Presentatie & eerste test | Specialized Diverge STR: een gravelbike om over het terrein te zweven

In het gravelgamma van Specialized is de Diverge-familie vooral gericht op het nodige comfort bieden aan de fietser. In deze zoektocht pakte het Californische merk na de cockpit nu de achterkant van de fiets aan, met als doel een gecontroleerde demping te bieden aan het zitgedeelte. Zo kwam de Specialized Diverge STR tot stand, die uitgerust is met een bijzonder originele vering rond de zadelpen en zitbuis. Wij mochten hem in avant-première ontdekken.

In het gravelen hebben we op dit moment de indruk de creatieve waanzin van het begin van het mountainbiken opnieuw te beleven, met best ‘gekke’ concepten die hier en daar opduiken. De ingenieurs van de merken denken altijd na hoe ze nog verder kunnen gaan om nieuwe technische horizonten te verkennen of kleine problemen op te lossen die tijdens het rijden zijn geconstateerd. Het is hun werk en ook hun passie. En het minste wat we kunnen zeggen is dat de R&D-teams van Specialized op dit niveau zelden worden overtroffen. Is het motto van het merk immers niet ‘Innovate or die’?

Het verschil met het begin van het mountainbiken is een zekere ervaring dankzij andere fietsdisciplines die het reproduceren van bepaalde fouten vermijdt of het mogelijk maakt om bepaalde concepten die nooit zijn doorgebroken – vanwege kleine details die alles hadden kunnen veranderen, maar waar in die tijd geen oplossing voor bestond – te verfijnen. Er is ondertussen een betere kennis van materialen als carbon of van technologieën die nodig zijn in bijvoorbeeld de ophanging. Kortom, de basis is nu steviger om een ​​domein te verkennen waarin nog veel verandering mogelijk is, zoals in het gravelen. Tot daar de achtergrond achter de nieuwe Specialized Diverge STR.

De ideeën achter het concept van de Specialized Diverge STR

Het zal je zeker niet zijn ontgaan: de Specialized Diverge STR heeft een grappig aanhangsel ter hoogte van de zadelpen. Om de reden voor zijn aanwezigheid te begrijpen, moet je teruggaan naar een basisconcept dat Specialized wil toepassen in het gravelen: om offroad comfort te bieden, wordt niet de hele fiets van een demping voorzien, maar alleen de fietser. Vandaar de naam voor deze Diverge STR, wat staat voor “Suspend The Rider”.

Hierin is gravelbiken duidelijk verschillend dan mountainbiken, waar de vering natuurlijk ook een rol speelt voor comfort, maar ook zorgt voor grip en snelheid om makkelijker over een opeenvolging van technischere stukken te rijden dan wat we in gravel tegenkomen. Moest je binnen het gravelsegment van Specialized op zoek zijn naar een lichtgewicht fiets, dan kan je je beter wenden tot de Crux, de gravel/cyclocrossfiets in het gamma (lees: Presentatie & eerste test | Specialized Crux 2022: een gravelbike voor de estheten).

De Specialized Diverge bezit al twee generaties lang een Future Shock-ophanging in de stuurpen, die twee centimeter veerweg biedt aan de cockpit. De vork zelf is een stijf exemplaar uit carbon om het reactievermogen, de lichtheid, de precisie en het rendement van een klassieke gravelfiets te behouden. Het doel van de Future Shock is simpelweg de trillingen in de handen van de rijder filteren om hem of haar meer comfort te bieden om langer te kunnen rijden.

Het is dit concept dat Specialized ook achterin heeft willen implementeren. “We begonnen aan dit idee te werken zodra de Future Shock-ophanging in de stuurpen er was”, legt Chris D’Alusio, de hoofdingenieur van het project Diverge STR, ons uit. “Tijdens onze ritten reden we over brede paden die er nogal ruw bijlagen. Het waren echt wel typische gravelwegen, geen MTB-trails, maar waarop we volledig door elkaar werden geschud. Het is toen dat we begonnen te zoeken naar een oplossing om op dit soort wegen meer plezier uit onze fietsen te halen. We hebben toen een hele reeks concepten onderzocht – die best een beetje gek waren – om het zadel van een aanzienlijke vering te voorzien, zonder afbreuk te doen aan het rendement of de zitpositie op de fiets. Het kostte ons enkele jaren, vier prototypes en duizenden kilometers om het concept te verfijnen en te komen tot het eindresultaat dat we vandaag presenteren.”

Tijdens de presentatie in Duitsland had Specialized het goede idee om de verschillende prototypes mee te nemen, gewoon om de evolutie van het concept goed te begrijpen.

Om volledig te begrijpen waarom dit zo ingewikkeld was, specificeert Chris: “We wilden geen genoegen nemen met een eenvoudige geveerde zadelpen, omdat één zuiger die van beneden naar boven verschuift een verandering in de zadelhoogte met zich zou meebrengen. En dat was niet verenigbaar met een prestatiegericht gebruik. Er zijn renners die hun zadelhoogte tot op de millimeter aanpassen en dus was het vanuit biomechanisch oogpunt onzin om een ​​geveerde zadelpen te monteren. Na het verkennen van manieren om het bottom bracket van een demping te voorzien – met complexe en zware systemen – hebben we ons nadien gericht op een voorwaartse en achterwaartse beweging van de zadelpen.”

De beweging van voor naar achter voelt veel natuurlijker aan en zorgt inderdaad voor comfort zonder noemenswaardige variatie in de zadelhoogte, maar er deed zich een ander probleem voor: “Met dit flexibele systeem zijn we ofwel beperkt in veerweg, zoals bij onze concurrenten die dit recept toepassen, of stellen we onszelf bloot aan problemen bij het gebruik ervan, omdat we het gevoel hebben van de fiets te worden geslingerd zodra we meer dan 10/15 millimeter veerweg toepassen.”

Als oplossing werd de zadelpen uitgerust met een hydraulische demping die de bewegingen van de zitbuis in compressie en rebound controleert! Een kunstgreep die Specialized, met een redelijk overgewicht en zonder noemenswaardige variatie in zadelhoogte, in staat stelt om maar liefst 3 centimeter achtervering te bieden zonder dat onaangename gevoel van in een schietstoel te zitten.“De zadelpen is in feite een veer. Als je hem alleen laat werken, is hij moeilijk te controleren. Dus net zoals we ook een veergedeelte (lucht of spiraal) in een vork of MTB-demper vinden, hebben we ook hier een hydraulisch onderdeel toegevoegd om dit alles te regelen.”

Concreter …

Hoe werkt dit in de praktijk? De zadelpen zelf blijft volledig standaard (desgewenst kan men ook zonder zorgen een telescopische zadelpen monteren) en op klassieke wijze in de hoogte verstelbaar, maar wordt ingevoegd in wat Specialized de ‘framepen’ noemt.

Dit is een soort tussenzadelpen die 3 centimeter heen en weer kan bewegen in het frame (naar voor en achter).

Het frame kreeg daarvoor een speciale zitbuis die rond is aan de basis, met een klem om de framepen te bevestigen, en vierkant op het bovenste gedeelte om het heen en weer bewegen van de framepen mogelijk te maken. Een kleine ‘sok’ maakt het geheel waterdicht en we merken ook dat de staande achtervork veel verder met de bovenbuis is verbonden dan op een klassiek frame, zonder de zitbuis te raken.

Tot slot, en dit is het middelpunt van het systeem, zit er een kleine glijdende schokdemper in de bovenbuis. Deze is specifiek voor de Specialized Diverge STR en wordt met een eenvoudige beugel verbonden met de framepen … en klaar is Kees!

De rebound van deze kleine demper is regelbaar met een kleine inbussleutel (maar in principe wordt deze aanpassing zelden gedaan). Met een draaiknop kan tijdens het rijden ook de compressie in drie modi aangepast worden: open, gemiddeld en gesloten.

Aangezien het systeem goed beschermd zit in het frame, garandeert Specialized een garantie van twee jaar bij intensief gebruik. Er is geen onderhoud nodig en in geval van slijtage moet het worden vervangen zoals een cassette of een ketting.Maar we kregen te horen dat het systeem op de testbank heeft bewezen bijna onverwoestbaar te zijn en net zo lang mee kan gaan als de fiets.

De framepen bestaat in verschillende hardheden/zachtheden. Indien je het systeem zou willen aanpassen aan het gewicht van de rijder of het gewenste gevoel, dan gebeurt dat hier. Zo zijn er 9 verschillende buizen beschikbaar (7 in standaardmaten en 2 gereserveerd voor grotere frames) en worden er twee standaard bij elke fiets geleverd. Elke buis is gemaakt van carbon waarvan, afhankelijk van de oriëntatie, de vezels telkens anders werken. Hierdoor biedt elke framepen twee niveaus van flex door deze simpelweg 90 graden te draaien.Er is ongeveer 20% verschil tussen deze twee posities, wat het minimum is dat merkbaar is.De wijziging vereist alleen een inbussleutel als hulpmiddel en duurt slechts een paar minuten.

Specialized heeft de voordelen van het systeem geobjectiveerd door een reeks metingen die het belang van deze winst in flexibiliteit van het zitgedeelte aantonen in vergelijking met een frame met een meer traditioneel ontwerp.

Qua gewicht wordt het kale Diverge STR-frame aangekondigd op 1100 gram, wat 100 gram zwaarder is dan de klassieke Diverge.Met alle bouten en de demper voegt de STR 400 gram toe. Maar door winst op het frame en op de onderdelen (met name de nieuwe Roval Terra CLX-wielen) kon men het extra gewicht beperken tot slechts 100 gram op de complete fiets in de high-end S-Works versie.

Geometrie

Qua geometrie leunt de nieuwe Specialized Diverge STR erg dicht aan bij zijn voorganger.De enige veranderingen zijn de 4 millimeter langere liggende achtervork (429 versus 425 millimeter), een 5 millimeter lager bottom bracket en een zitbuishoek die een halve graad rechter is geworden om het wegzakken/terugspringen van het zadel te compenseren wanneer de rijder zit.Voor de afstelling van het zadel raadt Specialized aan om het zadel 5 millimeter naar voren te verplaatsen en de punt van het zadel iets lager te plaatsen om zich aan te passen aan het veersysteem.

Gamma en prijzen

Allereerst moeten we aanstippen dat de klassieke Diverge (zonder achtervering) beschikbaar blijft, maar alleen in een aluminium of instap/middenklasse versie uit carbon (Sport met frame uit 8R-vezels, Comp en Expert uit 9R-vezels).Alleen de Expert is verkrijgbaar in zowel een klassieke als STR-versie.De topmodellen Pro en S-Works zijn enkel nog in de STR-versie verkrijgbaar.

De Diverge STR heeft nog steeds plaats voor twee bidonhouders en ankerpunten voor fietstassen. Ook de Swat Door waarmee de binnenkant van de onderbuis als opslagplaats kan worden gebruikt is aanwezig en in het frame passen banden tot 47 millimeter (diameter 700) of 2.1″ (650b).

De STR wordt dus duidelijk geprofileerd als een geavanceerd systeem, gereserveerd voor de topmodellen van het gamma die allemaal zijn uitgerust met het hoogste niveau van koolstofvezels (Fact 11R).Dit zie je terug in de prijzen, aangezien het toegangsbewijs is vastgesteld op 7500 euro voor het Expert-model (9,5 kilogram), 9500 euro voor de Pro (8,9 kilogram) en … 15000 euro voor de zeer luxueuze S-Works (8,5 kilogram) die zich niets ontzegt qua onderdelen.

Specialized Diverge STR: de eerste test

Specialized had ons voor de presentatie niets verteld over het model dat we zouden gaan zien. Door de uitleg die de ontwerpers voor de eerste rit gaven, werd onze nieuwsgierigheid gewekt en wilden we graag ontdekken of de voordelen tastbaar waren op het terrein. Het weer werkte niet mee, maar we hebben in het hart van het Zwarte Woud toch twee geweldige dagen beleefd op de fiets.

Onze trouwe lezers weten dat we de vorige versie van de Diverge erg goed vonden. Niet zozeer vanwege de kleine vering vooraan, maar wel vanwege de geometrie, de zachtheid van het frame dat alleen wordt verkregen door de kwaliteit en implementatie van de koolstofvezels waaruit het is samengesteld, en voor het plezier dat deze fiets ons heeft verschaft elke keer dat we de kans hebben gehad erop te rijden. Kortom, de nieuweling zal veel moeten doen om ons te overtuigen.

Onze eerste indruk: de Diverge STR blijft een Diverge! De geometrie verandert niet, de contactpunten vallen altijd natuurlijk onder het lichaam en je voelt je meteen goed aan zijn stuur. Oef. Voor de instellingen van het STR-systeem hebben we de aanbevelingen van het merk tot op de letter gevolgd en dat bleek perfect te zijn voor ons.

Concreet kunnen we zeggen: ja, het STR-systeem werkt. Je kunt de voordelen zien door simpelweg te spelen met de lockout, die gemakkelijk toegankelijk is aan de achterkant van de bovenbuis. Wanneer we de vering sluiten, voelen we de schokken veel meer ter hoogte van het zadel en hebben we veel meer de indruk dat we de schokken ondergaan. Met het systeem open is alles duidelijk meer ingetogen en als we schokken voelen, dan voelen ze zachter aan. Met “vertraging” ook, want omdat het zadel naar achteren beweegt, is er een microvertraging tussen het moment van impact en het moment dat we het voelen. Wat, toegegeven, aangenaam is.

Waar de werking van het systeem qua comfort duidelijk waarneembaar is, is Specialized er ook in geslaagd om deze op andere punten onmerkbaar te maken. De beweging naar voren en achteren gebeurt discreet en er is geen onaangenaam gevoel bij het trappen of geen rendementsverlies. De controle van de compressie en rebound door de kleine schokdemper doet wonderen om de bewegingen van de zadelpen te vertragen en perfect te synchroniseren met de natuurlijke bewegingen van het lichaam van de berijder. Zelf reden we het meest met de achtervering in de open positie, de meest flexibele, om optimaal van het systeem te profiteren en zelfs op de weg hebben we het systeem zelden volledig geblokkeerd.

Toch blijven we wel degelijk het gevoel hebben met een gravelbike onderweg te zijn. Het systeem werkt dan ook vooral goed bij lichte trillingen en een opeenvolging van kleine impacts. De grote schokken worden een beetje gedempt, maar zijn nog steeds erg voelbaar. Dat is het verschil met een echte vering. Het gevoel is dus helemaal niet vergelijkbaar met dat van een full suspension mountainbike. Of zelfs niet met het gedrag van een volledig geveerde gravelbike zoals Niner in het gamma heeft (lees: Test Niner MCR 9 RDO: stof tot nadenken). De Specialized Diverge STR geeft op minder ruig terrein duidelijk een heel nieuw gevoel van lichtheid, reactievermogen bij het accelereren en nervositeit. En dat is maar goed ook, want ook daar behouden we het oorspronkelijke karakter van de Diverge. Met in dit geval net iets meer comfort.

De grip en het gedrag bergaf wordt vooral beïnvloed door het onderstel (de wielen en de banden), veel meer dan door de kleine Future Shock-veringen. Hierdoor behoudt de fiets zijn gravel-rijgedrag dat heel anders is dan dat van een mountainbike. Of in andere woorden, met meer rauwe en pure sensaties. Staand op de pedalen, heeft het achteraan aanwezige systeem geen effect meer en blijft alleen de actie van de verende stuurpen vooraan over om de schokken enigszins te filteren.Op een technische beklimming zit het voordeel van het systeem in het feit dat je meer contact met het zadel houdt en dat het trappen minder gestoord wordt door impacts.Dit is een zeer reële winst, die indruk op ons heeft gemaakt.

Maar over het algemeen is het vooral op de lange snelle stukken die wat ruwer zijn dat de Diverge STR het meest overtuigt.Je kunt echt alleen maar denken aan trappen, snel en hard, zonder dat je last hebt van het terrein.Eens op het gladde asfalt kun je gewoon de veringen (volledig) blokkeren zodat het lijkt dat je met een klassieke gravelbike onderweg bent. Wat het terrein ook is, je voelt je klaar om urenlang te trappen.En we maken van de gelegenheid gebruik om erop te wijzen dat het laadvermogen van de Diverge behouden blijft.Ook hier is het gunstig om bij gravelgebruik alleen de berijder en niet de fiets te dempen: de aanwezigheid van bagage op de fiets heeft geen invloed op het gedrag of de instellingen van de veringen.

Verdict

Is deze Specialized Diverge STR innovatief? Jazeker. Werkt het systeem? Ja, ook daar bestaat geen twijfel over. Is het essentieel en is het een revolutie? Dat is daarentegen minder evident. Op het gebied van sensaties behouden we de pure en ruwe kant van het gravelen, maar met een welgekomen comfort. Op dit niveau is het een succes. Maar ook al is de winst echt aanwezig, toch zouden we hem niet revolutionair willen noemen. Ook eenvoudigere gravelbikes, zonder enige vering, zorgen al voor zeer aangename rijsensaties. Wel zijn we blij dat merken de hersenen van hun teams blijvend laten werken om ook in het gravelen diversiteit aan te bieden. Daarna is het aan jou om te kijken of, in de context van je praktijk en het terrein waarop je rijdt, dit type veersysteem een ​​echte meerwaarde is. Afhankelijk van de profielen kan het antwoord lijnrecht tegenover elkaar staan. Maar het goede nieuws is dat het Specialized-assortiment enorm groot blijft met de Crux, de klassieke Diverge die beschikbaar blijft op minder high-end modellen en de STR voor wie op zoek is naar het nieuwste op het gebied van comfort en technologie. En voor wie bereid is daarvoor een prijs te betalen.

Meer info via www.specialized.com

Onze test van de vorige generatie van de Specialized Diverge kan je hier nalezen: www.vojomag.nl/test-nieuw-specialized-diverge-een-virtuoos-met-zin-voor-avontuur.