Test | Specialized Stumpjumper Expert 29: een legende moet je in stand houden

Twee jaar geleden werd de Specialized Stumpjumper compleet onder handen genomen. De geometrie, de veringen, de lijnen … alles kreeg toen een grondige update. Deze 29er laat dan ook niets aan het toeval over om helemaal bovenaan te blijven staan in het lijstje van de beste fietsen. Wij waren zelf ook wel eens benieuwd naar het waarom deze fiets zich in de bovenste regionen van dat lijstje mag begeven en trokken op onderzoek uit.

Ook de verschillende versies van dit model werden iets rationeler gecatalogeerd in vergelijking met twee jaar geleden. Zo is er nu nog maar één frame compatibel met 29″- en 6Fattie-banden (de naam die Specialized geeft aan 27,5 Plus) in de plaats van twee (wat inderdaad niet veel nut had). Wel nog verkrijgbaar is het 650b-frame, maar wel enkel in het middensegment (Comp Alu en Comp Carbon).

Voortaan zijn er nog vier versies te verkrijgen van de Stumpjumper: S-Works, Expert, Comp en Comp Alu (waarbij deze laatste twee dus ook in 650b verkrijgbaar zijn, wat een totaal van zes versies geeft). De eerste versie, de S-Works, is zeer luxueus uitgerust met onder meer een Sram XX1 Eagle, Ohlins-veringen, carbon wielen en een carbon frame dat gemaakt is uit de beste vezels waarmee Specialized werkt. De hier geteste Expert heeft een iets zwaardere voordriehoek dan de S-Works en een aluminium achterdriehoek. De onderdelen zijn iets minder luxueus, maar daar komen we verderop nog op terug. De Comp Carbon is gebaseerd op hetzelfde frame als de Expert en ook hier zijn de onderdelen weer een stapje minder luxueus (11-speed, Revelation-vork, aluminium wielen, …). Tot slot is er nog de Comp Alu die met dezelfde onderdelen is afgemonteerd als de Comp Carbon, maar het frame ervan is volledig uit aluminium vervaardigd.

De prijzen gaan van 2999 tot 8999 euro voor de complete fietsen en voor een los frame van de S-Works betaal je 3499 euro. Met een prijskaartje van 5499 euro plaatst onze Specialized Stumpjumper Expert zich net onder de S-Works. Op bepaalde markten bestaat er ook een Pro-versie maar deze is niet te verkrijgen in onze contreien. Misschien is het je ook al opgevallen dat er geen complete 6Fattie-fiets meer te verkrijgen is en de reden daarvoor is eenvoudig: in onze contreien was er gewoon te weinig vraag voor. Optioneel kun je nog wel steeds voor 27,5 Plus-wielen kiezen (banden van 2.6, 2.8 of 3.0) die je in een 29″-frame kunt monteren.

Het frame

Er zijn enkele punten aan het frame die verdienen dat we er even bij stilstaan, te beginnen met de Swat Door. Deze oplossing is er gekomen doordat steeds minder bikers er met de rugzak opuit trekken. In de plaats van al het nodige reparatiemateriaal met tape en riempjes rond het frame te binden, maakt men hier gebruik van de holle ruimte in de schuine buis. Via een luikje onder de bidonhouder heb je toegang tot deze ruimte. Eenvoudig, slim en handig. Specialized verkoopt trouwens ook een kit met een minipomp, bandenlichters, een CO2-patroon, een binnenband en een multitool.

Binnenin werd de schuine buis zeer proper afgewerkt en vermits er heel wat zaken worden opgeborgen in de schuine buis, is het natuurlijk logisch dat de kabels die intern door het frame voeren door aparte buizen lopen. Dit vergemakkelijkt ook het monteren en demonteren van de kabels.

Over de kleur valt te redetwisten. Zelf vinden we het wel knap dat een merk buiten de lijntjes durft te kleuren en het risico aandurft om voor een herenmodel kleuren als turquoise en roze te gebruiken. En waarom ook niet. Ben je toch geen fan, weet dan dat er ook nog een zwart/rood model te verkrijgen is.

De ophanging

Net zoals alle Specialized-fietsen maakt ook de Stumpjumper gebruik van de FSR-ophanging, een four bar linkage met een Horst Link ter hoogte van de liggende achtervork. Deze ophanging staat erom bekend om gevoelig te reageren in het begin van de veerweg (hier 135 millimeter) en om de grote schokken goed op te vangen alvorens aan het einde van de veerweg wat progressiever te werken. Deze ophanging is wel gevoelig voor pompende bewegingen.

De vorige generatie van de Stumpjumper was, ondanks dat het hier om een trailfiets gaat, nog uitgerust met het Brain-systeem dat de veringen automatisch blokkeert, een systeem dat relevanter is in de xc-wereld. Specialized is erin geslaagd om de nodige oplossingen te vinden zodat het Brain-systeem kon achterwege gelaten worden en men toch een levendige fiets behoudt. De stijfheid van het frame werd gedoseerd door het gebruik van grote rechthoekige buizen (uit aluminium op onze Expert) en een versterkte link en scharnierpunten … De versteviging tussen de linker- en rechterkant van de staande achtervork is verdwenen, waardoor het frame toch wat tolerantie behoudt.

De Specialized Stumpjumper is voor de jaargang 2018 niet langer uitgerust met een Fox-demper, maar wel met een RockShox. Dit is voortaan trouwens op het merendeel van het gamma het geval. Hier gaat het om een Monarch RT3, met een hendel waarmee je de compressie in drie standen kan instellen. Als we de Monarch vergelijken met het model van Fox, dan heeft Specialized vooral getracht om de Monarch in het begin van de slag gevoeliger te maken. Ook heeft men getracht om een fiets te bekomen waarmee je nog iets efficiënter op de pedalen kan trappen, die iets dynamischer is als je impulsen geeft aan de vering en die niet inzakt op steile beklimmingen.

Ook het geniale Auto SAG-systeem tekent present. Het volstaat om de demper op te pompen tot 250psi, de Auto SAG te activeren door op een klein knopje te duwen en de druk in de demper zal automatisch aangepast worden aan je gewicht. In de praktijk werkt dit systeem zeer goed, al hebben we na enkele uren op de fiets toch nog 10psi druk uit de demper laten ontsnappen om een nog iets soepelere vering te verkrijgen.

Vooraan werd er de omgekeerde weg afgelegd. Exit RockShox dus en voortaan is de Stumpjumper uitgerust met een Fox 34 Performance-voorvork met 150 millimeter veerweg. Niet met de hydraulische FIT4, maar wel met de Grip-dempercartridge, een iets meer basic model. Ook hierop kan je de compressie instellen, maar je kan wel geen onderscheid maken tussen compressie bij hoge of lage snelheid. Voor de luchtdemper hebben we recht op de laatste generatie van de Evol-dempercartridge.

De geometrie

Specialized heeft twee jaar geleden vooral de geometrie van de Stumpjumper aangepakt. Door de Boost-standaard kon men de liggende achtervork toen sterk inkorten. Op de oude versie had deze nog een lengte van 455 millimeter tegenover 437 millimeter op de laatste versie. De balhoofdhoek bedraagt 67 graden, wat, gezien het feit dat het hier om een 29″ gaat die veelzijdig kan ingezet worden, de biker voldoende vertrouwen moet geven wanneer het steil bergaf gaat.

Voor de zithoek koos men met 74 graden eerder voor een compromis dan voor een extreme waarde. Dat is ook het geval voor de reach. Waar de trend er tegenwoordig uit bestaat om de voordriehoek steeds langer te maken, houdt Specialized het allemaal wat korter. De reach op onze Stumpjumper (large) bedraagt 431 millimeter, een cijfer dat we tegenwoordig meer op een medium zien verschijnen. De lengte van het balhoofd blijft hetzelfde in de maten S en M, terwijl dit bij de large drie centimeter langer is. En ook al is het balhoofd in dat geval nog niet bovenmaats te noemen, toch is dit een groot verschil, waardoor de voorkant sterk omhoog komt. Iets om in het oog te houden moest je twijfelen tussen de twee maten.

De onderdelen

De keuze van onderdelen is altijd al een sterk punt geweest bij Specialized en het merk deinst er dan ook niet voor terug om heel wat merken met elkaar te mixen, of om zelfs speciale series te laten ontwikkelen van bepaalde onderdelen. Telkens weer voel je echter dat de keuzes gemaakt zijn door mensen die zelf mountainbiken. Op bepaalde cruciale punten is onze Specialized Stumpjumper Expert dan ook uitgerust met echt topmateriaal, terwijl het merk op andere punten toch de prijs weet te drukken om onder de grens van 5500 euro te blijven … wat natuurlijk nog steeds een flink bedrag is. We geven nog even mee dat het vorige model van de Specialized Stumpjumper Expert 6000 euro kostte; de nieuwe 2018-versie wordt dus iets goedkoper.

De zoektocht naar het optimale merk je duidelijk aan de wielen, want je hebt recht op uitstekende carbon Roval-velgen met een breedte van 30 millimeter. Let op, het gaat hier niet om de Traverse-wielen die in de aftermarket worden verkocht en waarmee de S-Works is uitgerust. De velgen mogen dan wel identiek zijn, de naven en spaken zijn dat niet. Maar het blijven goede wielen!

Rond die wielen vinden we met de Specialized Purgatory (achteraan) en de Butcher (vooraan) banden uit eigen huis; beiden met een doorsnede van 2.35, een versterkt Grid-karkas en het uitstekende Gripton-rubber. Specialized maakt al langer goede banden, maar vorig jaar werd de lat duidelijk weer wat hoger gelegd en we kunnen dan ook zeggen dat deze banden tot de beste op de markt behoren. Tijdens onze test zullen we dan ook merken dat deze banden zullen bijdragen aan het uitstekende rijgedrag van de fiets.

Waar Specialized bij de wielen niet op een cent heeft gekeken, deed het dat wel bij de aandrijving. Je hoeft als merk dan ook geen fortuin meer te spenderen om een 12-speed te kunnen monteren. De Sram GX Eagle is wel wat zwaarder en iets minder snel dan een XO1 of XX1 Eagle, maar hij werkt zeer goed (op andere testfietsen hadden we soms wat probleempjes met de GX, maar dit keer niet). En vermits de Stumpjumper op alle terreinen kan ingezet worden, kost het je ook geen rib uit je lijf moest je met je derailleur toch eens slecht in aanraking komen met een steen. En nu we het toch over stenen hebben, de cranks op de Stumpjumper zijn een tikkeltje korter (170 millimeter) om het risico dat ze tegen de grond slaan te verkleinen.

Ook de remmen worden door Sram geleverd. De Guide R-remmen zijn het instapmodel bij Sram, maar de prestaties van de 4-zuiger remklauw zijn perfect in lijn met de doeleinden van de fiets. Vooraan zien we een remschijf van 200 millimeter en achteraan één van 180 millimeter (op de L en XL; de S en M zijn uitgerust met schijven van 180/160 millimeter).

Voor de rest zien we heel wat onderdelen uit eigen huis, zoals het zadel, de stuurpost (die we iets te hoog vinden) en de Command-dropper post. De problemen met de betrouwbaarheid van deze laatste zijn duidelijk van de baan en de nieuwe remote werkt duidelijk soepeler. De drie posities van de Command voldoen ook. Enkel het zeer snel terug naar boven komen van de dropper post kan wat storend lijken, maar daar kunnen we niet echt van een foutje spreken.

Specialized Stumpjumper Expert 29: de terreintest

Toen de Specialized Stumpjumper Expert 29 twee jaar geleden uitkwam, hadden we er al eens een dag mee mogen doorbrengen. Sindsdien hebben we echter nooit meer de kans gehad om er mee rond te toeren. Nu, 18 maanden later, mogen we eindelijk op stap met een licht geëvolueerd model.

Zoals steeds voelen we ons meteen thuis aan het stuur van de Specialized Expert. Specialized ging met de geometrie niet de avontuurlijke toer op, want waar iedereen bezig is met het langer maken van de voorkant van de fiets, blijft Specialized trouw aan zichzelf. Hierdoor is de fiets toegankelijker voor een heel spectrum aan bikers, ook voor de minder ervaren bikers onder ons die zich toch graag aan technische paden wagen. En niets weerhoudt je om toch voor een grotere maat te gaan als snelheid het belangrijkste voor je is. Iets dat ook wij deden, want we kozen voor de large (onze testers meten tussen de 1m78 en 1m81).

De geometrie heeft dan misschien niets extravagant, toch is de fiets ontworpen om levendig en dynamisch te zijn. Als er nog iemand moest geloven dat 29″ synoniem staat voor saai, dan moet die persoon maar eens een Stumpjumper 29 testen! Ook de 650b-versie hebben we sinds deze op de markt verscheen niet meer getest, maar toen vonden we hem te woelig en minder evenwichtig dan het model met grote wielen. En we zouden niet weten wat ons vandaag van mening zou doen veranderen, want het 29″-model is nog steeds heel speels en makkelijk door de bochten te sturen.

Op het terrein waarop we de Specialized Stumpjumper Expert 29 2018 hebben getest – modder en rotsen – zijn 29″-wielen volgens ons ook geschikter dan 6Fattie-wielen. Toch kan het in sommige omstandigheden leuk zijn om op dit frame 27,5 Plus-wielen te monteren, zoals we eerder al hebben uitgelegd in ons dossier waarin we de verschillende wielmaten met elkaar vergelijken. De Specialized Purgatory en Butcher Gripton Grid-banden zijn fabelachtig en ze garanderen een fenomenale grip in zo goed als alle omstandigheden. Ze voelen zich dan ook zowel op rotsen als op vochtige wortels en in modder op hun gemak.

De Specialized Stumpjumper is een uitstekende daler. De combinatie van grote wielen, carbon velgen van 30 millimeter, zeer goed rubber, een evenwichtige geometrie en uitstekende veringen zorgt voor een geduchte cocktail waarmee je heel wat chrono’s kan verpulveren.

De Stumpjumper komt ook goed tot zijn recht in gebieden met minder hoogteverschillen, zoals de Ardennen of de niet al te ver gelegen middelhoge bergmassieven als de Vogezen of het Zwarte Woud. Het is dan ook een waar plezier om hem over de niet al te steile bochtige paden te sturen. Hij doet ons enigszins denken aan de YT Jeffsy die we enkele maanden geleden hebben getest en met wie hij heel wat karaktertrekken deelt, maar de Stumpjumper is iets volgzamer dan zijn Duitse concurrent.

Achteraan is het huwelijk tussen de ophanging en de nieuwe RockShox-demper een succes. De demper reageert zeer gevoelig in het begin van de slag, wat een zeer comfortabel gevoel geeft. En ook in het midden van de veerweg gedraagt de vering zich perfect, wat de fiets weer wat speelser maakt, want hij vliegt graag over de obstakels. Ook vooraan doet de Fox-vork wat ervan verwacht wordt maar in het midden van de veerweg kunnen de meest ervaren renners soms het gevoel hebben dat de voorvering net dat extraatje mist, wat ook geldt op de ruwste terreinen. Hier zou men in de toekomst dan ook nog een interessante upgrade kunnen uitvoeren.

We zeiden het al eerder dat de polyvalentie één van de grote sterktes is van de Specialized Stumpjumper. En dat manifesteert zich onder meer bij het trappen op de pedalen en door zijn nervositeit bij het relanceren. De Stumpjumper klimt uitstekend, ook op technische beklimmingen, en de Sram GX Eagle-groep helpt om alle situaties te lijf te gaan. Ook lange beklimmingen of lange vlakke stroken schrikken hem niet af, ondanks zijn gewicht. Dat gewicht kunnen we niet echt ‘light’ noemen, want hij flirt met 14,5 kilogram (inclusief pedalen, Swat Door en gevulde bidons; zonder dit alles weegt de Expert 13,2 kilogram). Moest een vriend je uitdagen om aan zijn stuur een marathon te rijden, wees dan niet bevreesd, ook dat kan hij. Omgekeerd zal een xc-bike het heel wat moeilijker hebben op een endurotrack.

Bij de weinige negatieve punten die we hebben ontdekt, valt vooral de hoge stuurpost op. Het balhoofd van de large is dan ook 3 centimeter langer dan het balhoofd van de medium en ook de rise van het stuur lijkt ons wat veel van het goede. Hierdoor kan je je gewicht niet altijd goed op de voorkant van de fiets leggen en soms hadden we ook het gevoel van iets te rechtop te zitten op de vlakke stroken. Tot slot kan ook de waterdichtheid van de Swat Door beter, want onze spulletjes die we erin hadden opgeborgen waren bij slecht weer toch wat doorweekt …

Verdict

Deze laatste versie van de Specialized Stumpjumper doet meer dan een hommage brengen aan zijn voorgangers. Hij behoudt het beste van een 29″ – schenkt veel vertrouwen, klimt goed, grip – en gooit alle vooroordelen overboord door daar een uitstekende wendbaarheid en een speels karakter aan toe te voegen. Meer dan eens waren we tijdens onze test verrast van hoezeer we ons amuseerden aan zijn stuur. En dat is iets wat enkel de beste fietsen voor elkaar krijgen. Vertrekkende van het zeer goede frame, maakte Specialized ook intelligente keuzes wat betreft de diverse onderdelen die het karakter van het frame nog meer doen uitkomen, te beginnen met de carbon wielen en de banden die een toegevoegde waarde zijn op dit type fiets. Bestrooi dit alles met een prachtige afwerking en als kers op de taart de Swat Door en je begrijpt meteen waarom Specialized na al die jaren nog steeds één van de toonaangevers is in dit domein.

Meer info op www.specialized.com