemaal gedehydrateerd. Er restte enkel nog een uitlopertje. Het was geen klim over asfalt, maar een mooie singletrack bezaaid met wortels en stenen … en die viel loeihard tegen. Ik stapte enkele meters bergop, om dan enkele minuten te bekomen van de inspanning en zo ging het schijnbaar oneindig door. Vraag me niet hoe ik uiteindelijk boven ben geraakt en ik herinner me niets meer van de laatste afdaling. Aan de formidabele aankomst in Menton was ik helemaal groggy. Er stonden bijna 2900 positieve hoogtemeters op het tellertje en, hoewel er op de klimmen weinig moest gestapt worden, heb ik waarschijnlijk een vierde of vijfde van de 3670 negatieve niet op de fiets afgelegd.

Versta me niet verkeerd, het parcours en de vergezichten zijn prachtig. De organisatie heeft een logistiek kunstwerkje op poten gezet om het allemaal mogelijk te maken. Maar net als voor de Transvésubienne moet je een uiterste getrainde machine zijn en over goeie technische skills beschikken wil je deze uitdaging met een gewone fiets “overleven”. Ik kwam op beide gebieden te kort … maar de finish halen is met veel doorzettingsvermogen wel gelukt. 

We vinden daarnaast dat dit parcours eigenlijk (nog meer dan de TransV) vooral geschikt is voor e-bikes. Je kunt immers snel bergop, want het merendeel van de hellingen zijn over brede paden. En je kunt door je veerweg, geometrie en lagere vermoeidheid veel meer van de technische stroken genieten. Op eigen kracht is enkel voor de moedigen!

Foto’s zonder watermerk: UCC-Sportevent/Cyril Charpin/Zoom dans l’oeil de Fab

Meer informatie over de Transriviera en inschrijven voor de Transvésubienne: www.ucc-sportevent.com

Komoot – Jouw route naar avontuur. Komoot is een app voor het vinden, plannen en delen van avonturen. Gedreven door het verlangen om de wereld te verkennen en met behulp van aanbevelingen van vele outdoorliefhebbers, is het hun missie om unieke avonturen te inspireren en voor iedereen mogelijk te maken.