Ontdekking | Costa Daurada: een heus gravelparadijs

De Costa Daurada betekent letterlijk vertaald de “Gouden Kust” en is een gebied ten zuidwesten van Barcelona dat deel uitmaakt van de Spaanse autonome gemeenschap Catalonië. Het grenst in het westen aan de Priorat, waar we reeds met de mountainbike zijn gaan verkennen (lees: Ontdekking | Priorat: rijden tussen de wijngaarden). In het zuiden heb je de indrukwekkende delta van de Ebre rivier, die zijn oorsprong heeft in Cantabria en uit de richting van Zaragoza komt.

De grote steden zijn er Tarragona en Reus, maar het zijn waarschijnlijk de gekendere badplaatsen Cambrils en Salou die een belletje zullen doen rinkelen. Je geraakt er vanzelfsprekend met de auto en dan moet je rekenen op een trip van een kleine 1500 kilometer als je vanuit Brussel vertrekt en een dikke 1600 kilometer vanuit centrum Nederland. Tussen februari en november kun je met Ryanair vliegen op de regionale luchthaven van Reus en dat is uiterst makkelijk, want dan zit je direct waar je moet zijn. Tijdens de andere maanden vlieg je best op Barcelona, maar hou er dan rekening mee dat je nog anderhalf uur met de auto verwijderd bent van de Costa Daurada.

Onze uitvalsbasis voor onze gravel-driedaagse is Montbrió del Camp. Een dorpje dat enkele kilometers weg van de kust ligt en waar onze Vlaamse gids Veerle Cleiren er de fietsenwinkel Montbike uitbaat. Veerle woont er al een paar jaar samen met haar man en twee zonen. Ze zijn allemaal fietsgek en getalenteerd. Zo werd Veerle vorig jaar nog Belgisch kampioene XCO bij de Masters en veroverde haar jongste zoon Seff zilver bij de U17 op het BK dit jaar

Het plan is om op de eerste dag rustig aan de omgeving rondom de winkel te verkennen, om op dag twee richting Falset – zei iemand daar Vermout? – en de Priorat te trekken en dan de laatste dag onze beste gravelbenen boven te halen om een stevige lus te maken waarbij we zowel doorheen de bergen van Prades rijden als de historische stad Montblanc bezoeken.

Ridley had voor ons twee gravelbikes voorzien. De Kanzo Adventure is zoals de naam al doet vermoeden een gravelbike om een gebied te gaan ontdekken en is er eentje die niet terugdeinst als het terrein wat bruter wordt. De geometrie is een beetje vergelijkbaar met die van een mountainbike. Een vlakkere balhoofdbuishoek, een lagere trapas, een langere wielbasis en een steilere zitbuishoek. Er passen banden in tot 2.1″ breed, maar het blijft wel nog steeds een sportieve en best snelle fiets.

De Grifn daarentegen bevindt zich op de grens tussen racefiets en gravelbike – Ridley noemt het All-Road – en is een apparaat waar je tijdens het BK/EK Gravel dat onlangs doorging in Oud-Heverlee absoluut zeker had kunnen meestrijden voor de prijzen. Deze fiets is flitsend, enorm stijf en stuurt scherp en nerveus. Als je met een enkel voorblad rijdt, kunnen er banden in van maximaal 40mm.

Veerle zei ons meteen dat de “steentjes” op de gravelpaden van de Costa Daurada iets groter zijn dan we in Vlaanderen of Nederland gewoon zijn en dat de Grifn op het Catalaanse grind geen cadeau is. Als een echte gentleman gunnen we haar het comfort van de Kanzo Adventure. Dat de Grifn in maat small toevallig heel geschikt was voor onze korte pootjes, heeft bij het verdelen van de fietsen misschien ook wel een rol gespeeld. En bovendien, we kunnen tegen een stootje!

Dag 1: un aperitivo

We hadden een ochtendvlucht genomen, Veerle stond klaar om ons op te pikken aan de luchthaven in Reus en zo konden we reeds tegen de middag inchecken in ons boetiekhotel in Montbrió del Camp. Na een kleine entrepà  (Catalaans voor broodje) op een gezellig terrasje, vertrokken we vanuit de fietsenwinkel voor een eerste lus richting het stuwmeer van Riudecanyes, om dan via de pittoreske dorpjes Desaigües en L’Argentera te klimmen naar het Castillo d’Escornalbou.

We zijn nog maar enkele ogenblikken vertrokken en er verschijnt al grind onder onze banden en worden we overweldigd door het uitgebreide pallet aan kleuren van het landschap. Het had in de voormiddag heel stevig geregend en de regenwolken hangen nog samengetroept in de lucht. Hier en daar zien we reeds een stukje blauw. De zon is nooit ver weg in de Costa Daurada. Dat klinkt als een droomsituatie, maar …

… we komen aan bij wat er rest van het stuwmeer van Riudecanyes. Deze is de afgelopen jaren door de aanhoudende droogte enorm in volume afgenomen. Het water kwam tot voor kort, meters hoger en in een niet zo ver verleden zouden we volledig kopje onder hebben gestaan. Wij waren er in het voorjaar, dus in de zomer zakt het waterniveau nog verder. Er is zelfs de vrees dat het stuwmeer volledig droog zou kunnen komen te staan, met ernstige gevolgen voor de watervoorziening van de lokale bevolking en het toerisme.

Met een heropgefrist besef dat we de pracht van de natuur niet als vanzelfsprekend mogen beschouwen rijden we verder het binnenland in en krijgen we zicht op Desaigües. We zetten stilaan wat spanning op de benen en verzamelen daarbij beetje bij beetje wat hoogtemeters. Tot nu toe reden we voortdurend onverhard, maar de klim van L’Argentera naar het Castillo d’Escornalbou is geasfalteerd.

De klim is een dikke vier kilometer, maar heeft slechts een gemiddeld stijgingspercentage van iets meer dan drie procent. Het asfalt is van uitstekende kwaliteit, er is geen verkeer en het landschap is inspirerend … Veerle vertelt ons dat heel veel locals hier hun blokkentrainingen komen doen. We kunnen het niet laten en trekken op het grote voorblad van onze Grifn een sprintje!

We klimmen daaropvolgend gezapig verder en verheugen ons op het sensationeel vergezicht dat zich aankondigt. We zitten op een 500 meter hoogte en alles richting de kust bevindt zich lager. We hebben reeds de zwaarste inspanningen achter de rug. Op een reisdag moet het niet meer zijn en de komende twee dagen gaan we er sowieso stevig tegenaan.

Met het “Castillo” in de achtergrond vatten we de afdaling aan en razen we naar de kust. Het is ongeveer 10 kilometer van Montbrió del Camp naar het toeristische Cambrils. Puur voor het rijden blijf je hier best weg, maar om even ter ontspanning een koffie te drinken of een ijsje te eten terwijl je de zeelucht opsnuift, is het zeker een bezoekje waard.

Het is ondertussen helemaal opgeklaard en de zon geeft stevig van katoen. Zonnecrème moeten smeren, terwijl het in onze contreien nog koud en nat is. Zalig! We kijken al uit naar morgen.

Dag 2: un poco de gravilla

Met de benen gisteren te hebben losgereden en de zon die overvloedig van de partij is, hebben we ongelooflijk veel zin in een stevige gravelrit. Er staan een 80-tal kilometer, 1500 hoogtemeters en veel offroad op het programma. We gaan via Colldejou richting de Priorat en de lunch is gepland in Falset. Gekend van de “Vermout”. Voor de niet-kenners … dit is een versterkte wijn, op smaak gebracht met aromatische planten en kruiden.

Opnieuw komen we onder de indruk van de oogverblindende omgeving en krijgen we zicht op de Serra de Montsant, die een natuurlijke rotsbarrière vormt tussen de Priorat en de Costa Daurada. De toon is gezet en het avontuur lonkt!

Daar waar gisteren de gravel goed bolde, zijn de paden vandaag een stuk grover. We zijn zeker niet aan het mountainbiken, maar een bredere band – zoals de Kanzo Adventure heeft – is echt wel een must!

Desalniettemin trekt de Grifn best zijn plan, je hebt vooral minder comfort en je moet ook geconcentreerder piloteren in de afdalingen om de controle te behouden en niet lek te rijden.

Het is soms stevig en steil klimmen en daarbij heb je een voldoende soepel verzet nodig. Met een enkel blad zoals op de Kanzo Adventure kun je vooraan een heel klein tandwiel monteren. Met een dubbel crankstel zoals op onze Grifn zit je dikwijls beperkt door het bereik van je versnellingsapparaten en rij je te veel op kracht.

Gelukkig zijn er onderweg goddelijk mooie plekken zoals deze katholieke kerk uit de 17de eeuw om even te kunnen verpozen. Catalonië heeft een rijk religieus verleden en overal in het binnenland zie je hier nog de bewijzen van.

De kleine bergdorpjes die we tijdens onze rit doorkruisen, zoals La Torre de Fontaubella (foto links), zijn charmant en bekoorlijk. Wel opletten als je wat dieper het centrum induikt, zoals wij deden in Porrera (foto rechts). Dan kun je wel eens een steile, niet te rijden, trap tegenkomen.

We krijgen Falset in zicht. Aangezien de wijnproductie een heel belangrijke rol speelt in deze omgeving, zullen we de komende kilometers vooral tussen wijngaarden van Carinyena en Garnatxa druiven rijden.

We maken kennis met de Llicorella, dit is de Catalaanse benaming voor de bodemsoort in Priorat, die voornamelijk bestaat uit bruin-zwarte leisteen met deeltjes van mica kwarts, waarbij de verschillende bodemlagen worden opgevuld door kleiachtige grond.

Het gaat stevig op en neer, de gravelpaden liggen bezaaid met stenen en uit de vallei geraken is soms enkel mogelijk via een smalle singletrack. Onze gemiddelde snelheid duikt omlaag, maar we genieten des te meer!

Stilaan beginnen de inspanningen echter door te wegen. We laten de Priorat en het fabuleuze zicht op de Serra de Montsant achter ons en duiken via makkelijke gravelpaden en de geasfalteerde weg helemaal terug naar Montbrió del Camp.

Dag 3: hardcore G

De laatste dag verplaatsen we ons met een busje naar het noordoosten om te starten in Alcover. Zo kunnen we de vestigingsstad Montblanc bezoeken. Hier is fel gestreden geweest. Na de invasie van de Moren in 711 na Christus startte een lange periode van zeer succesvolle agrarische en commerciële ontwikkeling in dit gebied. Vanaf de 15de eeuw werd de invloed van de katholieke kerk daarentegen zo sterk dat de Moslims gewelddadig werden verdreven.

We komen op onze tocht eveneens langs het klooster van Poblet. Het werd in 1151 gesticht door Cisterciënzer monniken uit Frankrijk. Op het hoogtepunt van zijn glorie huisvestte het klooster meer dan 300 monniken en had het talrijke boerderijen die werden gerund door lekenbroeders die de landbouwgrond en bossen exploiteerden. De kloostergebouwen beslaan ongeveer 12000 vierkante meter en zijn publiek toegankelijk.

Tot zover de cultuurhistorische weetjes. We klimmen vandaag in het Pradesgebergte dat zijn naam dankt aan het bergdorp Prades en rijden dikwijls boven de 1000 meter hoogte.

Onderweg profiteren we van de ludieke afdalingen, die op een mountainbike waarschijnlijk weinig spannend waren geweest, maar op onze gravelbikes moeten we het beste van onszelf geven.

We verslinden de hoogtemeters en de ruwe gravelpaden, maar het is stevig werken. We halen geen 20km/u gemiddeld en dat betekent dat we voor de geplande 90 kilometer bijna vijf uur onderweg waren.

Tijdens deze laatste rit kunnen we onze belevingen en impressies van de afgelopen dagen laten bezinken. Het binnenland van de Costa Daurada is een heus gravelparadijs. Weg van het verkeer en midden in de natuur, heb je er eindeloze ruige grindwegen … die worden gecombineerd met indrukwekkende vergezichten. Je kunt er kennismaken met eeuwenoude cultuur en de echte Catalaanse levensstijl.

Wij hadden met z’n drieën (Veerle: de gids, Olivier: de fotograaf en bezieler van Vojo en mijzelf: de gravelaar) een fantastische driedaagse reis waar we herinneringen hebben gemaakt en avonturen beleefd die we niet snel zullen vergeten en dat terwijl we hebben kunnen doen wat we het allerliefst doen … Rijden, ademen en kijken!

De ideale periode om te gaan fietsen aan de Costa Daurada is in het voorjaar, van maart tot en met mei en in het najaar vanaf einde augustus tot en met einde oktober. In de echte zomermaanden lopen de temperaturen dikwijls op tot ver boven de 30°C en dat maakt het niet aangenaam als je een actieve vakantie hebt gepland. Het regent er nooit meer dan 5 dagen per maand en dikwijls zijn de regenbuien kort en intensief.  Pasen valt in 2024 op 1 april, dus vanaf dan kun je vliegen op Reus.

Meer informatie kun je vinden op de website van de toeristische dienst, die ook in het Nederlands is: https://costadaurada.info/nl

Wil je contact opnemen met Veerle en Montbike dan kun je terecht op hun website: http://www.montbike.cat/