Flashback | De BH Ultimate van Julie Bresset op de OS in Londen 2012

Door Olivier Béart -

  • Techniek

Flashback | De BH Ultimate van Julie Bresset op de OS in Londen 2012

Elf augustus 2012 is een dag die Julie Bresset niet snel zal vergeten. Een olympische titelstrijd is zij die onoverwinnelijk lijken niet altijd gunstig gezind, maar de Française vloog die dag aan het stuur van haar BH Ultimate naar olympisch goud. Tien jaar later kregen we de fiets waarmee Bresset die dag reed opnieuw onder ogen en dat was voor ons de perfecte gelegenheid om wat herinneringen op te halen … en te kijken hoe fel onze mountainbikes sindsdien zijn geëvolueerd.


In Londen won Julie Bresset de eerste (en tot nu toe enige) gouden medaille voor Frankrijk in het mountainbiken bij de vrouwen. Ze veroverde deze titel aan het stuur van een BH Ultimate hardtail met 26 inch wielen en zonder telescopische zadelpen.Maar ze reed wel al met een enkel kettingblad en uiteraard ook met schijfremmen en een tubeless setup. Een mengelmoes van kenmerken dus die voor sommigen erg achterhaald lijken, en voor anderen nog behoorlijk actueel.

Vandaag behoort deze fiets tot de collectie van BH in Spanje, maar onlangs kwam hij een paar dagen naar België. We waren er dan ook als de kippen bij om er enkele foto’s van te gaan nemen. En we haalden herinneringen op. Eerst met Julie Bresset, later over deze fiets die dankzij haar de legende is ingegaan.

Julie Bresset: “Alsof het gisteren was!”

Viervoudig Frans kampioene, viervoudig wereldkampioene (beloften, team relay en twee keer bij de elites in 2012 en 2013) en winnares van de World Cup in 2011: het palmares van Julie Bresset is bijzonder rijkgevuld. Maar de titel die in haar ogen het meest is bijgebleven – ook bij het publiek – is haar olympische titel van 2012. Nadien bleek die titel ook een ommekeer in haar carrière, want na enkele succesvolle jaren gleed de Bretoense in de jaren na Londen in competitie weg in de anonimiteit. Ze nam even een break van competitie om in 2017 weer terug te keren en haar carrière in 2021 in stijl af te sluiten. Vandaag floreert ze in haar rol van ambassadrice voor het merk Rockrider en het gelijknamige team.

Onze eerste vraag tijdens ons gesprek was wat Londen 2012 tien jaar later nog steeds voor haar betekende: “Elk jaar denk ik er wel terug aan, en het gekke is dat ik nog steeds het gevoel heb alsof het gisteren was. Ik krijg nog steeds koude rillingen en ik herinner me bepaalde momenten van de race alsof ze net gebeurd zijn. Mijn familie, mijn vrienden, het team dat daar was, het circuit, het verloop van de race, … Dit zijn emotioneel zo’n sterke momenten dat ze in mij gegrift staan.”

“Het is best ongelooflijk wat er tijdens deze wedstrijd is gebeurd. Er zijn bepaalde momenten die ik me niet echt meer herinner omdat ik zo gefocust was dat ik bijna gehypnotiseerd was. Maar aan de andere kant heb ik heel precieze herinneringen aan momenten die zowel vreemd als fascinerend waren. Mijn trainer was er bijvoorbeeld niet in geslaagd om zich naar de rand van het circuit te wurmen omdat het zo druk was. Ik zag hem nooit, maar ik voelde precies waar hij stond en tijdens de race hoorde ik hem duidelijk tegen me roepen “vooruit, dit is het moment om aan te vallen.” De pijn in de benen kwam pas in de laatste meters toen ik besefte dat ik gewonnen spel had. Ik leek plots wel aan de grond te kleven. In de laatste rechte lijn zag ik een Franse vlag waar ik naar werd toegezogen en pas toen ik de vlag greep, zag ik dat het mijn kleine broertje was die de vlag aanreikte. Gek hé …”

“Wat ik ook heel leuk vind, is dat bij elke verjaardag van deze titel, mensen me berichten sturen of foto’s. Deze komen van zowel fans als vrienden, familie, voormalige teamgenoten of stafleden. Telkens weer realiseer ik me dat die dag niet enkel mij heeft gemarkeerd, maar ook heel wat anderen die me anekdotes vertellen waaruit blijkt dat ze zich precies herinneren wat ze op dat moment aan het doen waren!”

Voordat we het over de fiets hebben, willen we het ook nog even hebben over het circuit. Het artificieel aangelegde circuit kreeg destijds heel wat kritiek, maar wanneer je er nu op terugkijkt, zou je kunnen zeggen dat het een keerpunt betekende in de evolutie van de XCO. “Voor die tijd was het inderdaad een heel atypisch circuit. Tijdens het testevenement een jaar eerder kregen we allemaal een klap in ons gezicht bij het zien van de sprongen, de rock gardens, enz. Vandaag is dit normaal, maar toen moesten we ons er allemaal op voorbereiden en er onze manier van rijden aan aanpassen. Het veroorzaakte destijds opschudding, maar we moeten toegeven dat het circuit erg telegeniek was en dat het een inspiratiebron is gebleken voor het moderne XCO waarvan ik denk dat het vandaag een mooie balans heeft gevonden tussen spektakel enerzijds en het natuurlijke karakter anderzijds.”

En dit alles heeft ook geleid tot technische evoluties in de gebruikte apparatuur.De BH Ultimate die Julie Bresset destijds tijdens deze race gebruikte, getuigt hiervan.

De BH Ultimate 2012 van de OS in Londen

De BH Ultimate die Julie Bresset in Londen gebruikte, verschilde qua uiterlijk van het productiemodel en het model dat ze tijdens de wereldbeker gebruikte. En wel om twee redenen.Ten eerste beperken de olympische reglementen de ruimte die aan sponsors op de fietsen wordt toegewezen zeer strikt.Vandaar dat het BH-logo alleen op de diagonale buis zichtbaar was – in zeer specifieke afmetingen – en elke verwijzing naar het model van de fiets gewist werd.De tweede reden is het gewicht, want alle lak werd van het frame geschuurd om een ​​goede honderd gram te besparen.

Gewicht is altijd al een stokpaardje geweest in crosscountry, maar dat was toen nog meer het geval. De fiets – een hardtail met 26″-wielen en zonder dropper post – overschrijdt de 8,5 kilogram in rijklare toestand niet. Ter vergelijking: de huidige versie op 29″-wielen – het model op de achtergrond – weegt 9,3 kilogram zonder pedalen en nog steeds zonder dropper post. Onze custom build versie die is uitgerust met tal van exotische en zeer hoogwaardige onderdelen komt uit op 8,3 kilogram, maar dat is zonder de pedalen.

De visuele vergelijking met de huidige BH Ultimate 29 is best interessant.Ook al is de fiets van Julie Bresset een medium en de Ultimate 29 een large, toch is het verschil in de afmetingen van de twee fietsen behoorlijk indrukwekkend.De buizen zijn heden ten dage over het algemeen ook verfijnder, wat betekent dat stijfheid niet langer de enige kwaliteit is waarnaar wordt gezocht, maar ook naar een zekere mate van comfort.

Full suspensions werden toendertijd al regelmatig gebruikt door bepaalde teams, maar echt wijdverbreid was het fenomeen nog niet. Het circuit in Londen mocht dan wel zeer technische stroken bevatten, toch bestond het ook uit lange secties op een zeer vlakke ondergrond bedekt met een eenvoudige laag grind.“Destijds reed ik, gezien mijn gewicht en mijn manier van rijden, altijd op een hardtail. Ik heb me nooit de vraag gesteld hoe het zou zijn om met een full suspension te rijden omdat mijn techniek me toestond om over alle obstakels heen te gaan. Als ik er nu op terugkijk, zou een dropper post op het circuit van Londen wel leuk geweest zijn. Maar toen had niemand het erover, althans niet in de XCO, en de BH Ultimate had zelfs een in het frame geïntegreerde carbon zadelpen die op de juiste hoogte moest worden gezaagd.”Het gewicht, altijd maar het gewicht!

Hoewel de 29er reeds begin jaren 2000 op de markt kwam en zijn doorbraak in de competitie dateert van 2012 (met name met dank aan het olympisch succes van Kulhavy op een Specialized Epic 29 full suspension en de podiumplaats van Marco-Aurelio Fontana op een Cannondale 29), waren ze toen in het vrouwenpeloton nog uiterst zeldzaam.Ook hier had de zoektocht naar een zo laag mogelijk gewicht er veel mee te maken en uiteraard was er ook nog de kwestie van de geometrie voor de kleinere bikers.

De door Julie Bresset gebruikte DT Swiss-wielen waren daarentegen wel al uit carbon die tubeless werden gemonteerd.“Ik herinner me dat ik toen een vrij lichte band met een flexibel karkas wilde gebruiken die niet bestond voor een tubeless montage. De (zeer smalle) velgen werden waterdicht gemaakt met een zelfklevende tape waarvan de ontwikkeling nog in de kinderschoenen stond, dus lijmde mijn monteur de bandhielen vast met lijm die wordt gebruikt om tubes rond wielen te bevestigen, om zo elk risico op het loskomen van de band van de velg te voorkomen.”De Continental SuperSonic-banden waren wel vrij breed – een echte 2.2 – met een rollend profiel dat doet denken aan wat vandaag nog steeds wordt gebruikt.Tom Pidcock gebruikte overigens de nieuwste versie van deze banden om in Tokio zijn olympische titel te veroveren.

Onder de details die destijds zeer innovatief waren maar sindsdien essentieel zijn geworden, merken we de enkelvoudige aandrijving op (met een 36T-kettingblad) gecombineerd met een 10-speed cassette (11-36). “Het was de eerste keer dat ik met een enkel kettingblad koerste. Meestal gebruikte ik een dubbel kettingblad, maar voor het circuit in Londen volstond een aandrijving met een vrij beperkt maar zeer nauwkeurig versnellingsbereik. Dit vereenvoudigde de zaken.”Sindsdien hebben zowel Sram als Shimano het enkele kettingblad veelzijdiger gemaakt door de cassette te vergroten, wat het mogelijk heeft gemaakt om de geometrie van full suspensions en/of 29ers – waarop de voorderailleur een barrière vormde – aanzienlijk te verbeteren.

De Magura MT8-remmen lijken dan weer sterk op de remmen die we vandaag kennen.Op dit gebied zijn er niet veel ontwikkelingen geweest.Idem voor de SR Suntour-vork, behalve dat het om een 26 inch model gaat.“Maar ik herinner me wel dat ik een op maat gemaakte cartridge kreeg die door de teams van Suntour France werd geprepareerd voor dit zeer specifieke circuit met zowel zeer technische als snelle zones.”

Tot slot herinnert Julie zich nog een laatste kleine anekdote: “Tijdens de laatste training viel ik. Mijn elleboog lag open, maar erger was dat ik ook mijn frame had gebroken. Ik had het niet opgemerkt en de monteurs zagen het pas ‘s avonds. Ze zeiden niets tegen me om me niet uit mijn lood te slaan, maar ze werkten de hele avond en een groot deel van de nacht om de fiets volledig te demonteren en op een reserve frame terug in elkaar te zetten. Ik wist van niets en kreeg dit verhaal pas later te horen!”

Onze test van de laatste versie van de BH Ultimate 2022 kan je hier nalezen:
Test nieuw | BH Ultimate Evo 2022: nog verder geïntegreerd

DoorOlivier Béart