Ontdekking | Stoneman Glaciara, een onwaarschijnlijk knappe Zwitserse rit

De Stoneman Challenges zijn een geesteskind van ex-mountainbikeprof Roland Stauder. Na zijn carrière als prof-mountainbiker, besloot Roland Stauder zich op zijn nooit verlaten kinderliefde voor de natuur toe te leggen. Emoties, buitenzijn, mountainbiken, puur genieten … zonder op een chronometer te turen of een hartslag in de gaten te houden. De Stoneman is een sportief avontuur met een behoorlijk eenvoudig concept: het hele parkoers is een lus, netjes aangeduid en bepijld, je vertrekt waar je wenst, op verschillende punten zijn er checkpoints waar je je startkaart moet afstempelen en bij aankomst word je in de galerij van de Stoneman Challengers opgenomen en krijg je je Stoneman-trofee. Ondertussen zijn er Stoneman Challenges voor zowel mountainbikers als wegrenners, zowel voor trailrunners als wandelaars, zelfs voor kinderen. Stoneman Challenges voor de mountainbike vind je in de Dolomieten, Oostenrijk, Duitsland, en dus deze Glaciara in Zwitserland.

De Stoneman Glaciara is van een heel andere orde dan de overige Stoneman Challenges. Er wordt aangeraden met bijvoorbeeld de Miriquidi in Duitsland of de Taurista in Oostenrijk te beginnen. Zo kan je wennen aan het concept van de Stoneman Challenges en krijg je alvast een eerste indruk van wat je onderweg kan verwachten. Wie een beetje vertrouwd is met de trails in Zwitserland, zal dit meteen beamen: behoorlijk technisch. Wie nu gevreesd had dat de Stoneman Glaciara om redenen van toegankelijkheid hierop toegevingen zou doen, kunnen we al meteen geruststellen. Al van bij de eerste kilometers wordt het duidelijk dat we trails gaan rijden. Veel trails.

De Stoneman Glaciara rij je in een, twee of drie dagen, respectievelijk goed voor goud, zilver of brons. Foto’s maken, mensen spreken, inspiratie opdoen om dit verhaal te schrijven … gaat niet goed samen met nietsontziend door knallen. We kiezen dan ook voor de driedaagse formule. En nee, daar hebben we geen spijt van. 

Stage 1: Bellwald – Bettmeralp: 40 km / 1610 hm

We nemen onze intrek in het prachtige The Onya Resort & Spa in Bellwald. Met Bellwald zitten we in het kanton Wallis, district Goms. Het ligt op 1600 meter hoogte op een heus zonneplateau en staat helemaal in het teken van actieve buitensporters, zowel ’s zomers als ’s winters. In Bellwald vindt overigens jaarlijks over een brutale track van 2,2 kilometer lang de seizoensfinale van de IXS Downhill Cup plaats.

De sfeer bij het avondeten zit meteen goed, Daniel en wij delen hetzelfde soort humor en interesse voor de techniek van bikes

Tijd voor sauna, zwembad of wellness is er deze avond echter niet meer. Bikes en bagage moeten klaargemaakt worden, onze inschrijving verder geformaliseerd en het welkomstpakket bestudeerd. Onze gids voor de volgende dagen wordt Daniel Engel van Rodeo Bike. Niet dat je strikt noodzakelijk een gids nodig hebt om de Stoneman Glaciara te rijden, maar het is wel heerlijk zorgeloos rondbollen. De sfeer bij het avondeten zit meteen goed, Daniel en wij delen hetzelfde soort humor en interesse voor de techniek van bikes. Vroeg onder de veren, morgen gaan we echt van start.

We pakken het minimum aan spullen in onze rugzak mee, de rest van onze bagage wordt dankzij de prima Stoneman-organisatie netjes naar het volgende hotel gebracht. Aan het start- en eindpunt, aangeduid door de kenmerkende stenen, start onze Stoneman Glaciara voor echt. De zon schijnt, de skiliften brengen wandelaars en bikers naar hogergelegen delen. Aanvankelijk rijden we over een mix van asfalt en over een paar goed berijdbare achterafweggetjes passeren we vrolijk tetterend de dorpjes van Ried, Eggen en Bodmen.

Tot we op de eerste echte Zwitserse trail van deze driedaagse komen. De afdaling langsheen een gletsjermoraine zet meteen de toon. We gaan door een donker bos, rijden langs en over enorme boomwortels, pikken een aantal bijzonder steile passages mee en glijden doorheen een modderstrook over gladde rotsen onze eerste opwinding tegemoet. Daniel komt met een grote glimlach aangereden: “Geloof me, dit is maar een opwarmertje, we gaan vandaag nog veel ruiger en technischer terrein rijden. Je zal wel merken waarom ik met een Intense Carbine onderweg ben.”  Dat klinkt voor mij – de berijder van een Santa Cruz Blurr CC, een pure crosscountry-full suspension zonder seatdropper, amper 100 millimeter veerweg en veel te kleine remschijven – als een extra uitdaging. Via Fieschertal bollen we doorheen de Fiesch-vallei richting Fiesch en kijken vervolgens tegen de eerste echte klim van de Stoneman aan. Van Fiesch naar de Fiescheralp is goed voor ruim 1300 hoogtemeters. Gelukkig is het pad breed en niet overdreven steil.

Het weer laat zich niet van zijn beste kant zien. Dat zal helaas zo blijven voor de volgende dagen. Dreigende onweerswolken pakken samen boven Fiescheralp. We besluiten eerst onze middagstop in te lassen, in de hoop dat tijdens het eten het onweer zal overgaan. Op zich staat er niet zo enorm veel meer op het programma.

Maar voor wat volgt, is mooi weer wel een extra troef. We klimmen verder richting Märjela. Doorheen de tunnel komen we in een indrukwekkende gletsjerwereld. En aan ons eerste checkpoint. Waar vroeger de ijsmuur van de Aletschgletsjer het meer opstuwde en huizenhoge ijsbergen liet ronddobberen, is dat poollandschap nu vervangen door een idyllisch meer en grasweiden.

Met zijn 23 kilometer, negenhonderd meter dikte en een oppervlakte van 117,6 km2 is de Aletschgletsjer de langste gletsjer van de Alpen. Hij behoort overigens tot het Unesco-werelderfgoed. De onweersbui heeft rechtsomkeer gemaakt en barst boven onze hoofden los.

Even schuilen we, maar gelukkig is het onweer even snel voorbij als het is opgekomen. Het trio Eiger, Mönch en Jungfrau loert om de hoek, om de andere hoek – rond Tälligrat – steekt de Fieschergletsjer tussen de rotsen. Wat op onze bikes volgt, is puur kicken. De afdaling is heel erg technisch, we laveren tussen rotsblokken over steile drops in spannende switchbacks … alles waar een mountainbiker opgewonden van raakt. Hier een fout maken, zou wel eens bijzonder pijnlijk kunnen aflopen.

Op een bergtrap – uitgehouwen in de rotsen – dragen we onze bikes. Het uitzicht blijft adembenemend. Opnieuw doorheen Fiescheralp komt met Bettmeralp het einddoel van de eerste dag in zicht.

We twijfelen om er alvast de eerste lus van morgen bij te nemen. Het rondje Moosfluh is niet bijzonder lang en passeert gewoon opnieuw in het dorp waar we deze nacht zullen overnachten. Het zou ons alvast tijd uitsparen voor een lange en zware tweede dag die ons te wachten staat. Een valpartij van de fotograaf en opnieuw dreigende onweerswolken beslissen daar echter anders over. Net op tijd bereiken we Hotel Alpfrieden, net voor het volgende onweer losbarst. 

Stage 2: Bettmeralp – Binn/Ernen: 54 km / 2180 hm

Mocht je nu louter afgaan op het aantal kilometers en hoogtemeters ben je geneigd te denken: “Pfft eitje, dat varkentje zullen we wel snel wassen.” En toegegeven, ook wij stonden met die instelling aan de start van de Stoneman Glaciara. Nee, voor dergelijke korte dagtochten moesten wij toch niet extra trainen, onze basisconditie zou wel ruimschoots volstaan. Wel, dat zal vandaag toch enigszins tegenvallen. Er staat een lange en zware dag met een monsterklim op het programma.

In stille zwijgzaamheid wordt een veel te vroeg ontbijt moeizaam weggewerkt. Over de klim naar Breithorn horen we ondertussen sinds ons vertrek horrorverhalen: steil en vervelend lang zijn de steeds weerkerende kernwoorden. Het toetje na het ontbijt is al meteen raak: we doen een onmogelijke klim naar Moosfluh. Het zijn net geen vierhonderd hoogtemeters, maar ze zijn zo steil dat we het al rijdend niet redden. Ter hoogte van Blausee wordt net de Zwitserse vlag gehesen, het is een heldere ochtend, de iconische Matterhorn op de achtergrond maakt het plaatje compleet. Hordes Aziatische toeristen kijken maar vreemd op wanneer zij uit de kabelbaan stappen en mountainbikers zien passeren. Benieuwd op hoeveel Japanse snapshots en selfies wij met onze bikes zullen staan?

In de Aletscharena is het uitzicht op de Aletschgletsjer zowaar nog mooier dan gisteren rond Märjela. Van het stroomgebied in de Jungfrauregio strekt zich dit gigantische ijsplateau eindeloos uit. Mocht je nog twijfelen vanwaar het stukje ‘Glaciara’ in de naam van deze Stoneman komt, dan wordt het hier wel duidelijk. Samen met een pak andere toeristen genieten we in stilte van zoveel natuurpracht. Zelden zoveel toeschouwers gehad tijdens een mountainbike-fotosessie.

Het routeplan leert ons dat we op 2334 meter hoogte staan en dat we naar 746 meter moeten. Dat betekent een wel heel erg lange afdaling, eentje dat we met veel plezier tientallen keren opnieuw zouden doen. Mocht de klim niet zo lang en zwaar zijn. In Riederalp krijgen we het gezelschap van een groepje enduro-bikers. Hun full-face helmen en volledige protectie doet ons vrezen dat er nog een pittige kluif op ons ligt te wachten. Ter hoogte van Sommerseili krijgen we de keuze tussen een ‘chickenway’ of ‘the real thing’. De enduristen duiken zonder nadenken het bos in. Wij doen het – met een pak minder veerweg en zonder bescherming – iets behoedzamer. Het is steil en technisch en het zorgt voor de zoveelste adrenaline-opstoot van deze tweedaagse. De rest van de afdaling is prachtig en bevat erg veel variatie.

Het gaat ofwel aan een razende vaart, ofwel langzaam sturend. We gaan tussen rotsen en boomwortels, zoeken grip op losliggende stenen, genieten van passages over brugjes en denderen met een gebeitelde glimlach de Rhône over tot in Mörel. Extra ravito wordt ingeslagen, drinkzakken gevuld, die gebeitelde glimlach ruimt plaats voor een bedenkelijke frons: de gevreesde klim komt eraan. Van Mörel op 746 meter hoogte naar Grengiols op 995 meter, loopt alles nog vrolijk en vlot. Maar het echte werk moet nog beginnen: 1450 meter en 14 bochten. Het is de Alpe d’Huez van de Stoneman Glaciara. Met dat verschil dat de weg hier op sommige stukken echt wel onnoemelijk steil is. 

Een woordje duiding voor de alpinisten en bergkenners onder jullie. Zwitserland telt twee bergen met de naam Breithorn. Er is de 4164 meter hoge Breithorn, geprangd tussen Matterhorn en Monte Rosa. En ook al is die Breithorn een van de makkelijkst beklimbare vierduizenders, daar rij je met je fiets niet op. En dan is er deze Breithorn-Furgge, met 2451 meter wel degelijk met de fiets bereikbaar. Op voorwaarde dat je goed getraind bent en niet vies bent van vaak erg steile stukken op het militaire pad, gebouwd in de Tweede Wereldoorlog.

Met de Santa Cruz Blur en zijn 34-tands voorblad red ik het op sommige stukken niet. De al te steile stukken worden wandelend afgelegd, geen erg, Daniel en zijn 160 millimeter Intense Carbine redden het ook niet. We duwen onze bikes al kwetterend en genietend naar boven. Enkel de fotograaf, volop in training voor de Perskindol Swiss Epic redt het helemaal al rijdend. Halverwege, ter hoogte van een verlaten en zonnige hut, lassen we een deugddoende pauze in.

Normaal gesproken zouden hier nu beelden moeten volgen van de meest spectaculaire uitzichten en vrolijk juichende bikers die het dak van de Stoneman Glaciara bereikt hebben. Maar het lang verwachte warmte-onweer beslist net op ons topmoment in alle hevigheid haar duivels te ontbinden. De temperatuur daalt onwaarschijnlijk snel, het sneeuwt net niet, het dondert en bliksemt onophoudelijk. Schuilen is geen optie wegens geen mogelijkheden. We razen op de vlucht voor een heus bergonweer zo snel mogelijk richting lagergelegen gebieden en veiligheid.

Veel zin in toerisme hebben we niet. Het enige waar wij momenteel oog voor hebben, is een douche en droge kleren.

In tegenstelling tot vanochtend verloopt de afdaling deze keer over brede grindwegen, zonder al teveel uitdaging. Voor een keertje vinden we dat geeneens erg: regen en hagel maken er een flink gladde modderpoel van. Langs de kant van de weg liggen nog dikke pakken sneeuw en overblijfselen van lawines, getuigen van de sneeuwrijke winter. Het bedevaartsoord Heiligkreuz slaan we voorbij. Veel zin in toerisme hebben we momenteel niet. In Binn stoppen we voor koffie, thee en warmte. De rest van de rit doorheen het natuurpark van het Binntal en de Twingi-kloof ziet er heel erg mooi uit. Het enige waar wij momenteel echter zin in en oog voor hebben, is een douche en droge kleren.

In Mühlebach zijn we te gast bij olympisch snowboardkampioene, Patrizia Kummer. Samen met haar ouders baat zij B&B Hängebrigga uit. Hulpvaardig en bezorgd, zo kunnen we de familie Kummer omschrijven: onze kleren gaan meteen de wasmachine in en de vader ontfermt zich over het onderhoud van onze bikes. Langs deze weg, nogmaals onze dank. De B&B Hängebrigga is wel heel erg mooi ingericht, het appartementje waar wij slapen gloednieuw. De naam Hängebrigga is natuurlijk niet zomaar gekozen. De hangbrug van Goms overspant op 92 meter hoogte de bovenloop van de Rhône en verbindt over een lengte van 280 meter Mühlebach met Fiesch.

Die avond eten we cholera. Dat klinkt minder smakelijk dan het in werkelijkheid is. Het is een ovengerecht waarin aardappels, prei, kaas en spek de boventoon voeren. Rond 1830 brak in het kanton Wallis een cholera-epidemie uit. Om de besmetting in te dijken, werd het huis verlaten ten stelligste afgeraden. Eten werd dan ook gemaakt met de ingrediënten die in huis of de tuin voorradig waren: aardappelen, groenten, soms fruit, kaas, gerookt spek … Een fris slaatje en glas wijn erbij en het smaakt overheerlijk. En vult de grommende magen! Tijdens het eten schuift snowboardkampioene Patrizia mee aan. Patrizia was actief in de parallelslalom snowboarden. Haar doorbraak kwam er in 2009 in Gangwon waar ze op de wereldkampioenschappen brons veroverde. Daarna volgden talloze overwinningen, waaronder de Wereldbeker en zilveren medaille op de Wereldkampioenschappen. Haar topmoment kende ze op de Olympische Winterspelen van 2014 in Sotsji waar ze olympisch kampioene op de parallelreuzenslalom werd. Een goed gevulde prijzenkast op de achtergrond zet haar verhaal extra kracht bij. Het onweer heeft ondertussen plaats geruimd voor een knappe zonsondergang.

Stage 3: Ernen – Bellwald: 33 km / 910 hm

Onze laatste dag belooft een rustige dag te worden. Het zwaartepunt van de Stoneman Glaciara ligt achter de rug, vandaag staat in het teken van genieten. Een dikke mist beslist daar echter anders over. We ontbijten uitgebreid, alles in de hoop dat de mist snel zal opklaren. De route volgt vanaf hier de Rhône, gaat op en af en stelt ons nergens voor onoverkomelijke problemen.

Tenzij dan de resten van een enorme lawine die de weg versperren. De lawine heeft een massa bomen meegesleurd en die moeten nu dringend geruimd worden.

In Reckingen bezoeken we een kaasmakerij en duiken we een cafeetje in. Koffie, chocomelk en thee doden de tijd tot de zon eindelijk haar langverwachte gloriemoment krijgt.

Schilderachtige dorpjes met namen als Gluringen, Ritzingen, Biel, Selkingen en Blitzingen zijn getuigen van de typische Walliser-bouwstijl: grote chalets in larikshout op palen. Door de invloed van wind en zon hebben deze huizen hun karakteristieke bruine kleur gekregen.

Ons middagmaal nemen we in het pittoreske Niederwald, in het geboortehuis van Cäsar Ritz. Inderdaad, de oprichter van de prestigieuze Ritz-Carlton-hotelketen.

Van de 450 hoogtemeters die vandaag op het programma staan, hebben we er ondertussen amper honderd gereden. En we zijn bijna in Bellwald. Als uitsmijter krijgen we nog een bijzonder pittige en steile trail doorheen een dicht sparren- en lariksbos te verwerken.

Een laatste passage doorheen het dorpscentrum van een ondertussen zonnig Bellwald luidt het einde van onze Stoneman Glaciara in.

We doen een rondje over de pumptrack om vervolgens onze trofee te ontvangen.

Het biertje, zwembad, sauna en wellness in The Onya Resort & Spa is oververdiend.

Stoneman Glaciara

De Stoneman Glaciara is een fantastisch mooie uitdaging doorheen een indrukwekkend landschap. De uitzichten op de Aletschgletsjer zijn adembenemend. De hele route is prima bepijld, de organisatie en het transport van je bagage tussen de verschillende hotels werkt uitstekend. Maar bovenal wordt er op heuse en vaak uitdagend technische trails gereden. Absolute aanrader.

Meer info op www.stoneman-glaciara.com en MySwitzerland.com