Shimano XTR Di2 – Deel 1: presentatie & geverifieerd gewicht

Van zodra de nieuwe elektrische Shimano XTR Di2 M9050-groep onthuld werd, wekte hij onze nieuwsgierigheid. En we zijn waarschijnlijk niet de enigen bij wie dat het geval is. De nieuwe groep is innoverend en onderscheidt zich door zijn unieke technologie. Door zijn hoge prijs is de XTR Di2 voorlopig wel enkel voorbehouden voor de gefortuneerden onder ons. VojoMag is één van de eerste mediakanalen die een volledige groep in zijn bezit kreeg om jullie alles te kunnen vertellen over de montage. We controleerden ook het gewicht van elk onderdeel en we zullen ook een duurtest realiseren om te kijken wat deze fameuze Shimano XTR Di2-groep, waar iedereen de mond van vol heeft, waard is! 

Dit dossier bestaat dan ook uit meerdere delen en beginnen doen we met de presentatie van de verschillende onderdelen met het door ons geverifieerde gewicht. Vervolgens zullen we een compleet artikel publiceren over de installatie van de elektrische groep en een Fox F32 iCTD-vork. Eindigen doen we met een duurtest.

Ben je klaar om de toekomst van het mountainbiken binnen te stappen en alles te weten te komen over de Shimano XTR Di2? Dan zijn we vertrokken!

Op een mooie dag in februari trokken we naar de gebouwen van Shimano om een splinternieuwe XTR Di2 M9050-groep te monteren op onze fiets.

Na een kort bezoek aan de gebouwen trekken we naar de sportzaal van het gebouw, die voor de gelegenheid werd omgebouwd tot werkplaats en fotostudio. Eerste taak: onze weegschaal bovenhalen om alle onderdelen te wegen die op onze fiets, een Open O-1.1, zullen gemonteerd worden.

Shimano XTR Di2 – Deel 1: presentatie en geverifieerd gewicht

XTR RD-M9050-achterderailleur

Uiterlijk gelijkt de achterderailleur sterk op de mechanische versie. Er is enkel een extra uitwas voor de motorisering. In de breedte is hij niet breder dan een traditioneel model, zodat je je geen extra zorgen moet maken voor mogelijke schade bij botsingen. De achterderailleur is uitgerust met het Shadow RD+-systeem, waardoor de ketting minder klappert tijdens het rijden. Wel sleurt hij duidelijk wat extra gewicht mee dan zijn mechanische broer, want met 291 gram is de achterderailleur maar liefst 70 gram zwaarder. Dit extra gewicht wordt echter gecompenseerd door de kabels en leidingen, zoals we verderop zullen zien. Ten opzichte van een model voor de racefiets, is de nieuwe achterderailleur ook waterdichter.

XTR FD-M9050-voorderailleur (Direct Mount S3)

In tegenstelling tot de achterderailleur is de XTR Di2-voorderailleur nauwelijks zwaarder dan de mechanische versie. En dat is een kleine verrassing als je weet welke kracht er nodig is om een voorderailleur in beweging te zetten. Er zijn twee versies beschikbaar: 2×11 en 3×11. Het goede nieuws is dat de derailleur op zich identiek blijft, ongeacht hoe hij bevestigd wordt op het frame: beugel, High Direct Mount, Direct Mount S1, S2 of S3, het maakt niet uit. Alles kan aan de hand van enkele patten en kleine extra onderdelen aangepast worden. En dat is goed nieuws als je de prijs van dit alles kent! De voorderailleur is, net zoals het model voor de racefiets, uitgerust met de AutoTrim-functie, waardoor de positie van de voorderailleur automatisch afgestemd wordt op de positie van de ketting op de cassette. Het aanlopen van de ketting tegen de kooi van de voorderailleur is daardoor verleden tijd.

XTR Di2 SW-M9050 Firebolt-shifter

De geometrie van de zeer compacte shifters lijkt hard op die van de traditionele RapidFire-shifters en kent een duidelijkere klik dan op de modellen voor de racefiets. De shifters zijn zijdelings verstelbaar voor een perfecte ergonomie. Dankzij de mirakels van de elektronica is het mogelijk om zelf te kiezen met welke shifter je wilt opschakelen en met welke je wilt afschakelen. Alles is dan ook naar wens van de klant aanpasbaar! Je kan in de 2×11 en 3×11 set-up ook een shifter laten vallen en opteren voor het SyncroShift-systeem om te schakelen. En je wint ook nog eens 100 gram ten opzichte van een mechanische versie. Leve de vooruitgang!

Di2 SC-M9050-display unit

Deze unit is het brein van de XTR Di2! De elektronica opent de deuren voor heel wat mogelijkheden en meer nog dan enkel een scherm te zijn, controleert deze unit alles. Het batterijniveau, het programmeren via een computer, de keuze van de standen van de SyncroShift-aandrijving die toelaat om voor- en achteraan te schakelen met eenzelfde shifter: de unit houdt zich met alles bezig. Je kan er tevens een Fox iCTD-veringsysteem op aansluiten. Je kan kiezen voor een permanente weergave op het scherm of dat de weergave na een bepaalde tijd automatisch uitvalt. Deze tijd kan ingesteld worden. De unit zendt ook een geluidssignaal uit om bijvoorbeeld aan te kondigen dat er in de SyncroShift-modus van kettingblad is veranderd, of om aan te kondigen dat je op de grootste of kleinste versnelling rijdt.

Di2 M9050-bedrading

Het is dankzij deze kabels dat de informatie wordt rondgestuurd. Om een perfecte waterdichtheid te garanderen, worden ze geleverd met verschillende lengtes van 150 tot 1700 millimeter, zodat je nooit zelf een kabel op lengte moet knippen. Tijdens de montage zullen we zien dat ze makkelijk te monteren zijn, want niet elk onderdeel moet rechtstreeks aangesloten worden op de centrale XTR Di2-unit. Deze laatste is namelijk in staat om te herkennen van welk orgaan elk signaal komt. Hierdoor kon het aantal benodigde draden beperkt worden om kopbrekens te vermijden tijdens de montage (zij die reeds elektriciteit installeerden in een huis of in sommige wagens, zullen opgelucht zijn bij het horen van dit laatste). Een kabel van 150 millimeter weegt 4 gram.

Di2 SM-BTR2-batterij

De batterijen zijn, net zoals de kabels, identiek aan de modellen voor de racefiets. Er worden drie batterij-opties aangeboden: een rechthoekig extern model, een rond model om in de zadelpen te monteren en een model dat je op de boutgaten van de bidonhouder kan monteren. Shimano kondigt een theoretische autonomie aan van ongeveer 1000 kilometer met de 1×11, 700 kilometer met de 2×11, 500 kilometer met een Fox iCTD-vork en 250 kilometer met een iCTD-vork en demper. Het gaat hier om richtwaarden die we natuurlijk tijdens onze test zullen controleren. Weet trouwens dat de aangekondigde autonomie op de wegmodellen zeer ruim wordt overschreden, dus we maken ons niet te ongerust over dit onderwerp. We zijn ook tevreden over het gewicht, vooral wat betreft het model voor in de zadelpen. Het gewicht van de rechthoekige batterij bedraagt 71 gram.

XTR XCR FC-M9000 36/26-crankstel

Het XTR M9000-crankstel is één van de meest zichtbare elementen van de groep en met hem verlaten we het elektrische deel en komen we bij de gemeenschappelijke onderdelen van de mechanische versies en de Di2. De traparmen worden koud gesmeed, de Q-Factor bedraagt 158 millimeter en de rechtertraparm is hol om nog wat gewicht te winnen ten opzichte van de Trail-versie. Het crankstel is zowel met enkelvoudig als dubbel kettingblad beschikbaar. In dat laatste geval is er steeds een verschil van tien tanden tussen het kleinste en het grootste kettingblad: 34/24, 36/26 (op de foto) of 38/28. Er bestaat ook een triple, maar enkel in de Trail M9020-versie.

XTR CS-M9000 11/40-cassette

De cassette telt 11 versnellingen. Het gewicht ligt ongeveer 50 gram hoger dan bij een Sram XX1-cassette, ondanks het gebruik van carbon voor de ster en een mix van titanium (6), aluminium (1) en staal (4) voor de tandwielen. Goed nieuws in verband met de compatibiliteit: ze kan op een klassieke 10-speed body van Shimano gemonteerd worden. De schakelstappen zijn de volgende: 11-13-15-17-19-21-24-27-31-35-40. Het is logisch dat deze iets dichter bij elkaar liggen dan op een XX1.

XTR Sil-Tec CN-HG900-11-ketting

De nieuwe 11-speed ketting krijgt hetzelfde asymmetrische design om het opschakelen te optimaliseren. Deze jaargang beschikt ook over een nieuwe Sil-Tec-oppervlaktebehandeling, waardoor de wrijvingen worden verminderd en de levensduur, die reeds uitstekend was op de vorige generatie, nog wordt verbeterd.

XTR SPD PD-M9000-pedalen

Je moet al een kennersoog hebben om de wijzigingen te ontdekken op de nieuwe XTR M-9000-pedalen, maar als we de technische fiche lezen, leren we dat de modder beter wordt afgevoerd. En de weegschaal toont ons dat er twintig gram werd gewonnen. Shimano blijft nochtans trouw aan een stalen as en geeft nog steeds de voorkeur om betrouwbare pedalen te maken in plaats van een laag gewicht na te streven.

XTR XRC BR-M9000 & BL-M9000-remmen

Deze remmen kwamen iets vroeger uit dan de rest van de groep en ze blijven trouw aan het atypische design van alle remmen van het merk; een design dat voor het eerst verscheen op de XTR 10-speed. Hier werden de remmen geoptimaliseerd en we zien slechts zelden dat Shimano zoveel moeite doet om gewicht te winnen: een magnesium remklauw en hoofdcilinder, carbon remhendels, titanium bouten en remblokken op een aluminium schoen, … In vergelijking met het Trail M9020-model, verliezen de remhendels de instelwieltjes en ziet de remklauw af van het Ice-Tech koelsysteem. Het verdict op de weegschaal spreekt dan ook boekdelen, met een gewicht dat deze remmen tussen de lichtste op de markt plaatst.

XTR Freeza SM-RT99-remschijven (180/160/140 millimeter)

Afkoeling is bijna een obsessie bij Shimano. De nieuwe remschijven zijn voorzien van aluminium koelvinnen voor een betere verspreiding van de warmte. Het merk kondigt dan ook aan dat de temperatuur in extreme omstandigheden tot wel 50°C is gedaald. De bevestiging van de remschijf gebeurt nog steeds door middel van een CenterLock en het gewicht benadert dat van een traditionele 6 gaats-remschijf.

WH-M9000-wielen voor draadbanden (QR15/QR9 millimeter)

Shimano heeft er nooit naar gestreefd om zo licht mogelijke wielen te maken. De nieuwe WH-M9000-wielen voor draadbanden zijn geen uitzondering op de regel. Ze hernemen het concept van de aluminium-carbon composietvelgen, die reeds vroeger op een vorige generatie van de XTR en op de modellen voor de weg werden gebruikt. De look is atypisch met een 100% carbonlaminaat en een intern deel uit aluminium. Enkel de velgen van de versie voor tubes zijn voor 100% uit carbon gemaakt. De interne breedte bedraagt op ons testmodel 21 millimeter, tegenover 24 millimeter op de Trail M9020-modellen. Ook de naven evolueren licht met lagers die verbeterd zijn. Het gaat nog steeds om eenvoudige kogellagers en niet om ringlagers. Een technologie die vandaag zo goed als enkel nog door de Japanners wordt gebruikt, maar die ze tot in de perfectie beheersen.

PRO Tharsis Di2-onderdelen

Om de onderdelen van de elektrische XTR Di2-groep zo goed mogelijk te integreren, ontwikkelde Shimano een serie specifieke accessoires in de schoot van het merk PRO. Ze maken deel uit van het Tharsis-gamma, dat bedoeld is voor crosscountry. Ze beantwoorden aan de actuele standaarden van de discipline met bijvoorbeeld een stuur van 720 millimeter breedte en een stuurpen die beschikbaar is vanaf een lengte van 80 millimeter. Het is moeilijk om deze laatste korter te maken, omdat de belangrijkste junction box voor de kabels die van de stuurpost komen, hier moet huizen. Ze is ook uitgerust met een ingenieus bevestigingssysteem waardoor je de gebruikelijke ster kan laten vallen om de kabels een doorvoer te bieden.

Ter hoogte van het stuur zijn er enkele inkepingen die de integratie van de kabels mogelijk maakt, terwijl de zadelpen de cilindervormige batterij kan ontvangen, ook als de zadelpen een model is van 27,2 millimeter zoals op onze testfiets. Maar dat leggen we jullie haarfijn uit in ons volgende artikel dat gewijd is aan de installatie!

FOX F32 Factory Kashima iCTD-vork

Als kers op de taart stelde de verdeler Sabma ons een F32 Factory iCTD-vork met 100 millimeter veerweg ter beschikking, waar we hier het gewicht van zien met een niet afgezaagde stuurbuis. Ze is niet meteen de lichtste, maar het elektrische iCTD-blokkeersysteem lijkt slechts enkele grammen toe te voegen. Als je daar de bediening op het stuur bijvoegt, slaat de balans eerder over in het voordeel van de elektronica, want inclusief de lange kabel weegt de blokkering slechts dertig gram. De vork werd samen met Shimano ontwikkeld en het Di2-systeem wordt dan ook perfect geïntegreerd.

De XTR M9050 Di2 – Tegen welke prijs?

Toen we deze vraag stelden aan Shimano, kregen we als antwoord dat “de detailhandelaars hun verkoopprijs vrij mogen kiezen en dat Shimano beslist heeft om niet meer te communiceren over een adviesprijs, want deze kan verschillen naargelang de handelaar en naargelang de schommelingen in de wisselkoersen in de loop van het jaar.” 

We hebben dan maar zelf enkele gekende websites bezocht en we kwamen tot de conclusie dat het prijskaartje begon rond de 1800 euro voor een XTR M-9050 met een 1×11-aandrijving (zonder de remmen). Met een dubbel of triple kettingblad steeg dit tot minstens 2200 euro. De achterderailleur is het duurste onderdeel, en dat is geen verrassing (tussen de 430 en 750 euro naargelang de verkoper) en ook de voorderailleur is niet goedkoop (tussen de 300 en 400 euro). Maar ook de kost van de ‘kleine’ accessoires valt niet te onderschatten, want zo kosten de kabels al snel 20 euro per stuk (en je hebt er een tiental nodig op een fiets). En dan zijn er nog de batterij en oplader, die er voor zorgen dat al deze kleine accessoires al snel 400 tot 500 euro kosten.

Als we daar nog de remmen (450 euro met de kleinste remschijven) en wielen (vanaf 900 euro) aan toevoegen, dan stijgt de rekening nog. En ze gaat helemaal door het plafond door de Fox iCTD-vork, waarvan de adviesprijs 1990 euro is. We zullen dan ook niet verbaasd zijn als we de XTR Di2 niet op alle hoeken van de straat zien. Daarvoor zullen we moeten wachten op een XT Di2, maar de release datum daarvan is nog niet gekend. Tot dan hopen we dat de elektrische groep wat goedkoper wordt, en beperken we ons tot het van dichtbij volgen van deze technologie om te zien wat ze waard is.

In het tweede artikel gaan we nader in op de montage van de Shimano XTR Di2! En dat artikel kan je lezen door op onderstaande foto te klikken:

Meer info op: www.ridextr.com