Test nieuw | Specialized Epic 8: wanneer competitie de wet dicteert

Door Olivier Béart -

  • Staff pick

  • Techniek

Test nieuw | Specialized Epic 8: wanneer competitie de wet dicteert

De naam van de Specialized Epic is nauw verbonden met die van de Brain, de beroemde automatische vergrendeling dat Specialized meer dan 20 jaar geleden ontwikkelde. Dat systeem werd ontworpen voor competitie en een beter rendement, maar wordt echter al een aantal seizoenen gemeden door de renners omdat ze de voorkeur geven aan de Epic Evo. Op basis van deze evolutie van de behoeften van de rijders van het team, heeft Specialized nu de 8ste generatie van de Epic uitgebracht; met 120 mm veerweg, een stijver frame en elektronische RockShox Flight Attendant-veringen op de high-end S-Works versie. Tijdens de presentatie in Chili mochten we ook al even met de nieuwe Epic op pad, dat en nog veel meer vertellen we hieronder:  

De tijd vliegt snel: de recentste Specialized Epic en Epic Evo werden 4 jaar geleden gepresenteerd. In 2020 ontwierp Specialized de Epic met een nieuwe versie van zijn automatische Brain-vergrendelingssysteem en met een veerweg van 100 mm, gekoppeld aan de komst van een Epic Evo met een veerweg van 120 mm zonder Brain-systeem. Waar gedacht werd dat het eerste model gebruikt zou worden in de wedstrijden, kozen de renners echter al snel voor de Evo-versie.

De redenen voor de keuze van de renners voor de vorige generatie van de Epic Evo zijn meervoudig: lichter frame, langere veerweg, meer toegewijde geometrie, meer aangepast aan de hedendaagse circuits, enz. Vervolgens arriveerde voor snelle rondjes de Epic World Cup met zijn zeer bijzondere vering en zijn veerweg van 75 mm. Kortom, de Brain-versie met 100 mm had geen bestaansreden meer, de komst van de elektronische Flight Attendant XC-veringen bij RockShox gaf vervolgens de genadeslag. Dit zijn allemaal elementen die Specialized hebben geleid bij de ontwikkeling van de 8ste generatie van de Epic die we in detail zullen bespreken.

Frame: geoptimaliseerde stijfheid en praktische aspecten

Om het frame van de Epic 8 te ontwikkelen, is Specialized uitgegaan van de fundamenten van de vorige Epic Evo, die geprezen werd door de wedstrijdrenners. De stijfheid van het frame is geoptimaliseerd voor XC-wedstrijdgebruik, terwijl de Epic Evo meer was ontworpen voor downcountry. Maar dit betekent absoluut niet dat de fiets over het algemeen stijver is. Specialized is duidelijk: “Stiffer = better? Bullshit!” Het is duidelijk dat het simpelweg stijver maken van een fiets hem niet beter maakt (en dat is een boodschap waar wij het mee eens zijn).

Specialized werkte daarom in zones, om de fiets efficiënter te maken bij het trappen. Het merk koos voor een imposantere onderbuis, terwijl de andere zones van het frame (voornamelijk het bovenste deel en de achtervork) werden bewerkt om de absorptie van de trillingen te verbeteren en de vermoeidheid van de biker te verminderen. Het verdwijnen van de Brain en de overstap naar een veerweg van 120 mm achter (waar de vorige versie dichter bij 110 mm zat) maakten het ook mogelijk om deze parameter te optimaliseren. Uiteindelijk kondigt het merk, na metingen met versnellingsmeters, een vermindering van 12% aan van de trillingen die de piloot voelt vergeleken met een eerdere Epic Brain en 8% vergeleken met de Epic Evo.

Specialized profiteerde van de vrij aanzienlijke toename van de diameter van de onderbuis om de Epic uit te rusten met een Swat Door 4.0, dat wil zeggen een opening onder de bidonhouder waardoor de onderbuis kan worden gebruikt als opbergvak. In XC is dat niet erg handig, maar de Epic is ook bedoeld als marathonfiets. Voor algemeen publiek gebruik erkennen we dat het erg praktisch is omdat we gemakkelijk een minipomp of CO2-cartridges, een multitool, een reserve AXS-batterij en verschillende repen kunnen wegstoppen in het kleine meegeleverde zakje. De Epic is steeds uitgerust met twee bidonhouders.

Ben je bang dat de verschijning van het opbergvakje het gewicht van de Epic de hoogte zal injagen? Toch niet. Met zijn Fact 12m-vezelconstructie, enigszins herziene buisvormen en een productieproces waarbij het verankeringspunt voor de demper na het gieten machinaal wordt bewerkt (waardoor 24 g kan worden bespaard), is het S-Works model vóór ons gewogen op 1777 g met achteras en schokdemper, d.w.z. 75 gram minder dan de vorige Epic Brain, en nauwelijks 50 gram meer dan de vorige Epic Evo, die een recordgewicht had. Kortom: de Epic blijft erg licht en dat is maar goed ook. Merk op dat de Pro-, Expert- en Comp-modellen zijn gemaakt van iets zwaardere Fact 11m-vezels (ongeveer 80 tot 100 g meer per frame, afhankelijk van de maat). Maar in alle gevallen blijft de Epic met schokdemper onder de 1900 gram, wat een heel goede score is.

Merk ook op dat de Specialized Epic ter hoogte van de balhoofdbuis een Bloc-Lock systeem gebruikt dat de bewegingen van het stuur beperkt en botsingen met de bovenbuis bij een val moet vermijden. Op de Comp-, Expert- en Pro-modellen – die extra kabels moeten doorlaten – heeft het frame gaten aan de zijkanten van de balhoofdbuis, terwijl de S-Works die alleen met een volledige AXS wordt aangeboden geen enkele opening aan de zijkanten. De leiding van de achterrem loopt via de bovenkant van het balhoofd, maar het is ook mogelijk om andere kabels door te voeren. In alle gevallen wilde Specialized een vrij eenvoudig systeem behouden, waardoor de gebruiker keuze heeft.

Veringen: bye-bye Brain, hallo Flight Attendant

We hebben al verteld dat Specialized afscheid neemt van de Brain zoals we die tot nu toe kenden, namelijk een hydraulische vergrendeling voor de vering, met zijn kleine klepsysteem dichtbij de as van het achterwiel geplaatst om de compressie te sluiten als er geen schokken zijn en deze te openen zodra er wel schokken zijn. Hoewel de Brain door de jaren heen is verfijnd en we de manier waarop het systeem bij de vorige generatie werkte enorm op prijs stelden, moeten we erkennen dat het systeem steeds minder fans had en dat het gewicht en complexiteit aan het onderhoud toevoegde. Het maakt daarom plaats voor twee systemen.

Allereerst werd het topmodel Epic S-Works ontwikkeld en ontworpen met de rijders van het team, en ondersteund door RockShox in perfecte harmonie met het nieuwe elektronische veersysteem Flight Attendant XC. We zullen dat systeem ook op andere fietsen aantreffen, maar deze nieuwe, zeer exclusieve Epic is ontworpen en ontwikkeld om te werken met dit nieuwe systeem dat een automatische modus biedt die perfect past in de filosofie van de fiets, als een soort Brain die een evolutie heeft doorgemaakt. Niet alleen met de overgang naar elektronica, maar ook met de komst van een tussenpositie, die niet volledig geblokkeerd is. Het is dus niet langer alleen maar aan/uit, er zijn drie standen waartussen het systeem vrijwel realtime kan oscilleren.

Voor meer informatie over de RockShox Flight Attendant en onze gedetailleerde indrukken van hoe deze werkt op de nieuwe Epic S-Works, kun je ook dit artikel raadplegen: Test nieuw | RockShox Flight Attendant XC: elektronica ten dienste van de prestaties.

Wat de Comp-, Expert- en Pro-modellen betreft, ook zij nemen afscheid van de Brain, maar zij stappen over op een handmatig vergrendelsysteem op het stuur, met drie standen. We zouden kunnen zeggen dat de Epic met deze keuze zich in een rijtje voegt met andere fietsen, maar Specialized heeft een “Ride Dynamics”-tuning op de dempers van de Epic uitgevoerd om ze een zeer specifieke tussenpositie te geven, wat liefhebbers van de Brain zou moeten geruststellen.

In de praktijk is deze tussenpositie, die van Specialized de bijnaam Middle Magic kreeg, bedoeld om ongeveer 70% van de tijd mee te rijden (bergop en op het vlakke, zelfs als het terrein ruw is). De open positie wordt alleen gereserveerd voor afdalingen en de volledige lockout voor sprintjes. Begrijp dat deze tussenpositie dus de ideale gezel is wanneer je veel moet trappen op de pedalen zonder al te veel energie te verliezen, maar die wel in staat blijft schokken te absorberen. Concreet zien we dat de curve een hogere triggerdrempel heeft, maar vervolgens meer lineair en vlakker is dan de standaardcurve die RockShox biedt. In dit stadium hebben we alleen de Flight Attendant-versie geprobeerd, die erg specifiek is, en we kunnen niet wachten om ook een van de meer toegankelijke versies, uitgerust met meer klassieke veringen, te testen om te zien wat dit geeft!

Het is trouwens mogelijk om een ​​Epic Evo van de vorige generatie te upgraden met het Flight Attendant XC-systeem, zoals het exemplaar waarop Victor Koretzky in 2023 reed! En theoretisch zelfs om een ​​Comp-, Expert- of Pro-versie te upgraden naar het Flight Attendant-systeem en de wijziging achteraf door te voeren (dit is geen optie die rechtstreeks door Specialized wordt aangeboden).

Over het algemeen is, zoals we hierboven al vertelden, de kinematica enigszins geëvolueerd met een veerweg die toeneemt tot een ‘echte’ 120 mm waar de vorige Epic Evo dichter bij 110 mm aanleunde. Specialized heeft ook gewerkt aan de trapefficiëntie door de ‘pedal bob’ (pompbeweging) met 20% te verminderen vergeleken met de oude Epic Evo.

Geometrie: kleine veranderingen

De geometrie van de nieuwe Specialized Epic 8 kan worden gezien als een evolutie van die van de Epic Evo. De balhoofdhoek verandert nauwelijks (66,4° vergeleken met 66,5° voorheen), maar de zitbuishoek wordt iets rechter (75,5° vergeleken met 74,5° voorheen), het bottom bracket komt iets lager te liggen (-3 mm) en de reach is de maat die het meeste verandert: van 460 naar 475 mm in maat L. Kortom, geen radicale veranderingen, maar genoeg om de positionering van de rijder op de machine bij te werken volgens de laatste ontwikkelingen en op vraag van de renners. Er zijn vijf maten beschikbaar: XS, S, M, L en XL. Met zijn 1m78 reed ondergetekende met maat M.

Specialized Epic 8: prijzen en versies

De nieuwe Specialized Epic 8 zal beschikbaar zijn in 4 montages. Ze zijn allemaal gebaseerd op een identiek full carbon frame en alleen de S-Works heeft recht op een iets ander en lichter frame.

Het goedkoopste model is de Specialized Epic 8 Comp. Hij kost € 5.200 met RockShox SID Select-veringen, Sram Level Bronze Stealth-remmen, X-Fusion Manic telescopische zadelpen, mechanische Sram GX-aandrijving en aluminium Specialized-wielen. Hij wordt aangekondigd op 11,7 kg.

Vervolgens is er de Specialized Epic 8 Expert die is voorzien van een RockShox SID Select+, Sram GX Eagle T-Type en carbon Roval Control-wielen gemonteerd op DT350-naven. Hij weegt 11,1 kg en kost € 7.500.

Dan is er de Specialized Epic Pro met RockShox SID Ultimate-veringen, BikeYoke Divine SL-zadelpen, Sram Level Silver-remmen, Sram XO AXS T-Type aandrijving en carbon Roval-wielen. Hij wordt aangekondigd op 10,87 kg voor een prijs van € 9.500.

Tot slot is er de Specialized Epic 8 S-Works die is uitgerust met het gehele Sram AXS-assortiment: XX SL-aandrijving, RockShox Reverb-zadelpen en vooral de nieuwe RockShox SID Flight Attendant XC-veringen, zonder de carbon Roval Control SL-wielen te vergeten. Dit model weegt 10,4 kg en kost € 14.500. Hij zal ook verkrijgbaar zijn als framekit voor een prijs van € 6.500.

We zien dat de prijzen hoog zijn en dat de klassieke modellen tussen de 500 en 1000 euro duurder zijn geworden vergeleken met de vorige jaargang en de S-Works zelfs 2000 euro vergeleken met de Epic World Cup S-Works (aan de andere kant kost de framekit evenveel ondanks de aanwezigheid van de Flight Attendant-veringen op de 120 mm versie). Het is gebruikelijk dat Specialized in de loop der jaren de prijzen verlaagt en merk ook op dat er aanzienlijke kortingen zijn op de resterende modellen uit de vorige jaargang …

De Specialized Epic Evo verandert van koers

Ook de Specialized Epic Evo blijft overigens in de catalogus staan! Maar gezien de evolutie van de XC-versie neigt de Evo nu meer naar de trail/all-mountain-kant dan naar downcountry. De voorvork heeft een veerweg van 130 mm, de achterdemper is anders dan die van de XC-versie en ook de bandenkeuze is verschillend. Ook met dit model konden we al kennismaken en een gedetailleerd artikel met onze rij-indrukken mag je later deze week verwachten, want hij verdient een apart artikel!

Specialized Epic 8: de terreintest

Toen de vorige generatie in 2020 werd gepresenteerd, gaven we de voorkeur aan de Brain-versie vanwege zijn originaliteit en karakter. Vervolgens hebben we een persoonlijk ‘Dream Build’-project uitgevoerd op basis van een Epic Evo S-Works frame. We hebben de afgelopen twee jaar veel op deze fiets gereden en we zijn van hem gaan houden vanwege zijn lichtheid, zijn veelzijdigheid, zijn comfort en zijn grote gebruiksgemak (nooit vreemde geluiden, gemakkelijke montage van elk testaccessoire, enz. ). Wij waren dus erg benieuwd om deze nieuwe versie te proberen!

Laten we er meteen op wijzen dat we de S-Works versie hebben getest, uitgerust met elektronische Flight Attendant XC-veringen, die het gedrag van de fiets enorm beïnvloeden. Wat je hieronder gaat lezen over het gedrag van het frame zelf (stijfheid, geometrie, etc.) zal zeker grotendeels overdraagbaar zijn op de Comp/Expert/Pro-versies, maar aan de andere kant vertoeft de Flight Attendant wat betreft de veringen echt in een andere wereld.

Terug on-topic! Onze test ging door in Chili, het land van Martin Vidaurre die renner is bij het Specialized Factory Racing Team. Op twee uur rijden van de hoofdstad Santiago beleeft een klein kustplaatsje genaamd Matanza een echte hausse aan mountainbiketochten. Oorspronkelijk was het een stadje dat vooral gericht was op surfen, maar sinds de opening van een bikepark met enduropistes en een XC-circuit waar de lokale bevolking droomt van het hosten van een wereldbeker, ademt de stad letterlijk de tweewieler! Het was een lange reis, maar eenmaal daar begrepen we, door het zien van het lokale enthousiasme en de kwaliteit en de diversiteit van de aangeboden routes, waarom Specialized ons hier had uitgenodigd. Vervolgens konden we thuis, in België, onze test nog een maand verlengen.

Een dag lang reden we ronde na ronde op het lokale XC-circuit en op de enduro-trails in het trailcentrum. Over de Flight Attendant XC lees je meer in ons gedetailleerde artikel, maar weet dat deze elektronische veringen van RockShox gedurende minimaal 2 tot 3 uur moeten worden gekalibreerd en gevoed met zo veel mogelijk gegevens van de rijder om zich echt aan te passen aan de rijder en zijn manier van rijden. Dit was ook een kans voor ons om de zitpositie op de fiets te verfijnen, net zoals de parameters die nog handmatig op de veringen moeten worden aangepast, zoals de druk, de rebound en de aanpassing van de automatische modus Adaptive Ride Dynamics naar positie -1 (wat de voorkeur geeft aan de gevoeligheid en de elektronische veringen in meer omstandigheden zal openen). Een persoonlijke keuze, die beter bij mijn manier van rijden past en die ook de beslissingen van het systeem zal helpen bepalen.

In de namiddag ontdekten we meteen een ander gezicht van de Epic. De Flight Attendant XC-veringen vergen veel aandacht omdat het een belangrijk nieuw product is. Het is duidelijk dat we de oude Brain op geen enkel moment gemist hebben. Niet alleen is de elektronica nog responsiever, maar bovenal is er de beroemde tussenpositie van de vering die enorm verandert. Deze Magic Middle-modus doet zijn naam alle eer aan.

Concreet vergeten we snel de handmatige modus en blijven we in de automatische Adaptive Ride Dynamic-modus van de Flight Attendant, aangezien deze relevante reacties heeft en heel natuurlijke rijsensaties biedt. Het systeem blijft wisselen tussen de open/tussenstanden (meestal) en geblokkeerd (iets minder, omdat we de stand op -1 hebben gezet), op een veel frequentere basis dan wat we zelf handmatig zouden doen via een bediening op het stuur.

Een klimmetje over gladde ondergrond: hop, geblokkeerd. Hetzelfde met stenen: dan kiest het systeem de tussenpositie voor een goed compromis tussen prestaties en grip. We laten de telescopische zadelpen nog maar zakken of het systeem merkt al dat we een afdaling naderen. Hop, in een mum van tijd ontgrendeld. Een onverwachte sprong? De landing verloopt soepel.

Het werk van de veringen is werkelijk verbazingwekkend in de automatische modus, en hoe meer we rijden, hoe meer we het systeem en de nauwkeurigheid van zijn reacties op ons gebruikelijke terrein in België waarderen. Wat goed is voor een amateurmountainbiker is dat dit systeem niet alleen voor prestaties bedoeld is. Het staat ook, en zelfs vooral, ten dienste van het rijcomfort, in die zin dat je niet meer constant aan je veringen hoeft te denken en ook omdat de geoptimaliseerde keuzes die het systeem in realtime maakt je in staat stellen ten volle te profiteren van de kwaliteiten van zijn fiets en je het gevoel geven in topvorm te zijn.

Buiten de Flight Attendant om, merken we dat deze nieuwe Epic 8 iets meer prestatie- en XC/marathon-competitiegericht is dan de vorige. De achtervering is uiteraard minder gevoelig voor pompen en door de iets meer rechtgetrokken zitbuis is de zitpositie ook iets gunstiger om te klimmen. We merken ook duidelijk dat het frame stijver is en beter reageert. Voor recreatief gebruik of amateurcompetitie was dit op de Epic Evo geen probleem, maar de scherpere kant van het nieuwe frame wordt duidelijk als je de vorige versie kent. De indruk van lichtheid is ook zeer aanwezig!

Bergaf biedt de fiets veel vertrouwen en hij is zeer comfortabel in technische secties. De toename van de veerweg achteraan voel je niet echt, maar het gedrag blijft in lijn met de vorige Epic Evo, wat uitstekend is. De Epic 8 is ook een erg leuke fiets om op te rijden, helemaal geen zware XC-fiets die uitsluitend op prestaties gericht is. We namen hem ook mee naar endurotrails, waar hij het heel, heel goed deed!

Verdict

Specialized weet hoe je fietsen moet maken, dat is niet nieuw. Met de elektronische RockShox Flight Attendant-veringen zet de Epic weer een stap vooruit. We vinden de geest van de Brain, maar met meer verfijning, snelheid van handelen en met een tussenpositie die alles verandert en die de ‘binaire’ kant van de Brain elimineert, die zo vaak werd bekritiseerd door zijn tegenstanders. Deze nieuwe Specialized Epic 8 is scherpzinniger dan de vorige Epic Evo en capabeler dan de vorige Epic Brain op zeer technische circuits en is een absoluut succes. Maar wees voorzichtig, het is de peperdure S-Works versie die we hier hebben geprobeerd en de veringen ervan zijn zo specifiek dat we zullen moeten zien of de andere Comp-, Expert- en Pro-versies net zo geslaagd zijn. Om erachter te komen, hebben we al een test gepland. Tot binnenkort!

Meer info via www.specialized.com

Foto’s zonder watermerk copyright Specialized

DoorOlivier Béart