Test nieuw | Specialized Turbo Levo 4: krachtiger en slimmer
Door Paul Humbert -

Hoewel de Levo bij zijn introductie in de zomer van 2015 geen pionier was op de markt voor elektrische fietsen, ontwikkelde hij zich al snel tot een van de marktleiders. De elektrische mountainbike van Specialized heeft in de loop der tijd de nodige wijzigingen ondergaan, zowel aan de motor als aan het frame. Voor de vierde generatie bleef het design onveranderd, maar onder de motorkap veranderde alles. Dit is onze eerste indruk van het S-Works en Pro-model.
Nieuwe motor
Specialized kondigt niet één, maar twee nieuwe motoren aan. Nou ja, technisch gezien is het dezelfde machine, maar de S-Works versie van de nieuwe 3.1-motor biedt meer motorvermogen.
Specialized S-Worksmotor: koppel van 111 Nm en motorvermogen van 720 Watt.
Specialized 3.1 motor: koppel van 101 Nm en motorvermogen van 666 Watt.
Ter vergelijking:
DJI Avinox-motor: koppel van 105 Nm en motorvermogen van 850 Watt / 120 Nm en 1000 Watt (Boost).
Bosch Performance CX-motor: koppel van 85 Nm en motorvermogen van 600 Watt.
Shimano EP 801-motor: koppel van 85 Nm en motorvermogen van 600 Watt.
Naast het piekvermogen dat met 27% toeneemt op de S-Works versie ten opzichte van de vorige generatie, kondigt het merk een betere verdeling van het motorvermogen aan wanneer de trapfrequentie groter wordt, terwijl dit in het verleden de neiging had om af te nemen tijdens deze fases.
Marco Sonderegger, projectleider van de Turbo-divisie, legt uit dat alle sensoren op de fiets zijn aangepast om de trapfrequentie vier keer sneller te kunnen meten. Hierdoor kan de trapbeweging van de fietser beter worden gemeten en kan het motoralgoritme completer worden uitgelezen, zodat uiteindelijk de ondersteuning kan worden verfijnd. Er werd ook een sensor toegevoegd om de hellingshoek van de fiets te meten.
Uiteraard is de verdeling van het vermogen belangrijk, maar er moet ook rekening worden gehouden met de opwarming en het vermogensverlies bij een temperatuurstijging. Dit is een punt waar het merk aan heeft gewerkt.
Het andere cruciale element, waarvoor volgens Specialized veel middelen nodig waren, is het geluid. Het merk heeft zich omringd met specialisten om het geluid van de motor te verminderen, zonder dat dit de motor verstikt of de koeling ervan belemmert. De motor is gemaakt van geluidsisolerende materialen en de hoofdlager, die de meeste wrijving ondervindt, raakt de rest van de motorbehuizing niet aan, zodat er geen geluid ontstaat.
In zeer warme omstandigheden hebben we de motor niet kunnen testen en dus konden we geen eventueel warmteverlies vaststellen, maar qua geluid is de nieuwe S-Works motor – net zoals de 3.1 – wel wat stiller geworden. Hij valt te vergelijken met zijn concurrenten van Bosch of DJI.
Specialized heeft voor de aandrijfwielen in de motor gekozen voor slijtvast staal. Deze keuze is gemaakt met het oog op de duurzaamheid van de motor.
Naast dit alles zijn ook de randapparatuur die bij de motor horen, volledig herzien: denk aan de batterij, de oplaadpoort, het scherm, …
Batterijen
Terwijl een deel van de industrie probeert kleinere batterijen aan te bieden door zich te concentreren op de ‘essentiële zaken’ (voldoende autonomie voor de meeste rijders, lager gewicht en lagere massa), maakt Specialized de tegenovergestelde keuze.
Het merk beweegt in de richting van ‘altijd meer’. De toename van het motorvermogen gaat gepaard met een batterij van 840 Wh. Marco Sonderegger verklaart dat een krachtigere motor ook meer energie nodig heeft.
Met een knipoog werd ons verteld dat de minder krachtige 3.1-motor – die in de Pro-, Expert- en Comp Carbon-modellen te vinden is – waarschijnlijk energiezuiniger is dan de S-Works motor.
Het merk sluit echter geen deuren, want optioneel worden er ook een batterij van 600 Wh (met een kleine spacer om de overtollige ruimte te compenseren) en een 280 Wh Range Extender op de markt gebracht. Beide batterijen kunnen alleen of in combinatie met de Range Extender worden gebruikt. Deze laatste kan ook alleen gebruikt worden.
Wij zijn ons er terdege van bewust dat het grootste deel van de markt overstapt op grote batterijen als een ‘makkelijkere’ commerciële oplossing, maar onze ervaring heeft ons geleerd dat een batterij van 600 Wh vaak meer dan voldoende is voor een groot deel van de ritten en dat het de balans van de fiets aanzienlijk verandert door de massa aan de voorkant te verminderen en tegelijkertijd het gewicht te verlagen (-1 kg). Dit is een oplossing die uitstekend werkt in combinatie met een range extender voor de occasionele langere tochten. Uiteraard moet er rekening worden gehouden met de factor ‘gewicht van de biker’.
Wij hadden graag gezien dat Specialized, dat nooit verlegen zit om technische oplossingen om de rijervaring te verbeteren, de moed had gehad om een versie aan te bieden die direct is uitgerust met een batterij van 600 Wh, zonder dat we hiervoor naar het ‘optie’-vakje hoeven te gaan.
Het S-Works model van de Specialized Levo 4 wordt geleverd met een krachtige 12 ampère-lader. Deze oplossing, die iets meer van jouw elektrisch systeem vergt, maakt snel opladen mogelijk, waarbij volgens het merk in minder dan een uur een lading van 80% wordt bereikt. Daarna hervat de lader een langzamere cyclus om de levensduur van de cellen te verlengen. Een modus die de lading beperkt tot 80% zorgt ervoor dat de batterij in goede conditie blijft, zelfs als deze gedurende een langere periode niet wordt gebruikt. Deze Smart Charger zal optioneel ook beschikbaar zijn voor andere gebruikers.
Hoe krijg je toegang tot deze batterijen? Specialized verandert zijn aanpak en keert terug naar een eenvoudige opening aan de linkerkant van de nieuwe Levo. Vroeger moest je je fiets ondersteboven houden om de batterij te verwijderen. De batterij is nu toegankelijk via een groot luik dat met een inbussleutel kan worden ontgrendeld. Binnenin zien we de interne kabelgeleiders, die nu achter de batterij zijn vastgeklikt en heel gemakkelijk toegankelijk zijn.
Om gerammel te voorkomen, werd er een rubberen coating op het luik geplaatst.
SWAT
Specialized was een van de pioniers om een opbergvak te voorzien in de onderbuis en voorziet nu ook voor het eerst een opbergruimte op een e-mountainbike. De SWAT-tas wordt magnetisch boven de batterij geplaatst. Deze laatste moet je verwijderen om erbij te kunnen, maar je ontdekt wel voldoende opbergruimte voor een binnenband en wat gereedschap. De beschikbare ruimte is bij de kleine fietsmaten wel wat kleiner, bij het gebruik van de kleinere batterij wat groter.
Uiteraard waarderen wij deze mogelijkheid. Men kan zich echter afvragen of het zinvol is om dit gebied op een fiets extra te belasten. De SWAT-tas zal niet heel zwaar zijn, maar het extra gewicht van de 840 Wh-batterij en het opbergvak aan de bovenkant zorgen er wel voor dat de voorkant van de Levo zwaarder wordt.
Geometrie & kinematica
Hoewel de fiets op veel punten is veranderd, blijft het merk trouw aan zijn roots met een geometrie die vergelijkbaar is met die van de Levo Gen3. In maat S4 vinden we een reach van 480 mm, een balhoofdhoek van 64,5°, een zitbuishoek van 77° en een liggende achtervork van 435 mm. Maar het merk biedt je nog opties. Daar komen we later op terug.
De veerweg blijft op 160 mm vooraan en op 150 mm achteraan. De anti-squat waarden veranderen niet op deze fiets en de maat van de schokdemper is hetzelfde (210×55 mm).
Ook de keuze van een mullet-montage stond niet ter discussie. Specialized gelooft in deze oplossing die stabiliteit en wendbaarheid combineert. Door de iets rechtere zitbuis kan je zadelpennen met een grotere drop gebruiken.
Software
Specialized is er al sinds het begin in geslaagd om met combinaties van software en applicaties een eigen identiteit aan zijn motoren te geven.
Om deze nieuwe motoren (S-Works en 3.1) te bedienen, zit er een scherm in de bovenbuis geïntegreerd, zonder schroeven en zeer goed gemaakt. Belangrijke informatie is duidelijk zichtbaar en via een bediening aan de linkerkant van het stuur kan je door de menu’s op het scherm navigeren. De bediening op het stuur bestaat uit 2 grote knoppen en een centrale pod.
Via de smartphone-app heb je toegang tot alle instellingen, maar op de fiets zien we al een aantal nieuwe functies. De eerste is de verschijning van een ‘auto’-modus die we jammer genoeg niet konden uitproberen tijdens onze korte testritten.
Wat wel in het bijzonder opviel was de komst van een ‘dynamische micro-tune’-modus naast de bestaande ‘micro-tune’-modus waarmee je jouw ondersteuningsniveau in stappen van 10% kunt aanpassen. Met de dynamische modus kunnen we binnen dezelfde modus twee trapsequenties onderscheiden. Eerst kies je de gewenste ondersteuning van de motor wanneer je rustig trapt, en vervolgens kies je de maximale ondersteuning die de motor moet leveren wanneer je jouw trapfrequentie of -kracht verhoogt.
Waar dit voor dient? Om de batterij te sparen of om een grotere fysieke inspanning te leveren tijdens de eerste sequentie en tegelijkertijd een fiets te hebben die zich kan aanpassen aan een verrassing of een verandering van helling, zonder dat je van modus hoeft te veranderen. Het is een hele fijne toevoeging aan de motor, en het is de modus die we tijdens onze test altijd hebben gebruikt.
Voor iPhone-bezitters is het mogelijk om hun fiets te verbinden met de applicatie ‘Locate’ op dezelfde manier als een AirTag of een ander compatibel apparaat van het merk.
Personalisatie
Specialized wil dat iedereen ‘zijn’ Levo kan vinden. Of zoals Joe Buckley, productmanager van het merk, ons vertelde: “Niet iedereen woont op dezelfde plek en niet iedereen rijdt op dezelfde manier. Het is moeilijk om een perfecte fiets voor iedereen te maken, dus hebben we hem zo perfect mogelijk gemaakt voor de meeste mensen, maar we willen ook maatwerkopties bieden zodat iedereen hem precies zo kan krijgen als hij of zij wil.”
Het eerste element dat opvalt is de Genie-demper die een paar maanden geleden op de Stumpjumper werd geïntroduceerd. Deze demper, die in samenwerking met Fox is ontwikkeld, maakt het mogelijk om de twee luchtkamers te personaliseren, waardoor de vering aan het begin en het einde van de slag gemakkelijker kan worden aangepast.
Vervolgens zien we talrijke mogelijkheden om de geometrie aan te passen: aan de voorkant van de fiets de balhoofdhoek (+ of – 1 graad), in het midden de bottom bracket hoogte (- 6 mm) en achteraan de lengte van de liggende achtervork (+ 9 mm).
We hebben een aantal aanpassingen kunnen testen en deze zijn eenvoudig uit te voeren. Wij zijn dol op deze mogelijkheden, maar alle veranderingen kunnen leiden tot aanzienlijke evoluties in het gedrag van de fiets. Je moet methodisch te werk gaan bij het testen en wijzigen en niet bang zijn om te vertrouwen op de basisinstellingen van Specialized. Deze zijn het meest effectief op gevarieerd terrein en voor een renner zonder competitie-pretenties. Als je niet oplet, kan het zijn dat je een fiets krijgt die te radicaal is of te moeilijk om te berijden.
Specialized Turbo Levo 4: versies en prijzen
In de catalogus vinden we vier Specialized Levo Gen 4-modellen terug. Met deze fietsen blijft het merk zich in het topsegment bevinden. De eerste eigenaar krijgt daarnaast ook nog een levenslange service om de lagers te vervangen.
S-Works Turbo Levo 4: 14499 euro
Turbo Levo 4 Pro: 11999 euro
Turbo Levo 4 Expert: 9999 euro
Turbo Levo 4 Comp Carbon: 7999 euro
Framekit S-Works Levo: 7499 euro
Specialized biedt één S-Works model (in twee kleuren) aan voor een prijs van € 14.999. Deze is uitgerust met de nieuwe carbon Roval Traverse HD-wielen met DT 240 DEG-naven. De veringen zijn afkomstig van de Factory-serie van Fox en ook de elektronische dropper post komt van Fox. De Sram XX-aandrijving en Sram Maven-remmen maken het plaatje compleet.
Nog een klein detail: de rocker van het S-Works model is geheel van carbon. Hiermee besparen we 60 gram op het frame.
In de Pro-uitvoering vinden we dezelfde veringen, dezelfde nieuwe Roval-velgen (maar met DT 350-naven) en een Sram XO-aandrijving.
Op het Expert-model wordt overgestapt op aluminium wielen, een Sram GX T-Type aandrijving en Fox Performance Elite-veringen.
De Pro Carbon is dan weer uitgerust met een Genie-demper, een Fox 36 Grip-voorvork (tegenover een 38 op de andere montages), een Sram S1000-aandrijving en aluminium wielen.
Al deze fietsen zijn uitgerust met de nieuwe Specialized Butcher-banden die enkele weken geleden werden voorgesteld: Fast Trak, Air Trak, Butcher, Eliminator: dit is de nieuwe line-up mountainbikebanden van Specialized voor 2025.
Alle modellen zijn verkrijgbaar in twee kleuren.
Specialized Turbo Levo S-Works & Levo Pro Gen4: de eerste test
We hadden de voorbije weken al twee keer kort de kans om met deze nieuwe Specialized Levo 4 te mogen rijden. Eerst met de S-Works uitvoering (die is uitgerust met de krachtigste motor) op de prachtige paden van Madeira, in het gezelschap van het merk, en nog een tweede keer op een Pro-model, uitgerust met de 3.1-motor, op de heuvels van de Ardèche.
De grote lijnen van de fiets zijn gelijkaardig gebleven met die van het voorgaande model, wat eigenlijk niet zo slecht is, want de laatstgenoemde was erg geslaagd.
Bij de voorbije twee generaties heeft de Levo zijn ‘all-mountain’-identiteit opzijgezet om meer te flirten met enduro. Deze elektrische mountainbike blijft gemakkelijk toegankelijk, maar laat zich liever een beetje pushen en komt pas echt tot zijn recht bij voldoende snelheid.
Ondanks de mullet-constructie blijft de fiets niet haperen bij het klimmen. Uiteraard moet je op de steilste stukken de voorkant van de fiets belasten om te voorkomen dat de fiets steigert, maar de fiets is verder prima in balans. Je zit goed in het midden van de fiets en daar heeft het feit dat de zitbuis iets rechter staat ongetwijfeld iets mee te maken.
Op motorisch vlak ontdekken we uiteraard een krachtige motor. We hebben de voorbije periode veel tijd besteed op de nieuwste generatie Bosch-motoren, waarbij we tevreden waren met het geboden koppel en vermogen. We hadden dan ook niet echt behoefte aan ‘meer’. Het zou echter oneerlijk zijn om te zeggen dat we dit niet op prijs stellen. Het maximale vermogen is gemakkelijker bereikbaar en bovenal worden er nieuwe mogelijkheden ontsloten bij het klimmen. Het is in de opeenvolging van moeilijkheden dat we profiteren van deze winst in motorvermogen en koppel.
Met de S-Works motor ontdekken we, net als met de DJI Avinox-motor (lees: Test nieuw | Amflow PL & DJI Avinox-motor: wanneer een wereldspeler interesse toont voor de e-mountainbike), nieuwe vaardigheden. De DJI-motor is wat betreft vermogen/koppel iets beter, maar Specialized loopt in de S-Works versie – net als in de 3.1 versie overigens – iets voor op het gebied van de dosering van de motor.
Dit was duidelijk hetgeen dat de meeste indruk op ons maakte. Specialized beheerst de manier waarop zijn fietsen ondersteuning leveren. Dat begint al met het motorgeluid, dat tijdens het trappen discreet en redelijk gelijkmatig blijft. De ondersteuning is heel natuurlijk en wordt heel fijntjes gegeven. Hier geen schokkerige ondersteuning of onderbrekingen. Bij lage snelheid is dit het duidelijkst merkbaar. De motor begrijpt onze bedoelingen en beantwoordt onze verzoeken op een heel subtiele manier, zonder ons op te jagen. Ook het achterwiel houden we goed onder controle, zonder dat dit onnodig gaat spinnen.
Deze uitstekende dosering wordt nog verder verfijnd met de verschillende ondersteuningsmodi, die een zeer nauwkeurige aanpassing mogelijk maken. Zoals we hierboven hebben uitgelegd, hebben we direct de ‘dynamische micro-tune’-modus in gebruik genomen, waarmee je in één modus twee ondersteuningsniveaus kunt scheiden.
Wij zijn het eens met Mike Sinyard, de oprichter van Specialized, die zijn Levo presenteert als een “compleet pakket, met flexibele en bruikbare ondersteuning.” Dit geldt voor alle fietsen, maar nog meer voor elektrische mountainbikes, waarbij je rekening moet houden met de ondersteuning in het geheel van de fiets.
Wat het gewicht betreft, is er gezien de gemaakte keuzes geen sprake van een wonder. In de S-Works uitvoering weegt ons model volgens de aankondiging 23,6 kg. Op de grond voelt de fiets echter niet zwaar aan en dat heeft te maken met de balans van het frame en de manier waarop de motor de elektrische mountainbike ondersteunt. Vanuit dit oogpunt is hij geslaagd, ook al is het niet verrassend dat de voorkant van de fiets niet de lichtste is en de fiets nooit de meest dynamische op de markt zal zijn.
Ter info: tijdens de presentatie onthulde Specialized een model dat uitgerust was met een Fox 36, lichtere banden en een batterij van 600 Wh die minder dan 20 kg weegt.
Bergaf hadden we vanaf de eerste technische passages het nodige vertrouwen. Vanuit dit oogpunt is de fiets echt volwassen. Qua geometrie vonden we de ‘basis’-configuratie het meest uitgebalanceerd en veelzijdig. We konden de fiets testen met een lange liggende achtervork en een lage bottom bracket hoogte. Dan zitten we inderdaad op een machine die klaar is voor hoge snelheden en die nieuwe mogelijkheden biedt, maar elke verandering heeft een prijs: het is belangrijk om in deze configuratie snel te rijden en de voorkant van de fiets te belasten. Zonder dit blijft de fiets ‘vastzitten’ waardoor je aan plezier en veelzijdigheid moet inboeten.
Na onze twee testritten merkten we duidelijk iets meer vermogen op de S-Works versie, maar toen we met het Pro-model reden, voelden we geen enkel gebrek aan vermogen, integendeel. Het meest plezierig was dat we dezelfde finesse van ‘lezen’ en de manier van het bieden van ondersteuning over het hele spectrum, terugvonden op de Pro.
Conclusie
De nieuwe Specialized Turbo Levo 4 is een zeer bekwame elektrische mountainbike. Het frame en de motor zijn volledig opnieuw ontworpen om de grenzen op te zoeken waar het merk dat nodig achtte, en dat hebben we vaak zeer gewaardeerd. We zijn blij met de aanpassingsmogelijkheden, zolang ze maar niet verwarrend worden. Bovendien vinden we het fijn dat het leven gemakkelijker wordt doordat je sneller toegang hebt tot de batterij. Deze e-mountainbike boekt steeds meer vooruitgang en blijft zich onderscheiden met een elektronische besturing die voor sportieve bikers ongetwijfeld de meest geavanceerde op de markt is. Met de Levo Gen 4 bokst Specialized in de categorie van de zwaargewichten en het is de verwachting dat hij een vaste plek in de harten van het publiek zal behouden.
Meer info via www.specialized.com