Eerste test | BMC Fourstroke 2019: radicale ommezwaai
Door Olivier Béart -
De BMC Fourstroke die tot vorig seizoen gebruikt werd door het team, was een van de oudste xc-fietsen uit de paddocks. Niet dat de fiets daardoor slechter presteerde, maar op sommige punten hinkte hij toch wel wat achterop ten opzichte van het materiaal van de concurrentie. Ter gelegenheid van de wereldkampioenschappen MTB in Lenzerheide onthulde het Zwitserse merk eindelijk de nieuwste versie van de BMC Fourstroke. Onder zijn onopvallende look verbergt hij heel wat originele oplossingen (kijk maar naar de geïntegreerde dropper post) en merken we dat vooral de geometrie een radicale ommezwaai maakte.
Tijdens de presentatie van het nieuwste model trekt Absalon dan ook graag een parallel met zijn vroegere fiets waaraan hij heeft meegewerkt bij de ontwikkeling: “Ik heb met veel verschillende fietsen gereden, van de hardtails die helemaal op punt stonden om goed bergop te kunnen rijden tot de full suspensions en de fietsen met een dropper post die beter matchen met de technischere hedendaagse parkoersen. De ‘oude’ BMC Fourstroke voldeed qua gewicht, grip en de efficiënte werking van de veringen nog wel aan de huidige normen, maar op het gebied van de geometrie voelden we echter dat er verbetering mogelijk was. Toen ik mijn eigen team oprichtte, wist ik dat BMC aan een opvolger werkte. Dat was dan ook één van de redenen waarom ik verder wilde samenwerken met BMC.”
Bij de ontwikkeling van de nieuwe BMC Fourstroke 2019 bekeek men in detail waar verbeteringen mogelijk waren. Dingen die goed waren, bleven behouden. Productiechef Antoine Lyard geeft toe dat het lang wachten was op de opvolger, maar ziet dit eerder als een voordeel dan een nadeel: “Het klopt dat andere merken hun xc-fietsen sneller hebben laten evolueren, maar op zich is het niet zo’n ramp om nu pas met de nieuwe Fourstroke uit te pakken. De parkoersen in de crosscountry zijn de laatste jaren sterk geëvolueerd, net zoals de verwachtingen van de renners. Ondertussen hebben ook de technische oplossingen een zekere maturiteit bereikt. Denk maar aan de Boost-standaard en het enkelvoudig kettingblad. We kunnen heden ten dage dan ook duidelijke keuzes maken zonder dat we compromissen moeten sluiten. Dat geldt ook voor de dropper post die steeds vaker voorkomt.”
Rest de vraag hoe dit alles zich concreet vertaalt in het ontwerp van een xc-fiets met jaargang 2019, zoals de nieuwe BMC Fourstroke!
Geometrie: ingrijpend veranderd
De geometrie was het eerste punt dat de ontwikkelaars van de nieuwe BMC Fourstroke hebben aangepakt. Bedoeling was dat de renner verder naar voren en lager op de fiets zou komen te zitten voor een nog agressievere positie om het best mogelijke rendement te garanderen in crosscountry. Door de zitbuishoek rechter te maken, komt ook het bekken verticaler te liggen. Dankzij de geïntegreerde dropper post en de vlakke balhoofdhoek schenkt de fiets echter nog steeds voldoende vertrouwen om bergaf gas te geven.
De denkoefening resulteerde op de medium in een reach van 445 millimeter en een stuurpen van 60 millimeter. De balhoofdhoek bedraagt 67,5 graden waardoor de wielbasis groter wordt. Door een vork met een kleine voorsprong te gebruiken (44 millimeter) behoud je toch de controle over de fiets. Door de afwezigheid van een voorderailleur en het feit dat de zitbuis een graad rechter staat ten opzichte van het vorige model, kon men de liggende achtervork inkorten van 445 naar 429 millimeter.
Dit zijn cijfers die een 29″ endurofiets enkele jaren geleden wel zou kunnen smaken. Het ziet er allemaal wat extremer uit dan de Agonist (met een veerweg van 110 millimeter) en de Speedfox (met een veerweg van 120 millimeter) die vorig jaar werden voorgesteld. Toch verzekeren de technische staf en Julien Absalon ons dat de fiets ‘makkelijk’ te besturen valt. Ze staven hun woorden met de keuze van de renners van het team: “Ze kregen de fiets net na de wereldbekerfinale in La Bresse in handen en we lieten hen de keuze of ze hem twee weken later tijdens de wereldkampioenschappen zouden gebruiken of niet. Want dat betekende dat ze van een Di2-aandrijving moesten overstappen naar de nieuwe mechanische XTR-aandrijving en ook dat ze moesten terugkeren naar een vering die geblokkeerd werd door middel van kabels. Toch beslisten alle vier de renners om de nieuwe fiets te gebruiken.”
“Op papier lijken deze cijfers extreem, maar in de praktijk voelt alles zeer naturel aan” – Julien Absalon
Julien Absalon voegt er nog aan toe dat hij in het begin bang was dat de fiets enige aanpassingstijd zou vergen. En dat hij zowel de voordelen als de nadelen van de nieuwe geometrie zou voelen. Maar daar bleek niets van aan. “Op papier lijken deze cijfers extreem, maar in de praktijk voelt alles zeer naturel aan.”
Dropper post: een logische integratie
Vorig jaar wist BMC menigeen te verrassen met zijn Speedfox (ziehier onze presentatie) die als eerste van de familie een geïntegreerde dropper post meekreeg (en ook als een der eersten op de markt). Deze dropper post kreeg de naam RAD, wat staat voor Racing Advanced Dropper. Het is dan ook logisch dat de nieuwe BMC Fourstroke dezelfde weg volgt, al wordt er binnenin wel een ander mechanisme gebruikt op beide fietsen.
Ondanks het extra gewicht van 300 à 400 gram gebruiken bijna alle toprenners tegenwoordig een dropper post in crosscountry (behalve dan een zekere Nino Schurter). BMC maakte de bedenking dat door de dropper post te integreren in het frame, men op heel wat punten beter zou kunnen scoren; denk maar aan het gewicht, de betrouwbaarheid en de werking.
Concreet is het mechanisme van de dropper post van de BMC Fourstroke eenvoudiger dan deze van de Speedfox. Bijzonder is dat de dropper post niet langer rond is, maar wel ovaal. Hierdoor kan men het zadel nog centraler monteren. Nog belangrijker is dat de speling die bijna onvermijdelijk voorkomt op de klassieke dropper posts, nu tot het verleden behoort. “Ook op het vlak van de stijfheid en het gewicht is dit veel beter”, voegen de twee heren nog toe.
Ook aan de betrouwbaarheid en het onderhoudsgemak werd veel aandacht besteed. In het frame vinden we twee grote geleidingsringen en dichtingen die beiden vervangbaar zijn. Andere garanties voor een betere betrouwbaarheid zijn de eenvoudige mechanica met slechts twee posities (hoog/laag) en het feit dat de luchtkamer werkt op een lage luchtdruk. Zo is er maar twee bar nodig voor een snelle terugkeer naar de beginpositie.
Het is ook niet langer nodig om de zadelpen op de goede lengte af te zagen, zoals op de Speedfox. Op de BMC Fourstroke 2019 kan je de hoogte van het zadel met 90 millimeter laten variëren zonder dat je iets moet demonteren of definitief moet inkorten. De drop bedraagt 80 millimeter, wat volgens de renners van het team en zij die met de prototypes hebben gereden als het ideale compromis wordt aanschouwd.
APS-ophanging: efficiëntie gaat voor op gewicht
BMC heeft wel degelijk getracht om een zo licht mogelijk frame te produceren, maar dat ging niet ten koste van alles. De ophanging blijft dan ook trouw aan het systeem uit eigen huis dat gebruikmaakt van twee links (APS) en een veerweg van 100 millimeter. “We wilden de voordelen van de vernieuwde geometrie niet verbrodden met een ophanging die niet op punt stond”, aldus Antoine Lyard. “Door de APS verkrijgen we een quasi perfecte ratio curve in alle werkingsfases van de vering, wat niet altijd mogelijk is met flex-stays.”
De ontwikkelaars van de BMC Fourstroke 2019 hebben getracht om het pompend effect van de veringen zo klein mogelijk te houden terwijl ze de grip en het rendement tijdens het werken van de veringen zo groot mogelijk wilden maken. “Tegenwoordig is het net zo belangrijk dat de fiets perfect op de grond blijft kleven op steile hobbelige hellingen als een vering die niet pompt tijdens het trappen op de pedalen. Moest je toch nog eens over asfalt rijden, dan kun je de vering blokkeren via de bediening op het stuur. Minder sportieve beoefenaars zullen dit zeker appreciëren, want hierdoor verhoogt het gevoel van comfort, ook al blijft de fiets zeer sportief en exclusief.”
Daarnaast werden al de onderdelen van de vering van de BMC Fourstroke 2019 tot in detail bestudeerd om de verhouding tussen gewicht en stijfheid te perfectioneren om ook op dat vlak het verschil met het zeer populaire flex-stay principe te verkleinen (gebruikt op de Spark, Epic en Oiz om er enkele te noemen).
De bovenste link is nieuw. Deze werd vervaardigd uit geïnjecteerd carbon waardoor men 40 gram kon winnen ten opzichte van het oude aluminium model, zonder aan stijfheid te moeten inboeten. De onderste link is nog steeds uit aluminium, maar de vorm werd aangepakt. De bouten zijn voortaan grotendeels uit aluminium of werden kleiner. Zo kon men op alle metalen onderdelen 120 gram winnen.
Vooraan doet men nog steeds een beroep op de zeer lichte Fox F32 StepCast-voorvork. Deze is niet de stijfste uit de klas, maar geniet bij heel wat renners de voorkeur omdat ze zo licht is en voor de lichte flex die ze biedt in combinatie met een stijf frame. Men fluisterde ons ook toe dat een vork zoals de F34SC (120 millimeter) heel goed bij dit frame zou passen …
Maar ook …
`
BMC nam de vormen van het frame en de oriëntatie van de carbon lagen onder handen om de fiets subtiel nog wat stijver te maken. Nog belangrijker is dat hij de indruk geeft dat de watts nog beter worden omgezet om de fiets voort te stuwen.
Alle kabels lopen voortaan intern door het frame en worden over de hele afstand geleid. Daarvoor wordt een eenvoudig systeem gebruikt. BMC integreerde ook een chain guard en kleine beschermkapjes op de gevoeligste zones, zoals de onderkant van het bracket en de onderste link.
Door de rechte onderbuis en het zeer laag geplaatste stuur bestaat er een groot risico dat het stuur tegen het frame botst bij een val. BMC heeft in het balhoofd dan ook een soort bumper aangebracht.
We zien ook een geheel nieuwe stuurpen uit eigen huis. Deze moest licht zijn, maar ook stijf en betrouwbaar. Ze heeft een groot contactoppervlak met het stuur en heeft enkel onderaan nog twee bouten om het stuur vast te klemmen. Dat bemoeilijkt de montage van het stuur, maar het zorgt wel weer voor enkele grammen winst.
Een laatste detail dat onze aandacht trok is een klein luikje vlak bij het bracket. Waarom? Geen idee, want het enige antwoord dat we kregen was een schaapachtige glimlach van de ontwikkelaars van deze nieuwe BMC Fourstroke 2019. Is dit voor een compactere versie van de Fox Live Valve? Of voor een toekomstige versie van de Shimano XTR Di2? Het blijft ook voor ons voorlopig een mysterie …
Gewicht, prijzen en versies
Volgens BMC weegt het frame – inclusief de demper, lak, derailleurpat en blokkeersysteem op het stuur – 2,18 kilogram (medium). Inclusief de dropper post kom je uit op 2525 gram, wat betekent dat je door de geïntegreerde dropper post wel degelijk 80 tot 100 gram wint in vergelijking met de klassieke oplossingen. De complete fiets zou volgens BMC ongeveer 100 gram lichter zijn dan zijn voorganger, maar je krijgt wel bredere banden, velgen van 25 millimeter, een stuur van 750 millimeter en een zadel zonder carbon rails.
Het gamma van de BMC Fourstroke 2019 bestaat uit drie modellen: One (9999 euro met Sram XX1 Eagle en carbon wielen), Two (7699 euro met Shimano XTR 12-speed en aluminium wielen – tevens het model dat wij getest hebben) en Three (5999 euro met Sram GX Eagle). Er is ook een framekit verkrijgbaar, inclusief stuurpen, chain guard en dropper post. Prijskaartje: 3999 euro. Er is geen aluminium versie verkrijgbaar. De prijzen van de topmodellen liggen in lijn met ‘de norm’, maar we vinden het jammer dat er geen instapmodel verkrijgbaar is. We zijn het gewoon van BMC dat ze met exclusieve producten uitpakken, maar het gepeperde prijskaartje zou de verspreiding van dit model wel eens kunnen beperken. We stellen ook vast dat de concurrentie meestal wel uitpakt met een goedkopere versie.
Op de volgende pagina kijken we hoe dit alles zich vertaalt op het terrein. Klik daarvoor in het menu hieronder>>>