Test nieuw | Magura Gustav Pro MTB-remmen: steeds onvermoeibaar?
Door Léo Kervran -
Magura wekt de Gustav weer tot leven! Deze iconische rem van het Duitse merk, die in 1996 verscheen en tot 2011 werd geproduceerd, behoorde tot de voorlopers van de hydraulische MTB-schijfremmen. Met de nieuwe Gustav Pro mikt het merk niet op dezelfde revolutie, maar het steekt zijn ambities niet onder stoelen of banken: Magura wil de ‘meest betrouwbare en consistente rem op de markt’ aanbieden en richt zich met name op e-bikes. Wij hebben de Gustav Pro al kunnen uitproberen en dit zijn onze eerste indrukken:
Wat is er aan de hand in de remwereld? Na jaren van relatieve rust (als we de vele kleine nieuwigheden bij Sram buiten beschouwing laten om het gedrag van hun producten te verbeteren), brengen twee grote merken met een tussenpoos van een paar maanden twee gloednieuwe modellen uit, en bovendien gebaseerd op dezelfde aanpak: Sram met de Maven en Magura met deze Gustav Pro.
Op papier treedt het Duitse merk in de voetsporen van de Amerikanen door van warmtebeheer zijn prioriteit te maken … maar op het terrein merkten we dat de twee remmen niet echt in dezelfde categorie spelen. Bij Magura is de Gustav Pro inderdaad niet krachtiger dan de MT7: “Op de testbanken ontwikkelen de twee modellen dezelfde remkracht. We hebben niet geprobeerd hoger te gaan, maar wel te werken aan de manier waarop deze wordt geleverd”, wist Magura ons te vertellen.
In het mountainbiken leidt de evolutie van de disciplines en de toepassingen er steeds meer toe dat merken hun aanpak heroverwegen bij het ontwerpen van een nieuwe rem: we rijden sneller dan 10 jaar geleden, e-bikes zijn alomtegenwoordig en nieuwe rijders zijn talrijker dan ooit, dus we vragen niet langer om precies dezelfde elementen zoals eerder. Bij deze nieuwe Gustav Pro kunnen we dan ook drie werkgebieden onderscheiden in vergelijking met de MT7: de rem beter bestand maken tegen hitte en slijtage, eenvoudiger in gebruik en praktischer in de werkplaats of bij problemen.
Beter bestand tegen hitte en slijtage
In dit eerste werkgebied lijkt de Gustav Pro het meest op de Sram Maven, zowel qua aanpak als qua uitvoering: Magura probeerde een rem te maken die de warmte beter beheert dan de rest van zijn gamma, door tegelijkertijd minder snel te verwarmen … en minder snel af te koelen.
Alle remmen – of het nu om de remmen op onze fietsen, motorfietsen, auto’s of zelfs treinen of vliegtuigen gaat – zijn ontworpen om binnen een bepaald temperatuurbereik te werken, een bereik waarin de wrijvingscoëfficiënt tussen de remblokken en de remschijf het belangrijkst is. Elke rem heeft zijn actieradius, maar je begrijpt dat een model dat ‘koud’ heel goed remt, na enkele minuten intensief gebruik meer moeite zal hebben om af te stoppen, waardoor de temperatuur (zeer) hoog oploopt, en omgekeerd. In auto- of motorraces moeten de remmen bijvoorbeeld aanzienlijk opwarmen voordat ze hun volledige potentieel kunnen benutten, maar dan in staat zijn om met enorme belastingen om te gaan.
Meer nog dan een rem die niet “opwarmt”, willen we daarom een rem die niet “oververhit” raakt: een rem die binnen zijn temperatuurbereik stijgt en daar blijft, zonder erboven te gaan uiteraard, maar ook niet eronder. Om dit te bereiken paste Magura min of meer hetzelfde recept toe als Sram … maar door de zaken een (grote) stap verder te brengen.
De Gustav Pro heeft een extra grote remklauw voor meer thermische traagheid, maar ook een uitzonderlijk dikke schijf van 2,5 mm, met een slijtagelimiet van 2,1 mm. Ter vergelijking: een nieuwe Shimano-schijf is 1,85 mm dik (slijtagegrens van 1,5 mm)!
Dikker betekent meer thermische traagheid, maar ook minder geluid: de schijf is stijver en trilt minder. Niet iedereen is even gevoelig voor dit onderwerp, maar degenen die dat wel zijn, zullen de moeite waarderen.
Het feit blijft echter dat een remschijf van 2,5 mm dik niet de meest voorkomende schijf op de markt is en in geval van een probleem kan het oplossen ervan ingewikkeld blijken als deze met een identieke schijf moet worden vervangen. TRP biedt een dikte van 2,3 mm aan, maar er zijn niet veel andere alternatieven. Magura nam daarom het voortouw en ontwierp de Gustav Pro met een zeer groot olievolume: 7 ml, vergeleken met 4 ml voor bijvoorbeeld een MT7.
Hierdoor is de rem ook compatibel met schijven van 2 mm dik, knijp gewoon een paar keer in de remhendel om de zuigers iets verder naar voren te duwen! De nieuwe MDR-S schijf van 2,5 mm (verkrijgbaar in een diameter van 180 en 203 mm) is de schijf waarrond de Gustav Pro is ontworpen en die ervoor zorgt dat de rem zijn volledige potentieel kan ontwikkelen, maar in geval van een probleem kan je dus probleemloos een schijf van 2 mm (of 2,3 mm) gebruiken.
Dit zou de Gustav Pro (in theorie) in staat moeten stellen het gebruik van de remblokken goed te beheren, beter dan de meeste andere remmen op de markt: met zoveel olie heeft het slijtage-compensatiesysteem alles wat nodig is om te functioneren en de zuigers naar buiten te duwen zoals het hoort, in plaats van het contactpunt in de slag te wijzigen naarmate de dikte van de remvoering op de remblokken afneemt.
Een rem die beter bestand is tegen hitte tijdens lange rembeurten is goed, maar voor Magura was dat niet genoeg: het merk wilde ook een rem die beter bestand is tegen slijtage en minder onderhoud vergt. De dikke schijf (de slijtagegrens ligt verder dan bij dunnere schijven) speelt daarbij een zekere rol en voor de remblokken is hetzelfde recept toegepast: die van de Gustav Pro hebben een 40% grotere remvoering dan die van de MT7.
Binnen het systeem zijn de zuigers ook groter: bij een MT7 meten deze 10 mm in de hoofdcilinder en 17 mm voor elk van de vier zuigers van de remklauw, maar bij deze Gustav Pro hebben we respectievelijk 12 en 19 mm. Volgens Magura maakt deze vergroting van de zuigers het mogelijk om de oliedruk (mineraal) in het systeem te verlagen, wat een beter gevoel zou bieden en vooral minder gevoelige gevolgen zou hebben als (of wanneer) er luchtbellen verschijnen in het hydraulische circuit.
Eenvoudiger
De Gustav Pro is dus bedoeld om stevig en resistent te zijn, maar ook om gemakkelijker te zijn. Neem bijvoorbeeld het inrijden, de absoluut noodzakelijke procedure waarbij de resten van het productieproces van de remblokken worden verwijderd en ze perfect worden uitgelijnd met het schijfoppervlak. Wie doet het tientallen keren heen en weer rijden op het vlakke volgens een zeer nauwkeurig protocol graag? En wie van degenen die de moeite doen om te proberen hun remmen op de juiste manier in te rijden, volgt de instructies van de fabrikant nauwkeurig op?
En dan hebben we het hier over ervaren beoefenaars. Onder de nieuwe fietsers, vooral zij die met een e-bike rijden, is het een veilige gok te zeggen dat niet iedereen zich bewust is van deze subtiliteiten. Opnieuw neemt Magura het voortouw en zorgt het ervoor dat de Gustav Pro-remmen niet hoeven te worden ingereden.
De Gustav Pro-remmen hoeven niet te worden ingereden ... of bijna niet.
Of beter gezegd: ja, ze moeten nog steeds worden ingereden, maar je kunt met de nieuwe remmen meteen de paden op en het op natuurlijke wijze laten gebeuren. Je hoeft geen rondjes te draaien op een parkeerplaats of voor je huis. Normaal gesproken brengt een ritje maken zonder dat je de remmen hebt ingereden twee risico’s met zich mee: het risico dat je rechtdoor gaat wanneer je voor het eerst remt, vanwege een gebrek aan remkracht, en dat er ‘verglazing’ optreedt op de remblokken voordat ze worden ingereden, door de overblijvende resten van het productieproces die op de remvoering zitten te verhitten.
Volgens het merk zorgen de thermische traagheid van het geheel, de grote stijfheid van de schijf en de gemakkelijke dosering van de remkracht ervoor dat er geen risico bestaat dat de remblokken verglazen voordat ze klaar zijn voor gebruik en het beschikbare remvermogen is voldoende om direct de paden op te gaan. Natuurlijk profiteer je pas na een paar minuten van de beste prestaties (of na een paar afdalingen, afhankelijk van het terrein), maar het zou toch voldoende moeten zijn om op de fiets te blijven.
Daarnaast maakt de Gustav Pro gebruik van het systeem van magnetische zuigers dat je al op andere remmen in de Magura-catalogus (MT5, MT7, MT8, …) aantreft en waarmee je het zonder een terugstelveer kunt doen om de remblokken in contact te houden met de zuigers. Dat is een onderdeel minder dat je kwijt kan spelen of beschadigd kan raken en het heeft ook als voordeel dat het gemakkelijker wordt om de remblokken te vervangen: je kunt ze langs de bovenkant van de remklauw inschuiven, zonder zelfs maar het wiel te verwijderen!
Ook op het gebied van ergonomie is de Gustav Pro bedoeld om praktischer te zijn. Magura wordt beschouwd als een vrij geavanceerd merk met zijn verschillende opties voor de remgrepen op zijn MT-familie, maar daar hebben we het hier niet over, aangezien de Gustav Pro in eerste instantie alleen met één type remgreep verkrijgbaar zal zijn.
Aan de andere kant is de ShiftMix volledig opnieuw ontworpen. Dit onderdeel, waarmee je een shifter of een bediening voor de telescopische zadelpen op dezelfde beugel als de remgreep kunt installeren, is het onderwerp van terugkerende kritiek op de remmen van het MT-gamma. De nieuwe is moderner en discreter qua ontwerp en maakt een betere plaatsing van de ‘satelliet’-bediening mogelijk zonder dat dit ten koste gaat van die van de rem. Helaas is hij niet compatibel met de andere remmen van het merk, omdat de beugel waarop de ShiftMix wordt geschoven zelf compleet anders is.
Tot slot nog het volgende. Het is misschien maar een anekdote voor jou, maar deze Gustav Pro’s zijn ook compatibel met een Bosch ABS-systeem. Tot nu kon het systeem werken met mountainbike-remklauwen (eigenlijk met eender welke remklauw), maar de keuze van remhendel of hoofdcilinder was veel beperkter. Er was iets met een groot vloeistofreservoir nodig om het ‘verbruik’ op te vangen als gevolg van de remregeling door ABS en de enige hoofdcilinders die met dit in gedachten werden ontwikkeld, waren modellen die waren ontworpen voor stadsfietsen, niet voor intensief offroad-rijden. De Magura Gustav Pro is daarom de eerste ‘performance’-rem die echt is ontworpen en perfect compatibel is met het gebruik van een Bosch ABS (hierboven in actie met Martin, productmanager bij Magura).
Praktischer
Laatste werkgebied, de praktische kant van de rem, in de brede zin. Magura weet in het terrein over het algemeen te verleiden, maar toegegeven moet worden dat de kwetsbaarheid van de composiet hoofdcilinders of de moeilijkheid om een goede ontluchting te bereiken vaak bekritiseerd zijn in het MT-gamma. Met deze Gustav Pro heeft het merk geprobeerd een oplossing voor deze problemen te vinden.
Voor de ontluchting werd het traject van de olie in de remklauw herzien om doodlopende wegen en alle kleine hoekjes waar een luchtbel vast zou kunnen komen te zitten, te elimineren. Wanneer je nu een spuit op de remklauw aansluit, volgt de minerale olie een direct en zeer eenvoudig traject, van het binnenkomen in de leiding tot het verlaten van de spuit. Ook de verbinding met de andere spuit, bij de remhendel, lijkt beter gemaakt.
Net als bij de MT-familie is de remhendel omkeerbaar en kan deze links of rechts worden gemonteerd. Aan de andere kant is ontluchten alleen aan één kant mogelijk (hendel links op het stuur gemonteerd) omdat de opening aan de andere kant geblokkeerd is. In ons geval kan bij een “Europese” montage (in tegenstelling tot een “Engelse/motorfiets” montage) de voorrem dus gemakkelijk worden ontlucht, maar moet de achterrem 180° rond het stuur draaien om toegang te geven tot de ontluchtingsschroef. Jammer!
Wat betreft de sterkte is de hoofdcilinder nog steeds gemaakt van Carbotecture, het door Magura ontwikkelde composiet gevuld met koolstofvezels, maar dit is volgens het merk niet de oorzaak van het probleem. Integendeel, want het gebruikt het ook op zijn motorremmen, die je vooral bij BMW terugvindt. Voor het merk is Carbotecture een essentieel onderdeel van de remmen dat ervoor zorgt dat het de juiste gewichten kan bereiken (zie hieronder) ondanks de “overmaat” van de componenten.
In plaats daarvan bedacht Magura … een zwak punt op de remhendel (de kleine inkeping op de foto hierboven). Dat klopt, een plek die bedoeld is om te breken. Bij een zware val moet het remhendelblad op een precies punt breken om de rest van het systeem te sparen en vooral om ervoor te zorgen dat de rem ondanks alles bruikbaar blijft. Als het blad op de verwachte plaats breekt, moet er voldoende hefboomwerking aanwezig zijn om met één vinger verder te remmen en naar een plek te fietsen waar je alles goed kunt repareren. Misschien moet je de remhendel een beetje verschuiven op het stuur, maar dat is alles.
Het merk kiest dus liever zelf waar de breuk zal optreden in plaats van ten koste van alles een breuk te proberen te voorkomen. Het is een originele aanpak, maar als het werkt, des te beter! Het is onmogelijk om geen parallel te trekken met de Shimano-hendels (met name die van de Deore XT) die bijzonder kwetsbaar zijn en die de ongelukkige neiging hebben om volledig onbruikbaar te worden als ze eenmaal kapot zijn …
Over de remhendel gesproken, of beter gezegd het remhendelblad: merk ook op dat deze niet langer rond een scharnier draaien dat met kracht in de rest van het blok is aangebracht, maar rond een geschroefde scharnier. Zodra de afdekking (zoals altijd aanpasbaar) is verwijderd, zijn een paar draaien van de T25-sleutel voldoende om de as te verwijderen en het remhendelblad los te maken.
Er verschijnt ook een welkome nieuwe functie in dit tijdperk waarbij de remleidingen door de headsets lopen: de Easy-Link-verbindingsinterface. Geen olijf, naald en moer meer zoals we gewend zijn maar een iets ander systeem waarmee je de leiding ter hoogte van de hendel naar wens kunt “klikken” en “losklikken”, om zo bepaalde onderhoudswerkzaamheden te vergemakkelijken. Alle details over dit systeem lees je hier: Magura Easy-Link: eenvoudigere en praktischere remleidingen.
Magura Gustav Pro: gewicht, prijzen en praktische info
Als Magura ons liet verstaan dat er waarschijnlijk andere, meer toegankelijke versies zouden volgen, zijn deze nieuwe Gustavs momenteel alleen verkrijgbaar in één niveau van het gamma, de Pro. De remklauw en hendel zijn gemaakt van gesmeed aluminium, de hoofdcilinder is gemaakt van Carbotecture (met koolstofvezel versterkt composiet) en er is slechts één aanpassing beschikbaar, die van de beschermkap, mooi geïntegreerd in de hendel. Zoals gebruikelijk bij het Duitse merk werken de remmen op minerale olie.
Magura kondigt een gewicht aan van 348 gram voor de volledige rem zonder schijf, en 219 gram voor de MDR-S remschijf in 180 mm of 266 gram in 203 mm. Qua prijs kost hij 299,90 euro per rem (d.w.z. 80 euro meer dan een MT7 Pro) en 55 euro per remschijf. De 13.S-remblokken worden verkocht voor een prijs van 24,90 euro per set, waarbij elke set 4 remblokken bevat: één per zuiger, omdat ze zoals altijd bij hoogwaardige Magura-remmen gescheiden zijn.
Extra opties voor remblokken en hendels zullen ook volgen, maar daarvoor zullen we moeten wachten tot de remmen daadwerkelijk op de markt zijn: Magura heeft al aangekondigd dat de remmen in augustus beschikbaar zullen zijn voor originele uitrusting en in oktober voor directe verkoop.
Magura Gustav Pro: de eerste test
We mochten een dag lang de nieuwe Magura Gustav Pro uitproberen in het bikepark Hinterglemm, in Oostenrijk, de dag na de wereldbeker enduro en DH die een paar kilometer verderop in Leogang werd gehouden. In totaal legden we 4000 meter negatief hoogteverschil af over snelle pistes en ultratechnische trails om een eerste idee te krijgen over het gedrag van deze Gustav Pro’s. Dat alles in soms moeilijke omstandigheden met een mix van kou, mist en regen. Des te slechter voor ons comfort, des te beter voor het tot het uiterste drijven van deze remmen!
Op het eerste gezicht lijken de Magura Gustav Pro’s erg zachtaardig. Het aangrijppunt is scherp maar niet gewelddadig en de kracht neemt dan geleidelijk en zonder verrassingen toe, steeds op dezelfde manier, of ze nog koud zijn voor de eerste bocht van de dag of midden in de derde afdaling. Dit zijn dus zeer voorspelbare en progressieve remmen, die we gemakkelijk zouden aanbevelen aan iemand die nog nooit in zijn leven echte mountainbikeremmen heeft aangeraakt.
Dit geldt des te meer omdat de weerstand tegen oververhitting aanwezig lijkt te zijn. Of het nu op zeer technische trails is waar de remmen niet echt een pauze hebben in een afdaling van 500 meter negatief hoogteverschil of op gladdere tracks of zelfs wegen waar we een aantal minuten achter elkaar speelden met het aanraken van de remmen, het lukte ons niet om de Gustav Pro in de fout te dwingen. De remkracht was steeds aanwezig, het gedrag was steeds voorspelbaar en hoewel het aangrijppunt iets verhardde naarmate het systeem warmer werd, bewoog het nooit echt. Er was geen remervaring waarbij het voelde alsof de remblokken over de schijf gleden zonder te remmen, of dat het aangrijppunt plotseling enkele millimeters in de slag van de remhendel was verzonken.
Aan de andere kant zijn meer ervaren rijders misschien op zoek naar wat meer bijtkracht, zodat ze niet hard in de hendel hoeven te knijpen om het remvermogen te krijgen dat nodig is om krachtig te stoppen. We spraken erover met Magura en het merk stond ons toe een prototype van alternatieve remblokken uit te proberen, die nog niet volledig gevalideerd zijn, maar die aan het begin van de winter op de markt zouden moeten verschijnen.
Over deze nieuwe remblokken kondigt Magura aan dat we 15 tot 20% meer kracht hebben wanneer we contact maken met de schijf. Op het terrein voelen we inderdaad een klein verschil, maar we zouden misschien niet zo’n hoog cijfer naar voren hebben gebracht. Ze transformeren de Gustav Pro zeker niet in een ‘aan/uit’-rem zoals de MT7 in bepaalde configuraties kan zijn. Het lijkt er eerder op dat ze gewoon het ‘normale’ gedrag bieden dat een ervaren piloot, die snel wil rijden en het terrein wil exploiteren in plaats van zichzelf te laten bollen, verwacht van een paar hoogwaardige remmen.
Uiteindelijk ligt het enige zwakke punt van deze Magura Gustav Pro’s misschien wel in hun ergonomie. Verschillende collega-journalisten die dezelfde dag aanwezig waren, maakten melding van een hendel die te ver van het stuur zat, zelfs als de speling op het minimum was ingesteld. Van ‘ongemakkelijk’ wanneer de remmen nog koud zijn evolueerde de situatie voor sommigen naar echt vervelend tijdens de afdalingen, als gevolg van de lichte verharding van het aangrijppunt dat onvermijdelijk is door de temperatuurstijging van het systeem.
Omdat ik de neiging heb om mijn remhendels vrij ver van het stuur af te stellen, ben ik nog niet met dit probleem geconfronteerd, maar hier bereiken we de grenzen van deze korte testrit: de Gustav Pro is (nog) niet door de handen van al onze gebruikelijke testers gegaan waardoor we bepaalde dingen kunnen missen. In afwachting van een eventuele test vertrouwen we dus op de mening van onze collega’s en delen we hun bevindingen.
Het laatste woord
In de eerste plaats betrouwbaar en stevig, dan pas prestatiegericht, zo zouden we dit eerste contact met de Magura Gustav Pro kunnen samenvatten. Mocht deze nieuwe versie van de Gustav niet het meest geschikt lijken voor piloten die op zoek zijn naar pure remprestaties, dan heeft hij serieuze argumenten aan te voeren voor mensen die vooral op zoek zijn naar een onvermoeibare rem, zowel tijdens een dagje fietsen als over de gehele levensduur van de rem (dit moet nog worden bevestigd door een duurtest, maar het ontwerp neigt meer in deze richting dan bijvoorbeeld bij de MT5 of MT7). Magura heeft ons in het verleden gewend gemaakt aan het onthullen van ontwikkelingen om het gedrag van de remmen aan te passen aan zijn voorkeuren, en we zullen dan ook met veel belangstelling volgen wat de toekomst in petto heeft voor deze Gustav Pro’s, om te zien of ze erin slagen hun competentie-cirkel te verbreden.
Meer info via magura.com