Nieuw 2023 | Santa Cruz Stigmata: voor alle terreinen

De Stigmata, een model dat vroeger bedoeld was voor het veldrijden, werd in 2015 nieuw leven ingeblazen door Santa Cruz om er een gravelbike van te maken. Anno 2023 komt het Californische merk met een nieuwe update van het frame en versterkt het zijn offroad-DNA nog iets meer.  

De Santa Cruz Stigmata (of Juliana Quincy voor de vrouwelijke versie) evolueerde in de loop van de tijd mee met de evoluties van de verschillende disciplines: “De Stigmata verlangt naar pistes, is scherp op elke singletrack en blijft een overwinningsmachine op de beroemdste gravelraces”, aldus het merk.

Waar de vorige generatie van de Stigmata, die in 2019 werd onthuld, de cursor al meer naar all-terrain en mountainbiken verlegde, volgt deze Stigmata vintage 2023 dezelfde richting. Santa Cruz biedt nu zelfs een versie aan met een veerweg van 40 millimeter vooraan.

Voortaan heb je dus de keuze uit een vaste voorvork of een vork met 40 millimeter veerweg! Wil je meer weten over deze laatste, dan kan je hier terecht: Test nieuw | Sram XPLR: een bepaalde visie op gravel.

Met lijnen die lijken op wat we tot nu toe kenden, onderging het CC carbon frame (het meest hoogwaardige van het merk) verschillende ontwikkelingen. Zo maakt dit opbergvakje, dat al aanwezig is op verschillende modellen in de catalogus van het merk, in 2023 ook zijn opwachting op de Stigmata.

Net als bij de vorige versie heeft Santa Cruz de Stigmata uitgerust met een rubberen bescherming voor de achtervork. Dit is nog steeds relatief zeldzaam op cyclocross- of gravelfietsen, maar het idee is toch welkom wanneer je je iets meer op paden wilt wagen.

Standaard is hij uitgerust met banden met een diameter van 45 millimeter, maar in de Santa Cruz Stigmata passen banden tot 50 millimeter voor meer comfort. Er is geen sprake meer van 650b-wielen zoals bij de vorige generatie, want Santa Cruz heeft besloten om alleen nog te kiezen voor 700c-wielen.

Voor de rest behoudt het frame drie locaties voor een bidonhouder, is er een interne doorgang voor de kabels met een ingang aan de bovenkant van de onderbuis en zien we discrete bevestigingen voor een spatbord en een universele derailleurhanger.

De fiets is standaard uitgerust met een vaste zadelpen (27,2 millimeter voor enig comfort), maar het merk heeft een doorgang voorzien voor een telescopische zadelpen. Er is een kleine uitzondering voor de meest luxueuze montage die standaard voorzien is van een Rockshox Reverb AXS XPLR.

Vergeleken met de vorige generatie wordt de nieuwe Santa Cruz Stigmata (in maat M) gekenmerkt door een reach die 25 millimeter langer is geworden (405 millimeter tegenover 380 millimeter voorheen), een 2° vlakkere balhoofdhoek (69,5° tegenover 71,5°) en een liggende achtervork die 5 millimeter langer is geworden (430 millimeter versus 425 millimeter). De zitbuishoek blijft gelijk, namelijk 74°.

Alleen een terreintest zal echt uitsluitsel kunnen bieden, maar op papier lijkt een balhoofdhoek van 69,5° voor een gravelbike bijna ongewoon. Al mogen we niet vergeten dat ook de YT Stepzer een balhoofdhoek heeft van 69,4° en ons tijdens de testrit wel wist te bekoren (Eerste test | YT Szepter: een gravity gravelbike?).

“We hebben gekozen voor een vrij grote reach – ontworpen voor stuurpennen van 70 millimeter – in combinatie met een relatief vlakke balhoofdhoek. We werden geïnspireerd door de geometrie van onze MTB-modellen om echte offroad-capaciteiten naar boven te halen”, legt het merk uit.

Santa Cruz heeft 5 versies in de catalogus staan, waarvan 4 met een vaste voorvork. Het instapmodel, de Apex 1X, is uitgerust met een Sram Apex XPLR 12-speed groepset en WTB EZR i23-wielen. Kostprijs: 3999 euro.

Daarna komt de Rival AXS 1X die op de markt wordt gebracht voor 5299 euro en waarop we een Sram Rival AXS XPLR 12-speed groep vinden, evenals een paar Easton Arc Offset 25-wielen. Voor wie liever met een dubbel kettingblad op pad gaat, is deze versie ook verkrijgbaar met een Sram Rival AXS 2×12 aandrijving. De rest van de uitrusting en de prijs zijn identiek aan de versie met één kettingblad.

De Force AXS 2X RSV is de duurste uitvoering met een vaste voorvork. Deze heeft een Sram Force AXS 2×12 aandrijving en een paar Reserve 25 GR-wielen. Prijs: 7499 euro.

Gaat je voorkeur uit naar de Rockshox Rudy Ultimate-vork, dan moet je je wenden tot de Stigmata Force AXS 1X RSV met een prijskaartje van 8299 euro. Deze is uitgerust met een Sram Force AXS XPLR 12-speed aandrijving, een Rockshox Reverb AXS XPLR dropper zadelpen en een paar Reserve 25 GR-wielen. 

De kleur kan je echter niet kiezen: het wordt brick red of niets! De eerste modellen worden eind september verwacht.

Meer info via www.santacruzbicycles.com