Ontdekking | Door het gravelwalhalla van Fins Lapland
Door Jan Van Herck -
Als er in een menselijk brein nieuwe ideeën opduiken, komt dat meestal door een uitzonderlijke fietservaring die indrukken heeft achtergelaten. Onze zintuigen registreren de omgeving en ons brein gaat ermee aan de slag. Wij gingen met de gravelbike op pad in Finland (Lapland meer bepaald), lieten onze zintuigen en het brein erop los en ontdekten een nieuwe term: Greaven. Een combinatie van gravel en heaven.
Heb je je ooit afgevraagd waarom Finnen zo goed zijn in rallyrijden? Wie in Iso-Syöte (spreek uit iso-su-eu-tè) gedurende 10 minuten met de gravelbike rondtoert, weet al genoeg. Enkel de grote wegen zijn geasfalteerd, al de andere baantjes zijn gravelwegen. Het noorden van Finland is dan ook nog eens dunbevolkt, waardoor de asfaltbanen zich beperken tot de verbindingen tussen de dorpen.
Werkelijk alle andere wegen zijn gravelwegen van zo’n drietal meter breed, die ervoor zorgen dat er aan bosbouw kan gedaan worden. Maar bijkomend dienen ze ook om menselijke toegang te bieden tot de duizenden meren (en buitenhuisjes) die Finland rijk is. En ons geven ze toegang tot een waar gravelwalhalla.
Lapland Bike Hotel
En dat gravelwalhalla bevindt zich dus in Iso-Syöte aan het Lapland Bike Hotel en het aanpalende Natuurpark. Een snelle blik op de landkaart leert dat dit gebied zich in het noorden van Finland bevindt, zo’n honderdvijftig kilometer van de poolcirkel. Het hotel ligt op de top van de heuvel en is omringd door dichte dennenbossen, ontelbare meren en glooiende gravelwegen.
Die wegen zijn breed, de grind is er stevig aangestampt en de stroken zijn eindeloos. Eindeloos uitgestrekt én eindeloos golvend op en neer en op en neer. Hier in Lapland is het voor geen meter vlak en dat voelen we vrijwel meteen in de benen. Een golvend landschap levert uiteraard imposante indrukken op waardoor we als mens ons helemaal weg van de bewoonde wereld voelen. En wanneer we gedurende de 3 uur durende gravel ride geen enkele andere homo sapiens tegenkomen, wordt die desolate indruk nog versterkt. Waar zijn we aanbeland? Woont hier wel iemand?
Husky farm
Net wanneer het desolaat gevoel de overhand neemt, horen we het geblaf van honden. We naderen een husky farm, waar we een traditioneel gerecht (zalmsoep) als middagmaal eten. Die husky’s dienen in de winter voor het trekken van een slee, in het Fins beter bekend als Huskyvaljakko. Maar in de zomerperiode is het te warm voor deze honden om inspanningen te leveren en krijgen ze rust. Vanaf september volgt er een 8 weken durende trainingsperiode en dan zijn ze in november alweer klaar om te presteren tijdens het winterseizoen.
Wat ons conditieniveau betreft, moeten we eerlijkheidshalve toegeven dat deze eindeloze en golvende gravelwegen er flink inhakken. Enerzijds maken we wel wat snelheid en rijden we toch aan vijfentwintig kilometer per uur (gemiddeld) rond. Maar anderzijds moeten we voortdurend druk op de pedalen houden en bij de golvende bewegingen van de gravelwegen bergopwaarts is een zeurende pijn in de benen ons deel.
River crossing
Wanneer we linksaf een smaller pad induiken en behendig tussen enkele gladde boomwortels laveren, weten we dat we iets speciaals kunnen verwachten. Dat wordt in die zin ook aangekondigd door de immer sympathieke gids Lieven die we vanuit het Bike Hotel hebben ingeschakeld voor deze trip. Zoals eerder aangegeven ligt Finland vol meren en rivieren, en dan is een river crossing niet veraf.
In onze thuisregio kan je vlot door een beek fietsen met de gravelbike, maar in dit geval is de bedding veel te diep en de stroming veel te sterk. We maken onze Cannondale Topstone met de lus van het touw aan het zadel vast en stappen zijwaarts de rivier in. We moeten zelfs flink trekken en naar achter leunen om de sterke stroming te trotseren. “Hou je fietsschoenen maar aan, anders heb je te weinig grip op de gladde stenen”, geeft Lieven ons als pro-tip nog mee. Wijze raad van een ervaringsdeskundige die we uiteraard opvolgen. Gelukkig hebben we gripvast rubber aan de onderkant van onze gravelschoen (de Quoc Gran Tourer II uit ons dossier gravelschoenen), waardoor we vrij vlot aan de andere oever geraken.
Voor wie niet van natte sokken houdt: op de meeste plaatsen is er een brugje voorzien om aan de overkant te geraken. Maar niettegenstaande dat geeft zo’n overtocht door de rivier een extra avontuurlijk pigment aan de rit. En daarenboven zien we fietsers, voetballers en andere topsporters op sociale media weleens in een ijsbad zitten. Tijdens deze oversteek denken we dan ook alleen maar aan het deugddoende gevoel voor de bovenbenen.
Rendier spotting en Lakka-bessen
Finland ligt niet alleen vol met meren, het zit ook vol met rendieren. Strikt genomen lopen er ook heel wat elanden rond (in het wild), maar die hebben we helaas niet gespot. Wel zijn familiegenoten in de groep van de hertachtigen: de cervus tarandus oftewel het rendier. Of deze beesten nu toebehoren aan een boerderij dan wel wilde dieren zijn, ze lopen allemaal los rond. Ze tippelen over de asfaltweg tijdens onze transfer van de luchthaven naar Iso-Syöte en ze schieten in het rond over de vele gravelwegen.
De wilde rendieren zijn eerder schuchter en op het eerste gezicht ogen ze loom. Maar ze schieten fluks weg op zoek naar een veiligere plek als ze ons met de gravelbike zien/horen aankomen. We maken nochtans niet veel geluid, enkel het gezoem van de wielen en het geknisper van het fijngemalen grind onder onze brede banden verraadt onze komst.
Rendiervlees wordt beschouwd als een locale delicatesse en Lakka-bessen zijn dat ook. Deze oranjekleurige braambessen (rubus chamaemorus) zijn eerder zeldzaam, groeien in het wild in de moerasgebieden in Lapland en moeten met de hand geplukt worden. Die bessen zijn een ware delicatesse en worden gebruikt om onder andere desserts en andere gerechten een zoete toets te geven. En om aan die bessen te geraken, moet er heel wat arbeid worden verricht.
Greaven (gravel + heaven)
Zoals eerder aangegeven hakt deze golvende regio er stevig in. Een gravel ride mag je hier niet onderschatten en je suikerreserves moeten regelmatig aangevuld worden en daarvoor zijn de shelters die door de overheid aan de oever van een meer gebouwd zijn, een zeer goede optie. Even pauzeren om nadien terug met volle teugen van de glooiende grindwegen te genieten. Bijkomend hoef je tijdens de zomerperiode geen angst te hebben om voor het donker terug in het hotel te zijn, want het blijft zo goed als de hele nacht licht …
En op die manier is het contrast tussen gravelen in Finland en biken op de home trails immens. In Iso-Syöte blijft het de hele dag licht, zijn de gravelwegen eindeloos (op het desolate af) en is gravel écht gravel (lees: grind). En dus ontstaat er een nieuwe term in ons brein: Greaven. Een combinatie van gravel en heaven.
Meer info:
We verbleven in het Lapland Bike Hotel in Iso-Syöte en hebben er ook met de mountainbike rondgereden. Dat verslag lees je hier: 24 uur per dag singletracks in het Finse Iso-Syöte.
Meer info over het Lapland Bike hotel via laplandbikehotel.fi