Test nieuw | Orbea Wild FS: complete make-over
Door Léo Kervran -
De Orbea Wild FS, die eind 2017 werd gelanceerd, was de eerste elektrische full suspension van het Baskische merk. Gebouwd rond een Shimano-motor, werd hij met zijn veerweg van 140 millimeter ook wel de elektrische Occam genoemd. Esthetisch vonden we hem toen minder geslaagd, maar het was wel een leuke machine om mee te rijden. Sindsdien werd de Occam vernieuwd, werkten de fabrikanten van motors hard aan oplossingen om deze beter te integreren en werden de algemene lijnen van e-mountainbikes heel wat fijnder. Dus mag het geen verrassing heten dat Orbea een geheel vernieuwde Wild FS uit de hoed toverde. Meer veerweg, nieuwe motor, nieuw frame … Alles is nieuw of toch bijna. Wij mochten hem ontdekken daar waar hij geboren is, in het Baskenland.
Toen Orbea aan de ontwikkeling van de nieuwe Wild FS begon, zette het merk eerst de zwakke punten van de eerste versie op papier: de fiets was kort (de large had een reach van 425 millimeter) en hoog (een stack van 646 millimeter, een zitbuis van 470 millimeter), de vering werkte zeer lineair en de verdeling van het gewicht kon beter voor meer stabiliteit. Daarnaast moest hij ook nog beter klimmen dan de Occam en beter afdalen dan de Rallon. Ambitieus wanneer je de capaciteiten van die twee fietsen kent …
Amper enkele maanden na de lancering van de Wild FS – in 2017 – begon men bij Orbea al met de ontwikkeling van de nieuwe versie. De ingenieurs maakten verschillende prototypes om allerhande ophangingen, wielmaten, links en lengtes van traparmen te evalueren.
Een van de grote wijzigingen betreft het elektrische gedeelte. De nieuwste Wild FS is niet langer uitgerust met een Shimano-motor, maar wel met de allernieuwste Bosch Performance CX-motor.
Rekening houdend met alle parameters (prestaties, autonomie, lawaai, ergonomie, netwerk technici), oordeelde Orbea dat de oplossing van het Duitse merk het beste was wat er op de huidige markt te vinden is. De Wild FS is dan ook uitgerust met de nieuwe geïntegreerde batterij van 625 Wh die beschermd wordt door een schaal (carbon of polymeer naargelang het niveau in het gamma) die zonder gereedschap kan gedemonteerd worden.
Om de fiets nog veelzijdiger te maken, heeft Orbea de mogelijkheid voorzien om een tweede batterij te monteren op de schuine buis. Door de dubbele batterij verhoogt de capaciteit tot 1125 Wh! De Bosch-software zorgt er vervolgens voor dat beide batterijen benut worden, zonder dat er een tussenkomst van de biker vereist is.
Op de Wild FS is ook plaats voor een bidonhouder. Wanneer je echter kiest voor de dubbele batterij verdwijnt de bidonhouder. Orbea heeft echter aan alles gedacht en levert in dat geval een klein plaatje mee om een bidonhouder te monteren op dagen dat de tweede batterij thuisblijft.
De bescherming van de motor is gemaakt uit een licht en bijzonder sterk polymeer. Hetzelfde materiaal vinden we ook op de minder dure modellen terug om de batterij te beschermen. Toen we dit onderdeel ter hand namen, waren we onder de indruk van het lage gewicht en de stevigheid.
Wat de betrouwbaarheid van het systeem betreft, hebben we vastgesteld dat de Orbea Wild FS nog niet is uitgerust met een geïntegreerde magneet voor de snelheidssensor. Orbea maakt nog altijd gebruik van een magneet die op een spaak wordt geschroefd, terwijl heel wat andere merken (Trek, Scott, …) een systeem hebben ontwikkeld met een veel stabielere magneet die ook beter beschermd zit.
Ons topmodel is op de stuurpen uitgerust met een Kiox-display die bediend wordt door knoppen op de linkerkant van het stuur. Orbea was niet tevreden over de Bosch-steun voor de display en ontwikkelde dan maar zelf een exemplaar. Deze kan in drie posities georiënteerd worden zodat iedereen vrij kan kiezen welke positie hem of haar het beste bevalt.
De sleutel om de batterij te verwijderen heeft een plaats gekregen in de stuurbuis van de voorvork. Je sleutel vergeten of verliezen hoort daarmee tot de verleden tijd. De ster om het balhoofd vast te schroeven zit nu wat lager en is daardoor niet langer bereikbaar met een eenvoudige multitool. Voortaan heb je daarvoor een lange sleutel nodig.
De Wild FS krijgt bij Orbea de primeur van de eerste full suspension met een verticaal geplaatste demper. De eerste prototypes waren nog uitgerust met een horizontaal geplaatste demper (net zoals alle full suspensions van Orbea), maar het Baskische merk stelde al snel vast dat er daardoor geen plaats meer was om een tweede batterij te monteren.
De Wild FS behoudt het concentrisch geplaatste draaipunt op het achterwiel, maar de remklauw verhuist naar de staande achtervork. Door dit laatste moet de ophanging ook tijdens het remmen mooi zijn werk blijven doen, net zoals dat het geval is bij de Split Pivot van Dave Weagle of de ABP-ophanging van Trek.
Orbea stak ook veel tijd en energie in het progressiever maken van de kinematica van de vering. Om dezelfde reden werd ook de anti-rise aangepakt. De veringscurve van de nieuwe Wild FS is dan ook compleet verschillend in vergelijking met die van het oude model. Omdat de fiets kan rekenen op de motorondersteuning, konden de ingenieurs ook de anti-squat waarde lichtjes doen dalen om de fiets wat meer grip te geven.
Ook de veerweg wijzigt: van 140 millimeter vroeger naar 160 millimeter nu. Orbea geeft de consument de keuze tussen drie dempers (Fox DHX2 / Float X2 / DPX2) zodat iedereen de fiets kan aanpassen aan zijn of haar noden en het terrein waar de fiets het meest zal gebruikt worden. Ook de voorvork (een Fox 36 of een RockShox 35 naargelang het model) beschikt voortaan over 160 millimeter veerweg.
Door te kiezen voor een carbon monobloc link kon men 150 gram besparen ten opzichte van het oude aluminium model, zonder dat de stijfheid in het gedrang komt. In dezelfde optiek hebben de ingenieurs een ‘brug’ rond de demper gebouwd, zodat ze de schuine buis niet extreem dik moesten maken. Visueel doet dit alles sterk denken aan de Occam en Rallon.
De geometrie wordt moderner zonder dat er extreme waardes aan te pas komen. De balhoofdhoek wordt anderhalve graad vlakker (65,5 graden) en de zithoek twee graden rechter (76 graden). Om de zitpositie bergaf meer te laten overeenstemmen met de capaciteiten van de fiets, werd de reach 25 millimeter langer (450 millimeter op de large).
De traparmen meten voortaan 160 millimeter tegenover 152 millimeter op het oude model. Met die korte traparmen hoopte Orbea te vermijden dat ze vaak tegen de grond zouden botsen, maar het merk besefte al snel dat het niet de ideale oplossing was … Op de nieuwe Orbea Wild FS worden ze dus een tikkeltje langer, al blijven ze toch nog vrij kort.
Voor de wielmaat opteerde Orbea voor 29″, wat volgens de ingenieurs van het merk voor dit type fiets de beste oplossing is. In het frame passen banden met een breedte tot 2.6″. Op de foto hierboven zie je ook dat de bescherming op de liggende achtervork wordt geschroefd en dat er veel zorg werd besteed aan de doorvoer van de kabels.
Ook interessant is dat de achterpat zonder de hulp van een stuk gereedschap kan gedemonteerd worden. Het volstaat om aan een ring te trekken en deze rond te draaien. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan en het vergt wat oefening. We kunnen wel verzekeren dat de ring tijdens het rijden niet loskwam. Het gaat om hetzelfde principe dat we eerder ook al zagen op de nieuwe Occam.
Het balhoofd is uitgerust met een Acros Block Lock om het frame te beschermen tegen een impact van de vork. Op enkele gevoelige plaatsen werden ook rubberen bumpers gemonteerd.
Orbea had niet de bedoeling om uit te pakken met de lichtste e-mtb op de markt en het gaf de voorkeur aan betrouwbare onderdelen. Alle modellen zijn dan ook uitgerust met 4-zuiger remmen, DT Swiss E-bike Series-wielen, een speciale KMC-ketting voor e-bikes en Maxxis-banden met het nieuwste EXO+-karkas (tussen de licht versterkte EXO en de DD downhillband in).
De Orbea Wild FS heeft een levenslange garantie en is verkrijgbaar in drie maten (SM, LG en XL) en twee ‘standaard’ kleuren. Op dit moment heb je de keuze uit vier montages, maar we vermoeden dat er in een later stadium nog goedkopere aluminium versies zullen volgen:
- M10, M-Team en M-LTD, 100% carbon: van 6999 tot 8999 euro
- M20 met een aluminium achterdriehoek en link: 5999 euro
Op de duurste versies is het ook mogelijk om via het MyO-programma – dat meer dan een miljoen mogelijkheden telt – geheel gratis een eigen design te creëren.
Orbea Wild FS 2020: de terreintest
Orbea nodigde ons uit in het Baskenland om er kennis te maken met de nieuwe Wild FS. Op het programma stonden twee dagen op de beste paden die de streek te bieden heeft.
Het Baskenland is de achtertuin van Orbea. Het merk is gebaseerd in Mallabia, een klein dorpje ergens tussen Bilbao en San Sebastian dat slechts 1158 inwoners telt. Wanneer we ons vanuit Bilbao richting de plaats van afspraak begeven, maken we ons de bedenking dat een e-mountainbike hier geen overbodige luxe is. Erg hoog is het gebergte er niet, maar de wegen zijn er steil, zéér steil! En vlak is het hier nooit, dat is ook kenmerkend voor de Ronde van het Baskenland die begin april gereden wordt. Beklimmingen met pieken tot 15 à 20% zijn hier niet abnormaal en het gebeurt wel vaker dat de mindere goden hier te voet naar boven klauteren. Wat gaat dat geven op de trails …
Orbea stelt alle vertrouwen in de gidsen van Basque MTB om er ons rond te leiden. Basque MTB werd in 2009 opgericht door Doug McDonald, een Schot die verliefd werd op het Baskenland, en het bedrijfje bestaat vandaag uit een team van 5 gidsen. We hadden in het verleden al eerder een superleuke ervaring met hen toen we een tocht maakten in de Pyreneeën (www.vojomag.nl/ontdekking-een-uitstapje-in-de-spaanse-pyreneeen). Dit keer werden we begeleid door Doug, Carlos en Igor.
Voor Orbea tekenen Jon Gantxegi (productiechef e-bikes), Xabier Narbaiza (manager innovatie en ontwikkeling – foto) en ingenieur Eneko Zarandona present.
Nadat we onze fiets op punt hebben gezet – een via MyO gepersonaliseerde versie van de M-LTD – vertrekken we voor de eerste ride van de dag. De zitpositie is mooi harmonieus en we zitten zeker niet te kort, zoals op andere e-mountainbikes soms wel het geval is.
Bergop steigert de fiets niet (of je moest het echt uitlokken) en op de steilste stroken hadden we geen moeite om het duo grip achteraan / steigeren vooraan onder controle te houden.
Veel tijd en energie moet je niet steken in het bijregelen van de fiets, maar als je echt zijn volledige potentieel wil benutten, mag je deze stap ook weer niet overslaan en al zeker niet het instellen van de veringen. Ons baserend op het advies van Xabier Narbaiza voor de achterdemper (SAG van 30%, zo snel mogelijke rebound en een open compressie), verfijnen we onze instellingen nog tijdens de eerste kilometers. Zo sluiten we de compressie bij lage snelheid wat meer om de vork beter af te stemmen op het gedrag van de achterkant.
Eens we de goede set-up gevonden hebben, profiteren we volop van de nieuwe kinematica van de vering. Het achterwiel biedt veel grip en kleeft op de grond. De progressief werkende vering zorgde ervoor dat de vering nooit dichtklapte. En we voelden ook geen brutale overgang tussen de gevoelige werking in het begin van de veerweg en de hardere vering op het einde.
Bergaf is de Wild FS niet zo speels als de nieuwe Trek Rail, die enkele weken geleden werd uitgebracht, en bij hoge snelheid ook niet zo efficiënt als de Rotwild R.X750, maar de feeling tijdens het sturen is wel heel naturel.
Op de smalle muilezelpaden die je overal in het Baskenland tegenkomt, stuur je de fiets naar waar je maar wilt en we kunnen het niet laten om steeds hoger de bocht in te duiken. In krappe bochten is het door de vrij lange liggende achtervork en de lange wielbasis wat moeilijker om de fiets van richting te veranderen. Je mag dan ook niet aarzelen om de achterrem te gebruiken om het achterwiel door de bocht te driften.
Wanneer het sneller gaat, blijft de Wild FS goed stabiel maar in sommige bochten voel je wel dat je op een zwaardere e-mountainbike zit. Misschien dat het helpt om de stuurpen wat te verlagen, maar dat zou dan weer ten koste gaan van het natuurlijke stuurgedrag. Deze mogelijkheid valt echter te overwegen, op voorwaarde dat jouw speelterrein vergeven is van snelle afdalingen en mooie gladde paden, want anders zouden we dit toch afraden.
Ook op de meest technische paden blijkt dat er goed werd nagedacht over de Wild FS. Het gewicht voel je uiteraard, maar dit zit wel mooi verdeeld en de fiets schenkt voldoende vertrouwen. Het enige nadeel is dat de pedalen vaak tegen de grond slaan op ruw terrein.
Voor de ondersteuning kun je rekenen op de nieuwe Bosch-motor en we blijven ons verbazen over de progressie die het nieuwe model heeft gemaakt ten opzichte van de vorige generatie. De Tour-modus is veel krachtiger dan vroeger en bewijst eindelijk ook op de mountainbike zijn nut. Op stroken met weinig grip waar de eMTB-modus te krachtig is, is deze modus een zegen.
Het merendeel van onze tijd surften we dan ook tussen de modi Tour en eMTB; de modi Eco en Turbo gebruikten we amper. Over de autonomie kunnen we nog niet veel zinnigs zeggen, ook al omdat dit sterk afhankelijk is van het gewicht van de biker, het terrein, de hoogtemeters, … In onze kleine troep van journalisten, gidsen en ingenieurs varieerde de resterende autonomie in onze batterijen tijdens de oplaadpauze op de eerste dag – na 31 kilometer en 1200 hoogtemeters – tussen de 2 en 25%.
In tegenstelling tot eerdere tests in het verleden, konden we dit keer de Kiox-bediening wel smaken. Doordat de beugel van de Shimano XT M8120 verhuist, zit de knop nu dichter bij de duim. De ergonomie van deze bediening is goed maar enkel wanneer ze exact op haar plaats staat, wat zelden het geval is.
Na iets meer dan 120 kilometer met ongeveer 4500 hoogtemeters kunnen we ons al een eerste beeld vormen van het potentieel van de nieuwe Wild FS. Omdat we hem op heel uiteenlopend terrein hebben getest (technische rotspaden, zanderige en technische kustpaden, snelle en droge bospaden, tragere maar vochtige bospaden, veldwegen, …) kunnen we zonder aarzelen zeggen dat hij een van de meest veelzijdige e-mountainbikes is waar we ooit mee hebben gereden. Sturen voelt heel naturel aan en je profiteert van al het goede van de ondersteuning (je kan een langer rondje fietsen of een beklimming nemen die anders onmogelijk lijkt, …) zonder te veel de nadelen van een klassieke e-mountainbike te voelen (denk maar aan het gewicht). Hij gaat dan ook probleemloos de concurrentie aan met onze favoriet tot hiertoe, de Specialized Levo. Deze laatste behoudt met zijn batterij van 700 Wh nog een kleine voorsprong, maar wanneer je geen nood hebt aan een bidonhouder en je het niet erg vindt om wat extra gewicht mee te sleuren, dan heeft de Wild FS met zijn tweede batterij misschien toch een streepje voor …
Meer info op orbea.com
Foto’s: Duncan Philpott / Sam Needham / Jérémie Reuiller