Oog in oog | Santa Cruz Blur vs Cervélo ZFS-5: een familiestrijd
Door Adrien Protano -
Met een onmiskenbare familiegelijkenis zijn de Santa Cruz Blur en de Cervélo ZFS-5 als tweelingbroers. Maar als we beter kijken, zien we toch enkele kleine verschillen! We vergeleken de twee-eiige tweeling tijdens een onderling treffen van enkele weken op zaken zoals de constructie van het frame, de kinematica, de onderdelen en het gevoel op de trails.
“Een Blur waar een nieuwe naam op werd gekleefd, maar dan duurder.” “Santa Cruz ZFS-5 of Cervélo Blur?!? Ik raak een beetje in de war hier …” “Oh, Cervélo heeft een nieuwe Blur gemaakt.” Allemaal reacties die we op sociale netwerken hebben gelezen bij de release van de Cervélo ZFS-5 en na de recente publicatie van onze test van Cervélo’s eerste crosscountry full-suspension. In plaats van ons te laten misleiden door de gelijkenis op het eerste gezicht, wilden we de (valse) tweeling met elkaar vergelijken tijdens een treffen van meerdere weken.
Op basis van anciënniteit heeft de Santa Cruz Blur voorrang. De XC-fiets van het Californische merk is, in tegenstelling tot de zeer recente Cervélo ZFS-5, al langer een favoriet op de redactie.
Het legendarische fietsmerk Cervélo zette pas onlangs met de presentatie van een hardtail mountainbike, de ZHT-5, zijn eerste stappen offroad. Die fiets werd later gevolgd door een full-suspension, de ZFS-5, die we hier in dit artikel belichten.
Als de twee fietsen een aantal gemeenschappelijke kenmerken vertonen, zodat het lijkt alsof ze tot dezelfde familie behoren, dan komt dat simpelweg omdat ze familie van elkaar zijn. Toch zijn ze erin geslaagd een eigen persoonlijkheid te ontwikkelen!
Als de twee fietsen een aantal gemeenschappelijke kenmerken vertonen, zodat het lijkt alsof ze tot dezelfde familie behoren, dan komt dat simpelweg omdat ze familie van elkaar zijn! Zowel Santa Cruz als Cervélo behoren tot een Nederlands conglomeraat genaamd Pon Holdings. De twee modellen in deze test zijn dus simpelweg neven. Toch zijn ze erin geslaagd een eigen persoonlijkheid te ontwikkelen, ook al leunen ze op bepaalde punten dicht tegen elkaar aan. Op weer andere punten is dat helemaal niet het geval. Laten we je uitleggen hoe Cervélo een neef en geen tweelingbroer van de Santa Cruz Blur creëerde …
Frame: zoek de 7 verschillen
Naast elkaar geplaatst is de familiegelijkenis tussen de twee frames onmiskenbaar. Cervélo kon bij het creëren van een crosscountry-model namelijk profiteren van de kennis en ervaring die zijn neef Santa Cruz had verworven. Hoewel de algemene vorm van de ZFS-5 identiek lijkt aan die van de Blur, zijn er wel degelijk verschillen …
De eerste is onzichtbaar voor het blote oog, omdat deze terug te vinden is in de constructie van het frame, en meer bepaald in de gebruikte koolstofvezels en de manier waarop ze zijn gerangschikt. Cervélo heeft zijn grote expertise op het gebied van koolstof toegepast op het frame, waarbij het zich liet inspireren door de reeds bewezen vorm van de Blur. Spoiler: dit verschil binnen de constructie van het frame is op het terrein voelbaar!
Het naakte frame van de Cervélo weegt 1472 g, wat ongeveer 200 g lichter is dan de Santa Cruz Blur CC!
Het verschil is ook zichtbaar op de weegschaal. Het naakte frame van de Cervélo weegt 1472 g, of ongeveer 1720 g met een RockShox SIDLuxe- of Fox Float SL-demper. Deze score plaatst hem ongeveer 200 g onder de Santa Cruz Blur CC, aangezien deze op de weegschaal 1933 g weergeeft.
Dit verschil in gewicht benadrukt een tweede verschil: Cervélo wilde een zo licht mogelijk frame ontwikkelen, zonder enige andere variaties, terwijl Santa Cruz ook een goedkoper carbon alternatief aanbiedt voor het frame (C) dat echter ook zwaarder is dan het CC-model.
Zichtbaarder is het verschil ter hoogte van de achterste driehoek, en meer in het bijzonder de vorm van de liggende en staande achtervork. Deze laatste is perfect recht op de Santa Cruz Blur, waar die van de Cervélo een lichte bocht vertoont. Ze zijn ontworpen om tijdens de veerweg lichtjes te buigen. Om deze buiging zo dicht mogelijk bij de wielas mogelijk te maken, heeft Cervélo de fiets uitgerust met een zwevende remklauw.
Beide fietsen beschikken over een interne doorvoer voor de kabels, waarbij de Santa Cruz Blur kiest voor een traditionele oplossing met een ingang bovenaan de onderbuis. Cervélo gaf op zijn beurt de voorkeur aan de oplossing in de headset om te voorkomen dat er in het frame moet worden geboord.
In beide fietsen is plaats voor twee bidonhouders, één op de onderbuis en een tweede op de zitbuis. Ze zijn ook alle twee uitgerust met een bescherming op de liggende achtervork (aan de zijde van de aandrijving) en onder het bottom bracket. De bescherming op de liggende achtervork van de Blur is imposanter en bestrijkt een groter oppervlak dan die van de ZFS-5, die beperkt is tot de bovenrand van de liggende achtervork.
Geometrie: ieder zijn filosofie
Qua geometrie wordt de ZFS-5 in maat M bij een veerweg van 100 mm, zoals ons testmodel, gekenmerkt door een liggende achtervork van 435 mm en een reach van 445 mm. Bij de 120 mm-versie is de reach 12 mm korter (433 mm). Het Canadese merk legt uit dat “om een snelle, efficiënte en uitgebalanceerde fiets te creëren, hebben we gekozen voor een balhoofdhoek van 67,8° gecombineerd met een goed rechte zitbuishoek van 76,3°.”
Ter vergelijking: de Blur in maat M heeft een liggende achtervork van 432,5 mm en een reach van 450 mm. Over het algemeen is de geometrie van de Blur iets korter aan de achterkant en langer aan de voorkant (ongeveer -2 mm bij alle maten voor de liggende achtervork en +4 mm in maat S/M en +1 mm in maat L voor de reach). De balhoofdhoek van de Blur is 0,5° opener op alle maten (68,3°) en de zitbuishoek is hetzelfde in de maten S/M (76,3°) en ongeveer 0,4° vlakker in de maten L/XL.
Veringen: het zit hem in de details
Het is onmogelijk te ontkennen dat de twee frames eenzelfde ophanging met één draaipunt en flexibele liggende achtervork delen. Cervélo gaf er de voorkeur aan te vertrouwen op de ervaring die Santa Cruz op dit gebied heeft opgedaan. Ook de (aluminium) link is bij beide modellen identiek.
Cervélo volgde ook het pad dat Santa Cruz heeft gekozen door een wedstrijd- en marathongerichte versie met een veerweg van 100 mm voor en achter te ontwerpen, en deze vervolgens op te splitsen in een meer capabele versie met een vork van 120 mm, terwijl de achterkant toeneemt tot 115 mm veerweg.
Bij beide modellen blijft het frame hetzelfde, ongeacht de gekozen veerweg. Het verschil tussen de twee versies zit in de slag van de achterdemper (van 40 naar 45 mm) en impliceert logischerwijs een verandering van de vork.
De twee neven in onze test zijn uitgerust met een SID SL Ultimate-vork en een SIDLuxe Ultimate-demper, die beide twee standen (open/gesloten) bieden en te bedienen zijn vanop het stuur.
Zoals we reeds hebben uitgelegd tijdens onze recente test van de Cervélo ZFS-5, betreuren we de keuze van het Canadese merk om zijn high-end model niet uit te rusten met de nieuwste RockShox-veringen met 3 standen. Deze nieuwe generatie van de SID beviel ons immers enorm tijdens onze test: Test nieuw | RockShox SID 2024: wanneer iets goeds toch nog beter wordt.
De Santa Cruz Blur uit 2023 werd uitgebracht nog vóór de lancering van de RockShox-veringen met 3 standen, die voor het grote publiek op de markt werden gebracht ten tijde van de release van de Cervélo ZFS-5. Bewijs hiervan is dat het middenklasse-model (ZFS-5 GX AXS van € 6.499) er wel mee is uitgerust!
Onze testmodellen zijn beide uitgerust met een lockout op het stuur voor het vergrendelen van de veringen, maar wel in een andere vorm: de Santa Cruz Blur (links) heeft een draaishifter die is gekoppeld aan een knop waarmee naar de open modus kan worden overgeschakeld, terwijl de Cervélo ZFS-5 is voorzien van een draaishifter waarbij er geschakeld kan worden tussen open/gesloten door omhoog of omlaag te draaien. Voor ons is de nieuwe bediening een echte verbetering op vlak van ergonomie en veel prettiger in gebruik.
Onderdelen: niet alles wat er hetzelfde uitziet, is hetzelfde
De vergelijking tussen de ZFS-5 en de Blur toont ook enkele interessante verschillen tussen de onderdelen. Laten we er vanaf het begin echter op wijzen dat de twee fietsen niet precies even duur zijn. Van het Canadese merk is het de meest exclusieve versie (ZFS-5 XX SL AXS – € 11.299) die ons vergezelde tijdens onze proefperiode, terwijl Santa Cruz ons de Blur XO AXS RSV (9699 €) uitleende. Voor een volledig correcte vergelijking van de technische fiche moeten we een vergelijking maken met het duurste model van het Californische merk, namelijk de XX SL AXS RSV van € 11.999, waarmee de Cervélo dezelfde aandrijving deelt.
Ons testmodel van Cervélo is uitgerust met een Sram XX SL AXS-groepset, het summum bij deze nieuwe generatie van T-Type aandrijvingen (zie Test | Sram Eagle AXS 2023: zonder gelijke). De Santa Cruz Blur is uitgerust met de goedkopere XO AXS T-Type.
We hadden dezelfde remmen kunnen verwachten, maar Santa Cruz koos voor remmen met 2 zuigers (Sram Level Silver Stealth, foto onderaan), terwijl Cervélo opteerde voor 4 zuigers (Sram Level Ultimate).
Het verschil is ook merkbaar in de wielen. De twee modellen delen de zeer goede Reserve 28XC-velgen (zie Test | Reserve 28 XC-wielen: tolerantie en prestaties), maar de Santa Cruz Blur is uitgerust met Industry Nine-naven en de Cervélo met DT Swiss 240-naven.
Ook de banden zijn verschillend, met een Maxxis Rekon Race van 2.4″ breed en met een EXO-karkas op de ZFS-5, en een paar Maxxis Aspen (in dezelfde breedte en met hetzelfde karkas) op de Santa Cruz. Laat je niet misleiden door de foto’s die het artikel illustreren, voor onze test reden we heel weinig met de Aspen, die te exclusief was, en we gaven er de voorkeur aan om de twee fietsen te monteren met een Rekon Race aan de achterkant en een Forekaster 2 aan de voorkant voor optimale grip in een breed scala aan omstandigheden.
Waar de Santa Cruz Blur onmiskenbaar punten scoort ten opzichte van zijn rivaal is het inzetten van een telescopische zadelpen. De Blur is vanaf het instapmodel uitgerust met een Fox Transfer SL – Performance-afwerking op de eerste modellen in het gamma en Factory-afwerking op het hoogste niveau – waar Cervélo liever kiest voor een vaste carbon zadelpen. Merk ook op dat de ZFS-5 een zitbuis heeft waarin een zadelpen met een diameter van 30,9 mm past, terwijl dat bij de Blur 31,6 mm is.
De cockpit van de Santa Cruz Blur bestaat uit een 60 mm Sram Atmos-stuurpen en een Santa Cruz-stuur uit carbon, terwijl we op de Cervélo een RaceFace Next-set vinden (stuurpen van 35 mm en stuur van 760 mm).
Voor een zo goed mogelijke vergelijking (vergelijkbare prijs en aandrijving) moeten we dus kijken naar de Blur XX SL AXS RSV van € 11.999. Bij deze versie blijven de verschillen in zadelpen, remmen en cockpit relevant en de aandrijving van de Santa Cruz is nu afgestemd op die van de Cervélo met een Sram XX SL AXS T-Type. De wielen ruilen hun Industry Nine-naven voor DT Swiss 180’s.
Santa Cruz Blur vs Cervélo ZFS-5: de terreintest
Het stappenplan voor deze vergelijking was vrij eenvoudig: zo veel mogelijk met de fietsen rijden op onze gebruikelijke testroutes om een heel precies beeld te krijgen van de verschillen tussen de twee frames, voordat we ze tijdens een directe confrontatie met elkaar zouden vergelijken. Met dit laatste bedoelen we tijdens dezelfde rit, op hetzelfde terrein en in dezelfde omstandigheden met beide fietsen rijden om de verschillen tussen de twee fietsen zo goed mogelijk te voelen.
Zoals we een paar regels hierboven hebben uitgelegd, hebben we er ook voor gezorgd dat beide fietsen met dezelfde banden waren uitgerust om de kenmerken van het frame te identificeren, zonder enige interferentie van de banden.
De eerste indruk die snel ontstond, was de respectievelijke filosofie van de frames. Hoewel de twee-eiige tweeling opvallend veel op elkaar lijkt en een zeer vergelijkbare constructie deelt, zijn de kinematica en het gevoel dat elk van deze fietsen biedt, toch heel anders.
De Cervélo ZFS-5 is een pure racemachine waarbij prestaties de boventoon voeren. Het merk uit Toronto maakt er geen geheim van dat het doel was om “een snelle en efficiënte fiets te creëren waarmee onze rijders de strijd kunnen aangaan in internationale wedstrijden.” Accelereren gaat scherp en de stijfheid van de hele fiets is zeer aanwezig. We kunnen echt wel zeggen dat hij bij elke versnelling tussen de benen explodeert. Ook de Santa Cruz weet goed te accelereren en is zeer efficiënt, maar deze is meer lineair. En het gevoel van lichtheid, hoewel zeer aanwezig op de Blur, is zelfs een stapje hoger op de ZFS. We hebben dus te maken met twee moderne en krachtige XC-fietsen. Voor beide zijn de trappositie en de krachtoverdracht zo ontworpen dat de berijder zich fit voelt en de pedalen wil intrappen.
De Cervélo is echter niet radicaal in zijn zoektocht naar prestaties. De fiets kan indien nodig een tweede, meer speelse persoonlijkheid onthullen en deinst niet terug voor meer uitdagende en technische parkoersen. Maar we zijn van mening dat zijn favoriete terrein meer de bochtige en nerveuze singletracks zijn zonder al te veel helling, terwijl de Santa Cruz zichzelf soms voor een “mini-enduro” weet te houden, terwijl we, ter herinnering, op de versie met de kleinste veerweg zitten (100 mm).
Houd er in dit verband rekening mee dat we geen van beide fietsen hebben getest met een veerweg van 120 mm, maar op onze twee testfietsen hadden we nooit de indruk dat de veerweg te beperkt was.
De ZFS-5 is veeleisender in zeer technische passages, zowel bergop als bergaf, en vereist constante aandacht. Op een technisch makkelijker XC-parcours of op een marathon waarbij de technische stroken eerder zeldzaam zijn, vormt dit geen probleem, maar op zeer technische parkoersen zal de ZFS duidelijk minder ontspannend zijn.
De Santa Cruz Blur speelt dan weer meer de kaart van comfort en toegankelijkheid. De Blur wil allereerst zijn bestuurder zo goed mogelijk behoeden en in een ideale situatie plaatsen om zijn inspanningen zo goed mogelijk vol te houden. Dit is dan ook de ideale gezel voor een onbezorgde dagtocht of een zeer technisch XC-circuit.
Deze karaktereigenschap komt door verschillende factoren: een grotere flexibiliteit van het frame, de montage van een telescopische zadelpen en een minder stijve cockpit. De interne afstelling van de schokdemper die uitgevoerd werd door Santa Cruz is ook meer op comfort gericht dan die van de Cervélo.
Laat er geen misverstand over zijn: de Santa Cruz Blur blijft een eerste keus machine voor beklimmingen en qua trapvermogen. De ZFS-5 slaagt er echter in om de prestatiecursor nog een stapje verder te duwen. De Cervélo is wellicht niet sneller, maar wekt wel de indruk. Je hebt het gevoel dat je vliegt en elke pedaalslag verlengt dit gevoel of versterkt het zelfs.
De Santa Cruz scoort dan weer punten van zodra het bergaf gaat. Door de grotere toegankelijkheid maakt het frame het gemakkelijker om technische secties aan te vallen en compenseert het beter kleine rijfouten, waar de Cervélo het risico loopt minder meegaand te zijn.
Wat dit onderwerp betreft, is het onderstel van de Santa Cruz (Maxxis Aspen in 2.4″ en EXO-karkas) mogelijk niet geschikt voor minder ervaren piloten. Vanwege de afstand tussen het loopvlak en de zijnoppen moet je de fiets soms wat platter gooien om voldoende grip te vinden. We feliciteerden onszelf dan ook regelmatig met de keuze voor de Maxxis Rekon Race/Forekaster voor het grootste deel van onze test.
De Cervélo is rauwer in zijn manier om informatie van het terrein over te dragen en nodigt uit tot meer controle en anticipatie van de kant van de piloot, terwijl we de neiging hebben om meer te ontspannen met de Blur. Het resultaat is wederom hetzelfde: je komt met beide fietsen onderaan terecht, maar de filosofie om daar te komen verschilt.
Het ontbreken van een telescopische zadelpen op de ZFS-5 is een duidelijke misstap van het Canadese merk. De KS Circuit-zadelpen die we volop aan het testen waren, vond dan ook al snel zijn weg naar de ZFS-5 (zie Test | KS LEV Circuit: eindelijk een echte rivaal voor de Reverb AXS?).
Bij beide modellen konden we niet anders dan dagdromen over de voordelen van een tussenpositie van de veringen. Na onze test van de nieuwste generatie van de RockShox SID (zie Test nieuw | RockShox SID 2024: wanneer iets goeds toch nog beter wordt) zijn we zelf helemaal overtuigd en we zouden in de toekomst graag zien dat zowel het gamma van de ZFS als dat van de Blur uitgerust zal worden met het platform met 3 standen. Waarom? Omdat beide fietsen de neiging hebben om bij steile beklimmingen van achteren door te zakken. Als het terrein biljartvlak is, geen probleem, we blokkeren de veringen en alles is perfect. Maar als de klim technisch is, mist de open modus ondersteuning, terwijl de geblokkeerde modus ervoor zorgt dat je te veel grip verliest. Met een tussenliggende modus kunnen we dit allemaal oplossen.
We moeten ook een gele kaart uitdelen voor de draaishifter om de vering van de Santa Cruz Blur te blokkeren, waarvan de ontgrendeling door middel van een knop plaatsvindt. Deze is ergonomischer niet aangenamer in gebruik dan de draaishifter van de Cervélo ZFS-5, maar in sommige passages die vereisen dat je het stuur stevig vasthoudt, is het lastig om aan de knop te geraken om de veringen te openen. Daar kwam nog bij dat ze tijdens onze test de pijp aan Maarten gaf.
Verdict
Als je had verwacht dat we de titel van beste frame tussen deze twee modellen zouden toekennen of dat je te horen zou krijgen dat het dezelfde fiets in een andere kleur is, dan ben je mis … Met hun eigen persoonlijkheden en karaktereigenschappen is de gelijkenis van deze ‘tweeling’ beperkt tot de eerste blik. De constructie van het frame, de onderdelen, het gevoel op de trails … alles is anders!
De Santa Cruz Blur is erin geslaagd te evolueren met behoud van zijn zeer specifieke eigenschappen: comfortabel, aangenaam om te rijden en veel vertrouwen biedend. Aan de andere kant van het spectrum erft de ZFS-5 de hele Cervélo-filosofie: prestaties, snelheid, efficiëntie, … Woorden die weerklank vinden in het frame van de eerste full-suspension van het merk. Zonder oncomfortabel te zijn (integendeel), is de Cervélo rauwer in zijn zoektocht naar prestaties, net als een F1-auto. Hoe dan ook, beide frames zijn in crosscountry hun tijd ver vooruit. Met elk hun eigen interpretatie van prestaties, de zoektocht naar langdurig comfort voor de Santa Cruz Blur of pure efficiëntie voor de Cervélo ZFS-5, zijn de twee fietsen uiteindelijk gericht op een publiek met verschillende verwachtingen. De verschillen komen uiteindelijk neer op details wanneer we de machines tot het uiterste drijven, maar we zouden de Cervélo meer aanbevelen aan fans van lange, vlot rijdende ritten, terwijl de Santa Cruz veel aantrekkelijker zal zijn voor rijders voor wie XC rijmt op technische trails.
Onze test van de Cervélo ZFS-5: Test | Cervélo ZFS-5: comfort en prestaties zijn geen antoniemen
Meer over de Cervélo ZFS-5: www.cervelo.com
Meer over de Santa Cruz Blur: www.santacruzbicycles.com