Test nieuw | Scott Scale RC: te ambitieus?
Door Léo Kervran -
“De geschiedenis van Scott is nauw verbonden met het (lage) gewicht van de fietsen”, dat schreef collega Olivier enkele weken geleden in zijn artikel over de nieuwe Lumen eRIDE, een licht geëlektrificeerde versie van de Spark. Bestaat er dan een betere manier voor het Zwitserse merk om een jaar vol nieuwigheden af te sluiten met de presentatie van een nieuwe Scale RC? Na zes jaar trouwe dienst kreeg deze XC-hardtail een update waardoor hij nog lichter en speelser werd. Dit is onze eerste indruk:
Op het hoogste niveau lijkt de Scale echter zijn tijd gehad te hebben, want in 2022 wist geen enkele hardtail te zegevieren in de World Cup XCO. Noch bij de mannen, noch bij de vrouwen.En dat is een primeur in de geschiedenis van het mountainbiken!Voor de Scale RC dateert de laatste overwinning in het internationale circuit al van Les Gets in 2019, toen Kate Courtney won.
Een update van de Scale RC drong zich dus op om concurrerend te blijven of iets anders te bieden, zoals andere merken al hebben voorgedaan.Scotts antwoord?Nog lichter natuurlijk!Maar ook een volledig herziene geometrie, die langer, lager en vlakker is dan ooit.
Een frame van minder dan 850 gram
Gewicht schrapen van een XC-hardtail is verre van eenvoudig.We hebben het over een frame dat bestaat uit twee driehoeken en al zo licht mogelijk werd ontworpen in het verleden. Meer en meer worden ingenieurs en ontwerpers gedwongen om in de details te graven om hier en daar enkele grammen te besparen, in de hoop dat al deze grammen opgeteld een groot verschil maken.
Op deze nieuwe Scale RC heeft Scott echter besloten om het roer volledig om te gooien.Er werd afscheid genomen van de tube-to-tube constructie (buizen onafhankelijk vervaardigd en vervolgens aan elkaar gekoppeld) van het oude model en in de plaats komt een monocoque frame (of toch bijna): de hele voorste driehoek, inclusief de zitbuis, is uit één stuk gevormd en de liggende + staande achtervork, die ook uit één stuk zijn gemaakt, worden er vervolgens aan vastgemaakt.Minder verbindingen tussen de buizen betekent minder gewicht, zonder afbreuk te doen aan de stijfheid en, afhankelijk van het merk, een betere verdeling van de krachten tussen de verschillende delen van het frame.
Oplettende lezers hebben het misschien al opgemerkt dat daardoor de staande achtervork niet meer in één lijn ligt met de bovenbuis, maar wel iets lager aan het frame werd verbonden.Zoals elk goed hardtailframe kan het Scale RC-frame worden opgesplitst in een ‘licht en comfortabel’ deel (bovenbuis, zitbuis en staande achtervork) en een ‘stijf en stabiel’ deel (de onderbuis en liggende achtervork).Het lager plaatsen van de staande achtervork is een van de recepten om het comfort verder te verbeteren, naast het werk aan het carbon.
Hier zit echter een grens aan: als de staande achtervork te laag staat, kan dit problemen geven met de doorbuiging van de zitbuis, wat qua comfort niets oplevert. Daarom dat Scott ervoor koos om de staande achtervork slechts 30 millimeter lager te plaatsen ten opzichte van de bovenbuis.
Onder de eerder genoemde details kunnen we de herontworpen dropouts noemen, een vereenvoudigde steun voor de remklauw die alleen al 20 gram bespaart of de nog minimalistischere kettinggeleider dan in het verleden.Natuurlijk verdwijnen ook de openingen achter het balhoofd (en dus de bijbehorende verstevigingen), aangezien de kabels op de Scale RC net zoals op de Spark of de Genius via de stuurpen in het frame verdwijnen.
Aan de praktische kant zien we een klein luik onder de diagonale buis om toegang te krijgen tot de kabels, zonder dat men de trapas hoeft te demonteren (in pressfit-formaat) en vooral inzetstukken voor de bidonhouder op de onderbuis waar zeer goed werd over nagedacht. De inzetstukken worden op een gat in de onderbuis geklikt. Het grote voordeel van dit systeem is dat wanneer de schroefdraad beschadigd raakt (wat in onze frames heel soms gebeurt) deze inzetstukken gemakkelijk kunnen worden vervangen.De levensduur van dit systeem valt nog te bezien, maar tijdens onze test bleek de stabiliteit identiek aan die van een klassieke montage met bouten.Als we een paar uur eerder geen kaal frame in handen hadden gehad, hadden we het bestaan van deze inserts nooit vermoed.Momenteel is dit systeem enkel gereserveerd voor de high-end HMX- en HMX SL-frames, de Scale RC in HMF-carbon (een iets minder bewerkt carbon) heeft daar geen recht op.
Desondanks dringt Scott aan op de vooruitgang en de inspanningen die zijn geleverd rond het HMF-frame.Het merk legt uit dat, hoewel bedoeld voor de betaalbaardere fietsen, deze koolstof in hun ogen net zo belangrijk is en heeft geprofiteerd van hetzelfde optimalisatiewerk.
Met als resultaat dat het HMF-frame op de weegschaal meer dan 100 gram aan gewicht wint en voortaan flirt met de grens van één kilogram: het vorige model woog 1139 gram terwijl dat voor de nieuwe versie 1013 gram is voor een medium frame. Het HMX-frame bespaart iets meer dan 50 gram (969 gram voor het vorige model, nu 912 gram) en het HMX SL-frame (het duurste) op zijn beurt een dertigtal gram (van 879 gram naar 847 gram op een medium frame inclusief de Sram UDH-derailleurhanger en kleine bouten).
De echte evolutie: een ambitieuze geometrie
We mogen dit artikel dan wel begonnen zijn met een bespreking van het gewicht, toch is er het meeste veranderd op het niveau van de geometrie.Het moet gezegd dat de oude Scale niet erg modern meer was met zijn ontwerp dat dateerde van 2016-2017: een balhoofdhoek van 69,5 graden, een reach van 422 millimeter op de medium, …
Voor zijn opvolger werkte Scott samen met het Zwitserse laboratorium Biomechanics en de atleten van het Scott-Sram team (d.w.z. Nino Schurter, Kate Courtney, Lars Forster en Andri Frischknecht) om het rijgedrag te optimaliseren.Het resultaat is een reach die 20 millimeter langer werd (442 millimeter op de medium), een balhoofdhoek die daalt tot 67,9 of zelfs 66,7 graden dankzij omkeerbare cups (net zoals op de Spark of de Genius) en een zitbuishoek die 1,8 graden rechter werd tot 75,4 graden.Dit alles om de spectaculaire passages van de moderne XC-circuits veel gemakkelijker te verteren …
Met deze geometrie klinkt het verrassend dat er standaard geen telescopische zadelpen voorhanden is.Bij Scott verbergen ze niet dat hierover fel werd gedebatteerd tijdens het ontwerp, maar het merk besloot uiteindelijk om de voorkeur te geven aan het gewicht en het prijskaartje van een stijve zadelpen.René Krattinger, de productmanager, herinnert ons er terloops aan dat de telescopische zadelpen heel goed geaccepteerd is onze contreien, maar dat andere markten zoals Spanje of Zuid-Amerika er nog steeds niet echt wild van worden. En dit zijn net de regio’s waar hardtails nog bijzonder sterk ingeburgerd zijn …
Versies en tarieven
De nieuwe Scott Scale RC is verkrijgbaar in vijf versies, alle uit carbon. Aan de top van het gamma staat de zeer exclusieve Scale RC SL (13999 euro) die bij velen fonkelingen in de ogen zal teweegbrengen: HMX SL-frame, Syncros Silverton SL-wielen, Trickstuff Piccola Carbon-remmen (is dit een primeur op een seriemodel?), …
Daaronder volgen de Scale RC World Cup (7499 euro) en World Cup Evo (9499 euro). Deze delen hetzelfde HMX-carbon frame, maar de eerste is uitgerust met DT Swiss XRC 1501-wielen, Sram X01/GX Eagle AXS-aandrijving, Sram Level TLM-remmen en RockShox Sid Select+-vork, terwijl de tweede en duurderde Evo-versie is uitgerust met DT Swiss XMC 1200-wielen, een Sram XX1 Eagle AXS-groep, Shimano XTR-remmen en een Sid Ultimate-vork.
De Scale RC Team (3499 euro) en Team Issue (4799 euro) maken het gamma compleet. Zij worden respectievelijk de baan opgestuurd met een HMF-carbon frame, RockShox Sid SL-vork, Syncros Silverton 2.0-wielen en Shimano Deore XT-groep voor de eerste en een Sram GX Eagle AXS-aandrijving, Shimano Deore XT-remmen en DT Swiss XR 1850-wielen voor de tweede.
De Scale 900-familie
Achter deze hoogwaardige RC-versies werd de traditionele 900-familie niet vergeten.Van de 980 in aluminium tot de 910 in HMF-carbon (en Sram GX AXS / Fox 32 SC / Shimano SLX-remmen) zijn er 10 modellen die variëren met prijzen van 1199 tot 3999 euro.De carbon modellen hebben dezelfde constructie als de Scale RC’s en alle modellen hebben dezelfde geometrie.
Scott Scale RC: de terreintest
We trekken naar het hoofdkantoor van Scott in het Zwitserse Givisiez, aan de rand van Fribourg, waar we samen met enkele andere journalisten deze Scale RC in het terrein zullen ontdekken. Voor de gelegenheid heeft het merk alles uit de kast gehaald en een aantal fantastische Scale RC SL’s voor ons klaargezet.We reden eerder al met de Silverton SL-wielen (lees Test | Syncros Silverton SL: de wielen van Batman), dus die kennen we al. Dat geldt minder voor de Trickstuff-remmen waar we niet vaak onze vingers op mogen leggen. Met een dergelijke montage en zonder een telescopische zadelpen is het gewicht iets om van te dromen: 8,9 kilogram, het gewicht van een gemiddelde gravelbike!
Een testrit met zo’n lichte fiets begin je onvermijdelijk met een stevige demarrage. Wanneer je recht op de pedalen staat, wordt meteen benadrukt dat de fiets stijf is en de positie goed uitgebalanceerd. Dit is nog steeds een wedstrijdbolide!Aan de andere kant verrast de dynamiek ons: we hadden verwacht dat hij ons nog meer zou uitnodigen om telkens te relanceren, maar de Scale RC lijkt relatief neutraal. Ligt dit aan de fiets of aan de benen van de berijder?
Ondertussen komen we op paden die wat technischer zijn en vooral bedekt met wortels die zich verschuilen in het bos achter Givisiez.Hier toont de Scale RC twee gezichten. Bergop en op het vlakke voelen we duidelijk dat de fiets niet ideaal is voor deze trails en nog minder in deze montage.Door de verticale stijfheid van de Silverton SL-wielen en die van de achterste driehoek stuiter je over de wortels zonder snelheid te kunnen behouden en wordt het snel vermoeiend.Het is duidelijk dat dit een terrein is waar een Spark RC veel meer in zijn voordeel zou zijn.We zijn benieuwd naar het verschil met een iets flexibeler paar wielen, maar het ziet ernaar uit dat deze Scale RC gereserveerd moet worden voor circuits met zo rollend mogelijke beklimmingen.
Eens je bergaf wat snelheid hebt kunnen maken, keert de glimlach terug: deze Scale RC lijkt wel een BMX!De geometrie is zonder aarzeling de beste die we ooit hebben getest op een XC-hardtail (maat L voor 1m79) en je kunt echt hard gaan zonder bang te worden of jezelf in gevaar te brengen.Met een dergelijk karakter zijn de limieten die worden opgelegd door de stijve zadelpen echter nog duidelijker.We zouden graag meer op de fiets willen kunnen bewegen om in alle richtingen te springen, maar de stijve zadelpen ontneemt ons de ruimte om dit correct te doen en dwingt ons om te blijven zitten.We weten dat dit niet de gewoonte is van Scott, maar een telescopische zadelpen als optie bij de bestelling zou meer dan welkom zijn. Meer zelfs, het lijkt ons echt noodzakelijk om iedereen die het volledige potentieel van de machine wil benutten, daartoe in staat te stellen.
Nadat we de volgende ochtend opnieuw op pad zijn geweest, en na enkele discussies met de andere journalisten, blijkt dat het ‘neutrale’ gevoel waarover eerder sprake niet van ondergetekende maar van de fiets komt.Als je ooit een XC-topmodel hebt kunnen testen, heb je waarschijnlijk die ‘levendigheid’ al gevoeld die zo kenmerkend is voor deze fietsen, alsof het frame elke pedaalslag opslaat om het volgende moment dubbel zoveel energie aan ons terug te geven. Het is erg verslavend en daarom wil je je constant opnieuw relanceren met deze bolides, maar dat gevoel kregen we niet op de Scale RC SL.
Het gevoel onderweg maakt niet, zolang de tijden die tegen de chrono worden neergezet maar sneller zijn
De fiets is licht en reageert op de minste impuls, daar bestaat geen twijfel over, maar we hadden niet het gevoel dat het zijn of haar berijder ‘aanmoedigde’ zoals andere fietsen dat wel kunnen. Het is moeilijk te geloven, aangezien Scott meestal bekend staat voor zijn beheersing van het materiaal carbon, maar we vragen ons af of het merk bij zijn zoektocht naar een steeds lichter frame de dynamiek onderweg niet een beetje vergeten is … Dat gezegd hebbende, blijven we echter voorzichtig, want we hebben het hier alleen over ons gevoel. We hebben de fiets niet kunnen beoordelen aan de hand van de stopwatch.Dit is echter wat telt voor een XC-hardtail: het maakt niet uit dat het gevoel niet goed is, zolang de tijden die tegen de chrono worden neergezet maar sneller zijn.
We zijn dus teruggekeerd uit Zwitserland met een gemengde indruk over deze nieuwe Scott Scale RC.Enerzijds is het zonder twijfel de leukste XC-hardtail die we ooit hebben geprobeerd.Het duo laag gewicht en gedurfde geometrie werkt wonderwel en bergaf hebben we echt een speeltje in handen, wat niet gebruikelijk is in dit segment.Anderzijds is het gewoon moeilijk te begrijpen wat Scott wilde doen: wat heeft het voor zin om zo’n leuke XC te maken en ons de telescopische zadelpen te onthouden?Wat heeft het voor zin om zo’n technisch sterke XC-fiets te maken als full-suspensions de voorkeur hebben zodra de circuits een paar obstakels kennen?Wat heeft het bovenal voor zin om een XC-hardtail te maken, die niet erg levendig lijkt (nog maar eens, het gaat om onze eerste indruk) tijdens het trappen?We willen hem graag een tweede kans geven, met name om zijn sportieve prestaties nauwkeuriger te meten, maar in afwachting daarvan kunnen we moeilijk verbergen dat we een beetje in het duister tasten over deze Scale RC, vooral wanneer we rekening houden met zijn stamboom en Scotts reputatie in dit domein.
Meer info via www.scott-sports.com
Foto’s copyright Scott