Test | BMC Twostroke: een bijna-meesterwerk

Wanneer BMC een nieuwe XC-fiets uitbrengt, kijkt iedereen met argusogen toe. Enerzijds omdat het Zwitserse merk zijn fietsen niet jaarlijks vernieuwt, maar ook en vooral omdat crosscountry BMC nauw aan het hart ligt en het merk zich niet tevreden stelt met simpelweg de trends te volgen bij het ontwikkelen van een nieuwe racemachine. Na de TeamElite-softail in 2015 en de Fourstroke in 2018, verwelkomen ze nu de Twostroke. Vojo stapte op de nieuwe hardtail voor een test.

BMC startte met een blanco blad bij het ontwerpen van de nieuwe Twostroke. Om te beginnen stelde het merk zichzelf de eenvoudige vraag “wie er de dag van vandaag nog op een XC-hardtail rondrijdt?” Toen men vijf jaar geleden rond de tekentafel stond om de Teamelite te ontwerpen, was het antwoord simpel. De besten van de wereld reden toen met een hardtail op zo goed als alle circuits van de wereldbeker. Toen volstond het om een fiets ontwerpen die kon meestrijden voor een podium in de wereldbeker, en dat door de focus te leggen op een zo laag mogelijk gewicht, de reactiviteit en een minimum aan comfort. Iets waar BMC toen met glans in slaagde (onze test van toen kan je hier nalezen: www.vojomag.nl/test-bmc-teamelite-01-xt-de-softail-volgens-absalon/).

De laatste jaren is de plaats van de hardtails in het wereldbekercircuit echter veranderd. Wanneer je je nu aan de rand van een parkoers zou nestelen, zul je zien dat de full suspensions de bovenhand hebben genomen. Deze keuze wordt ingegeven door het feit dat de circuits technischer geworden zijn, maar ook omdat de renners meer controle willen over hun fietsen, een domein waarin een hardtail – hoe goed ook ontwikkeld – de concurrentie met een full suspension niet kan aangaan.

Wie rijdt er de dag van vandaag nog met een XC-hardtail?

Toch zijn hardtails nog niet ten dode opgeschreven en worden ze nog steeds ingezet in wedstrijden. Aan het einde van de denkoefening kwam BMC tot de conclusie dat er verschillende redenen zijn waarom iemand nog met een XC-hardtail zou rijden. Zo is een hardtail goedkoper en eenvoudiger (geen gepruts om je achtervering correct in te stellen) of leent de regio waar je woont zich meer tot een hardtail.

Verschillende rennersprofielen betekent echter ook verschillende verwachtingen. Maar het wedstrijdaspect speelt nog steeds een rol en dus blijven dezelfde vereisten gelden. In willekeurige volgorde zijn dat een minimaal gewicht, een goed gedoseerde stijfheid en een zekere veelzijdigheid. En liefst niet te duur! Allemaal zaken die BMC in het achterhoofd hield bij het ontwikkelen van de nieuwe BMC Twostroke.

Frame

Een fiets herken je aan zijn lijnen! We weten niet wat BMC heeft tegen zachte rondingen, want het merk verkondigt overal dat het alle onnodige rondingen heeft geschrapt. Wanneer je de fiets frontaal bekijkt, valt dit behoorlijk op. De Twostroke bestaat alleen uit rechte lijnen en scherpe hoeken die hem een zekere agressieve uitstraling geven, wat nog versterkt wordt door de prachtige Arctic Silver Prisma-afwerking.

De designers maakten dankbaar gebruik van de vrijheid die ze kregen voor deze hardtail (geen achtervering waar men rekening mee diende te houden). De vormen van de buizen zouden trouwens geïnspireerd zijn op de vormen van de Lockheed Martin F-35, de beroemde Amerikaanse straaljager …

Het grootste deel van het gamma bestaat uit carbon modellen – een materiaalkeuze waar je niet omheen kan, wil je in XC-wedstrijden op het hoogste niveau uitblinken – al zullen er ook aluminium modellen beschikbaar zijn. Het frame (medium) klokt inclusief de laklaag af op 1037 gram. Dat is verre van een recordwaarde, want de lichtste seriemodellen flirten met de grens van 800 gram (Specialized Epic HT, BH Ultimate Evo, Orbea Alma OMX). BMC geeft als verklaring dat het frame robuust genoeg moest zijn.

Doordat BMC getracht heeft het prijskaartje zo laag mogelijk te houden, vermoeden we dat men ook niet de laatste nieuwe carbon-technologie gebruikt heeft, net zomin als de duurste koolstofvezels.

De remleiding en derailleurkabel lopen volledig geleid door het frame, iets wat het steken van nieuwe leidingen vergemakkelijkt.

Door de hendels op de assen overboord te gooien en een minimalistische bescherming op de liggende achtervork kon men het gewicht toch nog wat binnen de perken houden.

Om een beetje comfort toe te voegen, past BMC een gekende formule toe: het frame in twee zones splitsen. Het balhoofd, de schuine buis en de liggende achtervork werden massief uitgevoerd om een precies stuurgedrag te garanderen en een goede overdracht van je krachten, terwijl de staande achtervork en bovenbuis fijner zijn en lichtjes kunnen vervormen om de trillingen te filteren.

De zitbuis en de zadelpen krijgen een aparte vorm; rond vooraan en plat achteraan. Wanneer je de doorsnede zou bekijken, zie je een D. Dit concept komt over van de racefietsen van het merk en biedt aan deze twee elementen een zekere soepelheid, wat in combinatie met de fijne staande achtervork een minimum aan comfort moet geven aan de bestuurder. BMC noemt dit TCC, wat staat voor Tuned Compliance Concept. Dit is echter enkel toepasbaar op carbon en dus vinden we op de aluminium versies een klassieke ronde zitbuis terug (met een zadelpen van 31,6 millimeter).

Een laatste component dat het nodige comfort moet bijbrengen, zijn de banden. Brede banden van 2.3 of zelfs 2.4 inch worden almaar populairder onder XC-fietsen omdat ze de schokken beter filteren en hun rendement beter is dan dat van een band van 2.1”. En dus werd er in de nieuwe BMC Twostroke voldoende ruimte voorzien in het frame, banden met een ronding van 58 millimeter vinden hier dan ook probleemloos hun plaats. Ons testmodel was uitgerust met Vittoria-banden met een ronding van 55 millimeter.

Geometrie

Behalve de looks, zouden we kunnen zeggen dat er tot hiertoe niets revolutionairs is aan de Twostroke dat hem zou moeten onderscheiden van de rest van de productie. Maar wacht tot we de geometrietabel bekijken …

BMC stort zich namelijk zonder enige aarzeling op een trend die al enkele jaren hot is op trail en enduro full suspensions en past die toe op de nieuwe Twostroke. Die trend: het frame langer en vlakker maken. De balhoofdhoek bedraagt 67 graden, wat een graad vlakker is dan de BH Ultimate Evo die ons bergaf al enorm wist te bekoren. Op een large bedraagt de reach 465 millimeter, wat 10 tot 25 millimeter langer is dan bij de concurrentie.

Daaraan koppelt BMC een korte liggende achtervork van 425 millimeter en een rechte zithoek (voor een hardtail) van 75 graden. Een recept dat ons toch een beetje verraste en we waren dan ook benieuwd wat dit op het terrein zou geven.

Onderdelen

Ons testmodel, de Twostroke 01, is het topmodel van deze nieuwkomer. Toch zien we hier geen RockShox Sid SL Ultimate, carbon wielen of een Sram AXS-aandrijving. Voor BMC stemde dit niet overeen met de filosofie achter deze fiets. Het Zwitserse merk verkoos minder dure onderdelen die toch hun mannetje kunnen staan in competitie. De Twostroke is dan ook verre van de duurste hardtail, maar een prijskaartje van 3999 euro is nog steeds een heel bedrag.

BMC rekent in het hele gamma van de Twostroke op RockShox. De O1 is uitgerust met een Sid SL Select (met binnenpoten van 32 millimeter) die een aangenaam te bedienen lockout op het stuur meekreeg.

De aandrijving wordt geleverd door Sram, met een mix van een GX Eagle (cassette, shifter, ketting) en XO1 Eagle (derailleur). Het carbon X1 Eagle-crankstel heeft een kettingblad van 34 tanden. Al deze onderdelen werden in juni onthuld en zijn dus gloednieuw (www.vojomag.nl/test-nieuw-sram-gx-eagle-52-een-tandje-meer/). Het betekent ook dat de Twostroke is uitgerust met een 10-52 cassette en een derailleur die preciezer en betrouwbaarder is.

Sram Level TLM-remmen zorgen voor de nodige stopkracht. Interessant detail: BMC koos ervoor om verschillende groottes van remschijven te monteren naargelang de fietsmaat. Op een small en medium vinden we 160/160-remschijven terug, op een L en XL wordt dit 180/160.

De DT Swiss XR 1700-wielen met een interne breedte van 25 millimeter hebben hun waarde al bewezen, rond de wielen liggen Vittoria Barzo-banden met een breedte van 2.25″. Op onze testfiets stond de TLR-versie, deze heeft het lichtste karkas uit het gamma maar geen versterkte flanken. Een Mezcal achteraan had misschien iets meer bij de wedstrijdfilosofie van de fiets aangeleund.

BMC staat zelf in voor de stuurpen en het stuur van 760 millimeter en de fameuze D-vormige zadelpen. Op die zadelpen rust een Fizik Antares R7-zadel. Het Acros Blocklock-balhoofd heeft binnenin aanslagen die ervoor moeten zorgen dat de bovenbuis tijdig beschermd wordt door inslagen van het stuur. BMC werkte hiervoor nauw samen met Acros zodat de hoogte van het balhoofd beperkt kon worden en men een agressieve zitpositie kon behouden.

Indien je liever een dropper post wenst te monteren, dan kan dit nog steeds. Een kleine adapter tovert de D-vormige zitbuis om in een ronde buis met een diameter van 27,2 millimeter. Er is ook een interne passage voor de kabel voorzien, al is deze in tegenstelling tot de remleiding en derailleurkabel niet volledig geleid. Er staat ook nog een andere adapter op het programma, waarmee je een stuurpen naar keuze kunt monteren indien je niet tevreden bent over het exemplaar van BMC (beschikbaar met een lengte van 50 tot 90 millimeter, met tussenstappen van 10 millimeter).

Versies en prijzen

Er staan 6 versies van de Twostroke op de planning, met prijzen die gaan van 1199 tot 3999 euro. 4 modellen zijn uit carbon: de Twostroke 01 One (3999 euro, ons testmodel), Two (2999 euro, Sram GX Eagle en RockShox Reba, DT Swiss X1900-wielen), Three (2499 euro, Sram NX/GX Eagle en RockShox Recon Silver, Shimano/AlexRims-wielen) en Four (1999 euro, RockShox Judy Silver en Shimano Deore 12V, Shimano/AlexRims-wielen).

Het gamma wordt vervolledigd door twee aluminium modellen: de Twostroke Al One (1599 euro, Sram SX/NX Eagle en RockShox Recon, Shimano/AlexRims-wielen) en Two (1199 euro, RockShox Judy en Shimano Deore 12V). Tot slot geven we nog mee dat de Teamelite uit de catalogus verdwijnt, zodat er geen dure hardtails meer in het BMC-gamma 2021 te vinden zijn.

BMC Twostroke 01 One: de terreintest

In een tijd waarin de meeste merken die in het XC-wereldje betrokken zijn nog steeds geloven in high-performance hardtails (de voorbije maanden hebben zowel Specialized, Orbea als BH hun modellen vernieuwd), verrast de weg die BMC inslaat. Des te meer omdat deze wordt ondersteund door interessante technische keuzes. We zijn dan ook benieuwd hoe de Twostroke zich zal gedragen op de paden!

Bergop is het rendement correct, maar ook niet meer. Hij is niet de vurigste, maar hij is ook geen blok aan je been. Je zou de wielen kunnen vervangen om hem dynamischer te maken, al kan je de DT Swiss XR1700-wielen perfect gebruiken in een wedstrijd.

De balans tussen comfort en stijfheid is geslaagd. De fiets is niet overdreven stijf en voelt aangenaam aan wanneer je op de trappers loopt (een positie die we vaak aannamen tijdens de test, met dank aan het kettingblad van 34 tanden dat ons aanspoorde om het tempo hoog te houden in plaats van rustig te cruisen). Tevens blijf je een comfortabel gevoel houden wanneer je meerdere uren in zijn zadel doorbrengt. Uiteraard valt dit niet te vergelijken met een full suspension, maar de fiets hotst en botst niet over het terrein wanneer je in het zadel zit.

Bergaf doen het brede stuur, de lange voorkant en de vlakke balhoofdhoek hun werk, wat de Twostroke toelaat om zeer snel te gaan. Zo snel, dat we zelfs de limieten van de Sram Level TLM-remmen aftasten. Met een dropper post zouden de remmen ons tempo niet meer kunnen volgen … Op snelle stroken met een opeenvolging van kleine en middelgrote schokken blijft de fiets stabiel. Wanneer het steiler en ruwer wordt, heb je niet (al te vaak) de neiging om over het stuur gekatapulteerd te worden.

Nog een voordeel van de vlakke balhoofdhoek is dat de Twostroke voldoende je fouten vergeeft op technisch terrein, bijvoorbeeld wanneer je met je voorwiel onverwachts toch tegen een obstakel aanbotst. Leuk is dat de fiets niet rammelt, zelfs niet op de ruwste paden. Het bewijs dat de eenvoudige bescherming van de liggende achtervork zijn werk uitstekend doet.

Ondanks dit goede gevoel zijn er toch ook enkele minder flatterende opmerkingen, te beginnen met de zitpositie. Waar de trail- of endurofietsen met een vergelijkbare geometrie worden uitgerust met een korte stuurpen, is de Twostroke uitgerust met een vrij lange stuurpen: 60 millimeter en zelfs 70 millimeter op de XL. Een lange reach met een stuurpen van 40 of 45 millimeter werkt voor de meesten onder ons, maar met een langere stuurpen wordt de zitpositie selectiever. Twee van onze testers hebben met de Twostroke gereden en allebei ondervonden ze ongemakken.

Voor Paul, die 1m83 groot is en lange benen heeft, was de zitpositie perfect, maar bergaf vond hij het moeilijker om rond het zadel te bewegen of om terug te keren naar een centrale zitpositie wanneer hij achter het zadel ging hangen om een steil stuk te overbruggen. Iets waar Léo geen probleem mee had, hij meet 1m79 en heeft kortere benen. Voor hem was het de zitpositie in het zadel zelf die wat te lang was en hij moest dan ook constant op het puntje van het zadel gaan zitten voor een goede houding.

Ook over de Vittoria-banden hebben we een opmerking. Het is niet de keuze van het rubber of het profiel die voor problemen zorgde, wel het karkas. De TLR XC-Race versie mag er met zijn beige flanken heel leuk uitzien, maar het karkas (120 tpi) is zeer soepel en mist een extra versterking. Met als gevolg dat je moet opletten met de bandendruk. Een snake bite werd ons deel toen we op stap gingen met een bandendruk van 1,5 bar (voor een biker van 66 kilogram), een bandendruk die nochtans niet extreem is. Gelukkig bleef dit een alleenstaand geval, maar ons lijkt de TNT XC-Trail versie – met nog steeds 120 tpi maar wel met grijze, versterkte flanken – ons hier meer op zijn plaats. Ook al omdat deze amper 20 gram meer wegen per band.

Daar staat tegenover dat we de werking van de blokkering van de RockShox Sid Select echt wisten te waarderen. De vork wordt nooit volledig vergrendeld. De compressie wordt stevig afgeremd om wiebelen of pompen te voorkomen, maar wordt nooit volledig gesloten, waardoor de vork sterke schokken kan absorberen zonder de berijder uit balans te brengen. Het principe is bekend en wordt al geruime tijd door bepaalde merken toegepast, maar we vonden het systeem in dit geval zeer goed werken. Het is nooit prettig om verrast te worden door een kuil wanneer je de vork geblokkeerd hebt en met dit systeem zorgt RockShox voor een beetje veiligheid en comfort voor de rijder zonder aan efficiëntie in te boeten.

Met een prijskaartje van net geen 4000 euro hebben we echter het gevoel dat BMC zijn doel mist. Het Zwitserse merk heeft niet de reputatie van goedkope fietsen te maken, dat is bekend, maar we kunnen er niet omheen dat we toch beter hadden verwacht van de prijs-kwaliteitverhouding. Ook al omdat de fiets geen revolutionaire technologie aan boord heeft en geen bijzonder hoogwaardig koolstof gebruikt, argumenten die een hoge prijs zouden kunnen rechtvaardigen. We zitten hier op het niveau van een Santa Cruz Highball S, niet echt een maatstaf als het gaat om toegankelijkheid.

Wanneer we de Twostroke vergelijken met modellen bij andere merken, wordt het nog pijnlijker. Bij Specialized krijg je voor 200 euro extra carbon wielen en een RockShox Sid Brain-vork. Bij Cannondale kan je 400 euro besparen met de F-Si 3 en desondanks toch met lichtere wielen op pad gaan (Stan’s Crest Mk3) zonder dat de aandrijving of remmen slechter scoren. Bij Scott kost een Scale RC 900 Team maar liefst 1000 euro minder en een Scale 910 1200 euro. Beide fietsen hebben vergelijkbare of identieke onderdelen als de BMC Twostroke. Bij Orbea betaal je 1050 euro minder voor een Alma M25 (met DT Swiss XR 1650-wielen als optie). En dan hebben we het nog niet over merken als Canyon of Cube …

Je zou nog kunnen zeggen dat je een BMC koopt om dezelfde redenen als een Santa Cruz of Pivot, omdat dit fietsen zijn die opvallen en uit de band springen. Maar dit is enkel van toepassing op dure topfietsen en de Twostroke heeft geen high-end model. BMC heeft de deur hiervoor zelfs volledig dichtgedaan, omdat dit volgens hen niet strookt met de filosofie van de fiets.

Verdict

Op technisch vlak is de Twostroke 01 One een zeer goede XC-fiets uit het middensegment. Relatief comfortabel, licht, voldoende nerveus en een goede daler. De fiets is dan ook meer dan geslaagd en moet niet blozen wanneer hij tegenover de concurrentie staat. De basis afmontage is samenhangend maar iets krachtigere remmen en een dropper post zouden zijn horizon verruimen. Het idee om er een vork van 120 millimeter onder te monteren – geopperd door een Duitse collega tijdens de presentatie – is niet absurd. Al heeft BMC zulke versie niet voor ogen in de nabije toekomst; het zou de fiets in ieder geval wel veelzijdiger maken.  Ondanks het feit dat er enkele minpuntjes te noteren vielen aan de Twostroke, hebben we ons geweldig geamuseerd aan zijn stuur. Het resultaat van deze test had zelfs zeer goed kunnen zijn, ware er niet de prijs die aan de hoge kant is. 3999 euro voor een fiets met onderdelen uit het middensegment, dat is duur voor een hardtail en strookt helemaal niet met de bedoeling een eenvoudige een goedkopere fiets te maken. Deze vaststelling geldt ook voor de andere versies van de Twostroke en we vragen ons dan ook af wie deze fiets zal kopen – behalve de die-hard fans van het merk. Vooral ook omdat de concurrentie hem qua onderdelen helemaal overklast. Jammer, want het frame beschikt wel over de nodige kwaliteiten en de visie waarvan gestart werd is ook goed … 

Meer info via bmc-switzerland.com