Ontdekking | Hutchinson Python: het verhaal van een levende mythe
Door Olivier Béart -
De Hutchinson Python werd bijna 30 jaar geleden gelanceerd en blies destijds een wind van evolutie door de wereld van mountainbikebanden. De lage en dicht bij elkaar geplaatste noppen en de brede doorsnede dat het rijden met lage druk mogelijk maakte, zijn nog steeds zeer actuele kenmerken die we ook terugvinden bij de derde generatie die net is uitgebracht. Vojo trok naar het Franse Montargis, waar de fabriek van Hutchinson is gevestigd, om het ontstaan van deze legendarische band te bespreken met degenen die hem hebben gecreëerd en die hem nog steeds in leven houden.
Van de Hutchinson Python verscheen onlangs de derde versie waarin duidelijk de basisprincipes zijn verwerkt van de allereerste Python die bijna 30 jaar geleden werd uitgebracht. Met als credo: presteren bij XC-gebruik.
De Python 3 gaat de uitdaging aan om deze legendarische naam weer op de voorgrond te brengen; een plek die het al jaren kwijt was. De tweede versie had immers, door op zoek te gaan naar meer veelzijdigheid, zijn roots verloochent.
Er was eens een Python
Om ons het verhaal van de Hutchinson Python te vertellen, konden we rekenen op topgidsen, te beginnen met Norbert Gangloff – nu met pensioen – die ons verblijdde door ons zijn herinneringen aan het begin van de Python halverwege de jaren 90 te delen. Hij werd vergezeld door Guillaume Trouvain, die deel uitmaakt van de jonge generatie die verantwoordelijk is voor de ontwikkeling van de Python 3 die dit jaar werd uitgebracht.
Daarnaast konden we ook rekenen op de dierbare herinneringen van Joël Balez, de huidige ontwikkelingsmanager van de wielerproducten die bij een andere divisie van de Hutchinson-groep werkzaam was ten tijde van het debuut van de Python, maar die de evolutie ervan door de generaties heen heeft gevolgd.
Met een van de eerste voorbeelden van de Python in zijn handen begint Norbert zijn verhaal: “Hutchinson was al langer actief in de wielersport, maar dan meer voor de massaconsumptie. Met de On The Rocks zijn we begin jaren 90 begonnen met ‘echte’ high-end mountainbikebanden. Het was een goede band, maar ontworpen in een tijd dat er nog geen specialisatie was in mountainbiken. We deden XC en downhill met dezelfde fietsen. Met dezelfde rubbers ook. Toen het mountainbiken olympisch werd, veranderde alles. En we vonden dat onze producten ook moesten evolueren. Zo begon het verhaal van de Python.”
Naast Norbert Gangloff had Hutchinson zijn personeel voor de MTB-tak uitgebreid door een racetechnicus aan te werven in de persoon van Luc Larousse. “We zijn met de renners gaan samenwerken en hebben geprobeerd een echte ontwikkelingsaanpak op te zetten, gebaseerd op feedback vanuit de competitie. Tegenwoordig lijkt dat vanzelfsprekend, maar dat was het destijds niet. Veel atleten reden nog steeds met wat ze kregen en er waren nog veel enigszins irrationele opvattingen over gewicht en rendement.”
“Op het gebied van banden waren de krappe en smalle modellen populair, die voor een beter rendement werden opgepompt tot 3 bar. Met de Python gooiden we de knuppel in het kippenhok door te arriveren met een band van 2.1 vergeleken met de 1.7/1.8 die we toen het vaakst zagen. Voeg daar de lage noppen en een aanbevolen druk van ongeveer 2 bar aan toe en je begrijpt dat het niet gemakkelijk was, zowel bij de atleten als bij onze interne hiërarchie, om iedereen te overtuigen. Trouwens, eerst brachten we de Cameleon uit …”
Maar de mallen waren klaar en het verlangen om te testen was veel te groot binnen dit kleine team van technici, ervan overtuigd dat wat ze op de tekentafel hadden geschetst, in de praktijk zou kunnen werken. Daarom besloten Luc en Norbert om discreet een kleine productie van een honderdtal stuks te lanceren.
De Python was niet alleen een nieuwe band, het was een nieuwe filosofie.
Joël Balez werkte nog niet in de fietsendivisie, maar hij herinnert het zich: “Ik zag Norbert en Luc in de kantine, en omdat ze wisten dat ik op een mountainbike reed, vertelden ze me over hun project en lieten ze me op een van hun eerste testparen rijden. Het was een echte openbaring. Het was niet alleen een nieuwe band, het was een nieuwe filosofie, de prestaties waren er en we reden ook minder lek. Het was ongelooflijk.”
Na deze eerste overtuigende interne tests nam Luc Larousse het op zich om de eerste atleten te overtuigen deze atypische band te proberen en hen te vertrouwen. “We moesten in het begin een beetje aandringen, maar de eerste renners die ermee instemden het te proberen, vonden hem snel geweldig. Dat ging snel rond in het peloton, de teams namen het over en we begonnen races te winnen, zoals de olympische titel met Paola Pezzo, wat de Python echt lanceerde”, herinnert Norbert zich.
Hoe de legende tot stand kwam
Om de plaats te illustreren die de Python heeft ingenomen in de geschiedenis van het mountainbiken, hadden we vier fietsen uit de Vojo-collectie meegebracht naar de fabriek in Montargis, uiteraard voorzien van de Python. Net als de Rockrider 940S van Mathis Azzaro, van het Decathlon-Ford Team, die illustreert wat XC vandaag de dag is geworden en hoe de Python is geëvolueerd.
We beginnen met de Gary Fisher waarmee Paola Pezzo in 1996 in Atlanta de eerste olympische titel in de geschiedenis van het mountainbiken veroverde.
Onze replica, die gebaseerd is op een authentiek limited edition-frame dat net na de titel van de Italiaanse werd uitgebracht, is uitgerust met een Hutchinson Python van de eerste generatie, eveneens uit een zeer zeldzame limited edition die werd uitgebracht om de olympische gouden medaille en de wereldtitel van Paola Pezzo te vieren. Als kers op de taart zijn ze hier in de Team Competition-versie, gereserveerd voor gesponsorde teams.
Bekroond met deze overwinningen werd de Python al snel DE band die iedereen wilde hebben en ook waar alle merken hun high-end fietsen mee wilden uitrusten.
Als symbool van deze welvarende periode was de Sunn Exact Flex Ti, die in 1997 een van de meest prestigieuze en dure fietsen van zijn generatie was, uiteraard ook uitgerust met de Python.
In 2000 behaalde Paola Pezzo haar tweede olympische titel, wederom met de Hutchinson Python. Ook het Cannondale-team gaf veel zichtbaarheid aan het Franse bandenmerk en zijn vlaggenschipmodel. Dat blijkt uit dit prototype van de Cannondale CAAD6, die gebouwd werd voor Cadel Evans voor de Olympische Spelen in Sydney in 2000.
Hij is uitgerust met de beroemde Python Gold met gele zijwanden, waarover Norbert ons het volgende weet te vertellen: “We hadden al gekleurde banden gemaakt voor het BMX’en en fietsen voor de massa. Maar in het hogere segment was het een grote uitdaging om verschillende rubbers te combineren op hetzelfde karkas. Niemand had het ooit gedaan in het high-end mountainbiken en het begon vanuit een uitdaging onder de technici. Toen we er met de marketing over spraken, vonden ze het geweldig en kregen we groen licht van het management een machine te gebruiken die voorheen voor motorbanden werd gebruikt. Het was enkel een esthetische kwestie, maar het maakte indruk en bevestigde de reputatie van de Python.”
In 2000/2001 was de Python betrokken bij een nieuwe grote revolutie: die van de UST tubeless. Samen met Michelin was Hutchinson de andere grote bandenfabrikant die het avontuur aanging met Mavic. En het Orbea Zeus-team was destijds een van de eerste teams die werd uitgerust met deze innovatie die een revolutie teweeg zou brengen in het mountainbiken. Hier zie je de fiets van de Belg Patrick Trévisan, destijds een rivaal van Julien Absalon bij de U23.
Norbert herinnert het zich nog: “Jean-Pierre Mercat (Mavic R&D) heeft altijd een zeer productief brein gehad en op een dag kwam hij naar ons toe en zei dat Mavic in staat was een luchtdichte velg te maken. Bij Hutchinson hadden we een directeur, mevrouw Bellos, die van uitdagingen hield en met hen in zee ging. Het duurde een tijdje voordat we de definitieve versie konden uitbrengen. Weinig mensen weten dit, maar we waren al in 1998 met tubeless begonnen. En de keuze voor de Python was een no-brainer voor ons.”
“De eerste tests waren niet echt overtuigend. We gingen naar de Ventoux en stuiterden alle kanten op. Dus we pasten de karkassen aan en we zorgden ervoor dat we de druk echt konden verlagen om met minder dan 2 bar te rijden. De band was zwaar, maar zelfs de weight weenies waren snel overtuigd. Ik herinner me dat een van de eerste teams die er in een race mee reed het Orbea-team was in Parijs-Roubaix VTT. Ze waren een van de weinige teams die niet lekreden en als ik me goed herinner, tekenden hun twee Belgische rijders (Patrick Trévisan en David Galle, noot van de redactie) voor een dubbele overwinning. Ik ben er ook behoorlijk trots op dat we erin geslaagd zijn banden te maken met flexibele hieldraden die de 4 bar druk die nodig was om de hieldraden op de velg te doen ploppen, konden weerstaan, terwijl Michelin voor stijve hieldraden bleef kiezen.”
De tubeless technologie bleef zich ontwikkelen en werd zo populair dat tegenwoordig bijna niemand meer met binnenbanden rijdt. Tubeless banden waren vrij snel op grote schaal verkrijgbaar, zoals op de eerste Cannondale Scalpel die in 2002 werd uitgebracht.
Van origine was hij uitgerust met UST tubeless Pythons met grijze randen. “Het was een heel moeilijke kleur om te verkrijgen. Je moest een aluminiumpasta in het rubber doen. In eerste instantie vertelden de scheikundigen ons dat dit niet mogelijk was … maar uiteindelijk is het ze toch gelukt. Dit is een goed voorbeeld van de kracht van Hutchinson, die tot een zeer grote groep behoort met enorme interne middelen. En hoewel het ontwerp van de Python in de eerste 10/15 jaar van zijn bestaan weinig is geëvolueerd, heeft het rubber enorme vooruitgang geboekt”
Vervolgens verloor de Python, volgens Joël Balez, een beetje van zijn ziel met de tweede generatie. “We zochten te veel veelzijdigheid, we verhoogden de zijnoppen, we gebruikten zacht rubber. We waren de basisprincipes vergeten en we wilden met de Python 3 terugkeren naar die basis.” We kijken daarom maar kort naar dit model (in het midden op de foto), om zo in het heden te stappen en tot de versie 2024 van de Python te komen!
Eens een Python, altijd een Python
We vertellen je niets nieuw als we zeggen dat de moderne XC de afgelopen jaren enorm is geëvolueerd. We zien het op de Rockrider 940S van Mathis Azzaro, hierboven afgebeeld.
“Uit de contacten met de teams die we van materiaal voorzien, kwam naar voren dat de Skeleton te smal is en niet meer echt geschikt voor de hedendaagse fietsen, noch voor de circuits, noch voor de rijstijl van de huidige atleten. Ze daagden ons daarom uit door meer volume te vragen om met een lage druk te kunnen rijden en dicht bij elkaar geplaatste kleine noppen. We hadden gewoon een bredere Skeleton kunnen maken, maar het profiel werkte niet meer zo goed en ik dacht meteen terug aan het begin van de Python. Hij moest weer op de voorgrond komen, in een bijgewerkte versie puur gewijd aan XC-prestaties”, vertelt Joël Balez met een beetje emotie in zijn stem.
Het idee om de centrale rand te behouden ontstond al snel omdat dit de manier is om een goed loopvlak te creëren met grip en een goed rendement. Vervolgens werden de zijnoppen opnieuw ontworpen en verplaatst, terwijl de geest van de Python behouden bleef.
“We hebben een iets rondere band gemaakt dan de originele Python, met een meer progressieve overgang tussen de centrale strip en de zijnoppen die lager zijn en die veel vervormen bij lage druk om effectief te zijn en grip te hebben op het terrein. We hebben lamellen toegevoegd zodat ze beter vervormen en vooral de beste rubbers uit onze laatste onderzoeken”, vervolgt Guillaume Trouvain.
Vanaf de eerste tests in Les Gets in 2023 waren de renners er dol op. “Ik arriveerde met een paar prototypes, de renners probeerden ze uit om het parcours te verkennen en ze besloten meteen om ze voor de race te behouden. Ik voelde me helemaal niet op mijn gemak omdat het echt de eerste exemplaren waren, maar ze namen hun verantwoordelijkheid. Voor onze R&D teams was dat de grootste beloning.”
Toch lieten de atleten van Decathlon-Ford de jongens van Hutchinson niet op hun lauweren rusten, omdat ze direct vroegen om een nog beter rollende, lichtere en efficiëntere versie van de Python, voor de Short Track en goed rollende circuits.
Dit is hoe de Python Race werd geboren. “We hebben de centrale band genomen, maar dan in een geminiaturiseerde versie en verschillende keren gedupliceerd om een loopvlak te creëren met mini-noppen die als kleine zuignappen op de ondergrond werken, maar toch goed rollen. En echte zijnoppen voor grip in de bochten. Het is een extreme band, ontworpen om snel te rijden, maar die ondanks alles meer dan één verraste met zijn grip!”
Franse knowhow
Het is ook belangrijk om te benadrukken dat de Python 3 en zijn Race-versie nog steeds in Frankrijk worden vervaardigd, in de fabriek van Montargis, waar ook alle hoogwaardige weg-, gravel- en MTB-banden van het merk worden vervaardigd.
Sinds 1870 worden hier al banden geproduceerd en hoewel de materialen en technieken sindsdien zijn geëvolueerd, kwamen we tijdens ons bezoek nog steeds machines tegen die bijna een eeuw oud waren.
Dit is het geval bij dit rooster dat wordt gebruikt om de eerste laag rubber aan te brengen op de textielstroken die het karkas zullen vormen.
De productie kan ook rekenen op veel recentere machines, zoals voor het positioneren van het loopvlak vóór het mouleren, maar we merken dat de hand van de man (en de vrouw) in alle stadia van de productie zeer aanwezig blijft.
Het snijden van de karkaslaag, het samenstellen van de verschillende lagen, …
En natuurlijk ook de indrukwekkende fase waarin de band zijn vorm krijgt …
… na 3 minuten stomen op 180 graden.
Zonder natuurlijk het testlaboratorium te vergeten, dat de prototypes en de consistentie in de kwaliteit van de productie valideert.
Overal werken de ervaren handen van het fabriekspersoneel aan onze fietsbanden.
Onze dag eindigde met een drankje in het gezelschap van de fabrieksteams rond de racebolides die ze door de jaren heen hielpen uitrusten en winnen.
En het lijkt erop dat daar nog niet snel een einde aan zal komen!
Onze test van de nieuwe Hutchinson Python: Test | Hutchinson Python 3: de terugkeer van een legende