Test | Origine Théorème FS: de ideale schoonzoon
Door Adrien Protano -

De Théorème FS is de crosscountry full-suspension van het Franse merk Origine. Die is verkrijgbaar in verschillende carbon- en veerwegconfiguraties en wij hebben de GTR-versie – de lichtste versie met 120 mm veerweg – enkele weken lang getest. Dit is ons verdict:
Origine had eerder al een full-suspension in het gamma, de Naja, maar deze was bedoeld voor trail en all-mountain. Voor de overige praktijken bood de catalogus alleen hardtails aan. Met de Théorème FS investeerde het Franse merk in september 2023 eindelijk in het crosscountry full-suspension segment.
Het is ook een model dat zijn opwachting zal maken in de aankomende World Cup XC met de komst van het nieuwe Origine Racing Division-team.
Het is dus een model dat een laag gewicht en prestaties hoog in het vaandel draagt. Om te voldoen aan de behoeften van fietsers die meer downcountry/trail fietsen en/of voor fietsers die op zoek zijn naar een ‘comfortabelere’ en minder prestatiegerichte fiets, heeft Origine ook een gespierdere versie van de Théorème FS uitgebracht (130-120 mm voor-/achtervering): de Théorème TR.
Frame
Zoals gebruikelijk bij Origine is de fiets leverbaar in twee verschillende types carbon, namelijk:
- GTO, ofwel de meest comfortabele lay-out, zelfs op een full-suspension. Dit carbon is toegankelijker, zowel qua prijs als qua rijgedrag, en is de ideale keuze voor rijders die op zoek zijn naar een veelzijdige fiets. Het frame is wel een beetje zwaarder, met een verschil van ongeveer 150 gram.
- GTR, gericht op prestaties en competitie met een frame dat licht en responsief moet zijn.
Een frame van de Théorème in GTR carbon wordt aangekondigd op 1712 gram (zonder demper, maar met lak en bouten). Ons testmodel (120 mm veerweg, banden van 2.4 inch en GTR-vezels) weegt iets meer dan 10 kg (10,35 kg).
Het frame van de Théorème FS is voorzien van een interne doorgang voor de kabels, waarvan de ingang zich ter hoogte van de headset bevindt. De kabels worden niet door de voorste driehoek geleid om enkele grammen te besparen, maar de geluidstille ommantelingen moeten gerammel voorkomen.
Ook valt de aanwezigheid op van een geïntegreerde stuurstop, die ervoor moet zorgen dat het frame bij een val niet beschadigd raakt door het stuur. De postmount-achterrem vereist een remschijf van 180 mm.
Het frame is voorzien van een kunststof bescherming op de liggende achtervork (aan de zijde van de aandrijving) en onder het bottom bracket/onderbuis. We merkten al schade op aan de lak op de onbeschermde kant van de liggende achtervork, veroorzaakt door de wrijving van de schoen.
Geometrie
De Théorème FS kenmerkt zich door een moderne geometrie zonder extreem te zijn. Op onze versie met 120 mm veerweg vinden we een balhoofdhoek van 66,9°, een zitbuishoek van 75,3°, een liggende achtervork van 435 mm en een reach van 443,6 mm in maat M. Als we overschakelen naar de versie met 100 mm veerweg, wordt de balhoofdhoek bijna een graad groter (67,8°), de zitbuishoek volgt dezelfde logica (76,2°) terwijl de reach toeneemt tot 453 mm.
Veringen
100 of 120 mm veerweg? Het is een vraag die nog steeds relevant is in de crosscountry-industrie. Het Franse merk heeft ervoor gekozen om iedereen tevreden te stellen!
Het frame van beide versies is in feite hetzelfde, het enige verschil is te vinden in de veringen. De slag van de schokdempers is anders, maar de asafstand is gelijk. Ook de voorvork heeft een grotere veerweg.
Wat ons testmodel betreft, is het de 120 mm-versie die het merk ons ter beschikking stelde, met twee veringen van RockShox: een SID Ultimate-voorvork en een SIDLuxe Ultimate-demper, beide uitgerust met een lockout met drie standen. Houd er rekening mee dat deze Théorème FS alleen compatibel is met de RockShox-demper, vanwege de ruimte die het frame biedt en de moeilijke toegang tot de instellingen.
Wat betreft de kinematica maakt de Origine Théorème FS gebruik van een single pivot-systeem met een open achterdriehoek en rocker. Niets revolutionairs, aangezien we het al eerder tegenkwamen bij de Scott Spark en consorten; het is dan ook een bewezen architectuur, maar hier met een Origine-tintje.
Onderdelen
Zoals we hierboven al aangaven, is ons testmodel uitgerust met RockShox SID-veringen in de Ultimate-uitvoering, de crème de la crème dus. De voorvork is dan ook voorzien van de laatste nieuwe snufjes, zoals de hydraulische Charger Race Day 2-cartridge die duidelijk efficiënter werkt dan de Charger RL-cartridge op het Select-model, en een lichtgewicht chassis. Wat we ook fijn vinden, is dat de lockout 3 standen heeft, waardoor je kunt profiteren van een tussenstand. Dit is erg handig op ruwere stukken waar je toch volop op de trappers moet duwen. Onze test van de nieuwste RockShox SID kan je hier nalezen: Test nieuw | RockShox SID 2024: wanneer iets goeds toch nog beter wordt.
De Théorème FS maakt gebruik van een mechanische Shimano XTR-aandrijving. Oké, deze is een paar jaar oud en kan niet rekenen op elektronica om de aandrijving draadloos te maken, zoals bij Sram, maar het is nog steeds een high-end groep met een efficiënte werking.
Kleine concessie wat betreft de remmen: geen XTR, maar wel een XT-set. Deze remmen zijn iets zwaarder, maar goedkoper en hebben ook een wieltje op de remhendel om de reach aan te passen (in tegenstelling tot een eenvoudige inbusschroef op de XTR’s om gewicht te besparen). Qua bediening valt er niet over te klagen, het is een referentie en aan vermogen geen gebrek met de 180 mm schijven voor en achter (de Origine Théoreme FS accepteert geen kleinere schijven). Om optimaal te profiteren van de remmen, adviseren wij toch om te kiezen voor de hoogwaardige Ice Tech-schijven van Shimano; de schijven waarmee ons testmodel is uitgerust, zijn een basismodel dat de prestaties enigszins vermindert.
De wielen komen van Prymahl, het huismerk van Origine, waarbij de keuze viel op het topmodel, de C25 Pro. Deze goede carbon wielen wegen 1490 gram. Hun prestaties zijn bevredigend, maar halen niet het niveau van sommige ultralichte en exclusievere modellen … die ook veel duurder zijn, want de Prymahl C25 Pro behoren met een prijs van 1199 euro tot de meest betaalbare carbon wielen op de markt. Je zou kritiek kunnen hebben op de interne velgbreedte van 25 mm, maar dat is eigenlijk alleen doorslaggevend voor zij die optimaal willen profiteren van een bandbreedte van 2.4 inch.
Op ons testmodel zitten Hutchinson Kraken 2.4-banden, waarvan het ontwerp ons niet overal kon overtuigen. Ze zijn prettig op technische en steenachtige stukken, maar minder comfortabel in de modder (de grip aan de achterkant is prima, maar de zijdelingse grip is wat minder) en ze presteren ondermaats voor wat je van een XC-model mag verwachten. Gelukkig biedt Origine nog andere opties aan in de configurator.
De eenvoudige en efficiënte cockpit komt van Ritchey. De telescopische zadelpen is een RockShox Reverb met een hydraulische vergrendeling, die weliswaar iets minder snel in gebruik is dan de AXS-versie, maar nog steeds erg prettig is en vooral veel goedkoper.
Versies en prijzen
De grote kracht van Origine ligt in de online configurator, waarmee je de gewenste onderdelen en de gewenste kleur kunt selecteren. Tijdens ons bezoek aan de vestiging van het merk, stelden we immers vast dat de frames ongelakt bij de fabriek worden afgeleverd. Het lakken en monteren gebeurt vervolgens ter plaatse in de gebouwen van Origine. De catalogus biedt een ruime keuze aan kleuren en tegen een kleine meerprijs is het zelfs mogelijk om een eigen kleur te kiezen.
Met de configurator kan iedereen zijn fiets personaliseren op basis van zijn of haar budget en voorkeuren. Het meest betaalbare model kost ongeveer 3300 euro (GTO-frame, SLX-afmontage, Suntour-vering en aluminium velgen), terwijl het model met de duurste onderdelen die in de configurator worden aangeboden, ongeveer 8500 euro kost. Ons testmodel heeft een prijskaartje van 6644 euro.
Origine Théorème FS: de terreintest
We reden ten tijde van de presentatie in september 2023 al even met de Origine Théorème FS (zie Test nieuw | Origine Théorème FS: de veelzijdige XC full-suspension) waarbij we tot de conclusie kwamen dat het frame veelbelovend was. Ons hart ging na dit eerste contact vooral uit naar de versie met 120 mm veerweg, en het is die versie die we wekenlang hebben getest.
Al snel ontdekten we tijdens onze tochten datgene wat ons deze Origine Théorème FS deed waarderen, namelijk een frame dat dynamisch is en een uitstekend rendement biedt wanneer je op de pedalen duwt. Naast de lichte indruk die de fiets geeft, is het vooral een kwestie van de bouwkwaliteit van het frame en dan met name van de carbon lay-up. Origine heeft ervoor gekozen om niet tot het uiterste te gaan wat betreft de stijfheid van het frame, waardoor het frame levendig is bij het trappen op de pedalen en de berijder dus een zeer dynamische kant kan bieden zonder de indruk te wekken ‘buigzaam’ te zijn.
Over het geheel genomen is de Origine Théorème FS een fiets die nauwelijks pompt, zelfs niet als de vering open staat. Op ons testmodel, die is uitgerust met een vering met drie standen, is de tussenpositie ‘Pedal’ ideaal voor technische beklimmingen, omdat we een gedeeltelijk open schokdemper hebben (met een afgeremde compressie) die de grip op het achterwiel maximaliseert (met een soepelere demper omsluit het achterwiel het obstakel in plaats van eer tegenaan te botsen, waardoor de grip behouden blijft).
Dankzij zijn goede zitpositie en dankzij zijn lichtheid is de Théorème FS een goede klimmer. Elke extra pedaalslag wordt dankzij de goed uitgebalanceerde stijfheid van het frame goed opgevangen en het comfort dat de fiets biedt, zorgt ervoor dat je zonder problemen urenlang in het zadel kunt doorbrengen. Een klein nadeel bij langere tochten is echter dat er geen mogelijkheid is om een tweede bidonhouder te monteren.
Bergaf is de Théorème FS dankzij de goede geometrie en kinematica een prettige fiets om op te rijden, die helemaal bij de tijd past. Houd er echter rekening mee dat de SAG-instelling bepalend is voor de manier waarop de fiets zich aan de berijder presenteert. Origine adviseert een SAG tussen de 25% en 35%. Dat is een vrij brede vork.Théorème FS
Met een lage SAG (+- 25%) vinden de competitierenners duidelijk hun ding, met een scherpe fiets die met de nodige precisie moet worden bestuurd. De fiets is niet per se veeleisend, maar je hebt wel te maken met een klein zenuwbundeltje dat je heen en weer moet duwen en sturen. Door de vrij progressieve achtervering is bij een lage SAG een actief rijgedrag nodig om de fiets tot leven te wekken.
Bij een meer ‘passieve’ besturing zorgt een SAG van 25% ervoor dat de veerweg niet op de juiste manier benut kan worden en dus hebben we de SAG verhoogd. Het resultaat? Een comfortabelere fiets die iets van zijn dynamisch karakter inboet. Deze instelling raden we vooral aan voor recreatief/comfortabel gebruik, omdat deze instelling zorgt voor een veiligere fiets waarop je gemakkelijker plezier kunt beleven, ongeacht jouw technische niveau. Wij gaven de voorkeur aan een instelling tussen de 25 en 27%, wat ons optimaal leek, ook al zijn we geen competitierenners.
Verdict
Het ontwerp van de eerste crosscountry full-suspension van Origine is misschien niet zo origineel, maar als je verder kijkt dan het uiterlijk, blijkt de Théorème FS een hele interessante fiets te zijn. Ook al lijkt het recept op papier misschien wat onaantrekkelijk – vooral omdat de ophangingsconstructie al wijdverbreid en beproefd is – is het Franse merk er toch in geslaagd om zijn frame een zekere ziel te geven en er een echt modern model van te maken, dat helemaal bij zijn tijd past. De Théorème FS blinkt uit door zijn veelzijdigheid: hij is goed op alle vlakken en blijkt een uitstekend compromis te zijn tussen comfort, plezier en prestaties. Als we één karaktereigenschap zouden moeten onthouden, dan zou dat zijn dat hij dynamisch is en heel goed presteert bij het trappen, waardoor je steeds weer zin krijgt om nog een rondje te fietsen. Om het volledige potentieel van het frame te benutten, is de keuze van de uitrusting doorslaggevend. Maar de goede prijs-kwaliteitverhouding van Origine zorgt ervoor dat je een hoogwaardige montage kunt aanschaffen zonder dat je daarvoor heel diep in de buidel dient te tasten. Afhankelijk van de gekozen SAG-instelling kan men de Origine Théorème FS meer richten op competitief gebruik (met een scherpe en precieze fiets) of op meer comfort en veiligheid. Kortom, een fiets van topkwaliteit!
ORIGINE THÉORÈME FS
6644,00 €
10,50 kg
- Uitstekend compromis tussen rendement, comfort en rijplezier
- Dynamisch karakter en goede prestaties bij het trappen
- Scherp en precies frame
- Liggende achtervork gevoelig voor wrijving van de schoenen
Beoordeling van de testers
- Best getest
- Favoriet
- Prijs-kwaliteit
Meer info via www.origine-cycles.com