Test | Specialized Turbo Levo HT: heeft een hardtail e-mtb wel zin?

De Specialized Turbo Levo FSR full suspension kwam al eerder aan bod, maar zijn hardtail broertje heeft de neiging om minder op te vallen. Misschien dat hij net daardoor onze nieuwsgierigheid heeft aangewakkerd. We gingen dan ook op zoek naar een antwoord op de vraag of een elektrisch ondersteunde hardtail wel zin heeft? En we deden dit aan de hand van een test van de Specialized Turbo Levo Hardtail Comp.

In 2016 stond er nog maar één model van de Levo-hardtail in de catalogus, maar in 2017 is hij beschikbaar in drie versies: 6Fattie (met Plus-banden, de versie die we hier hebben getest), 29” en een Fatbike! Er zijn ook modellen beschikbaar voor vrouwen, met een aangepaste geometrie. De prijs varieert van 3099 euro voor de 29″, die zich echt als een instapmodel profileert in het e-bike gamma van Specialized, tot 4699 euro voor de fatbike … waardoor er ongetwijfeld geen volle containers van verkocht zullen worden in onze contreien. Ons testmodel situeert zich met een prijs van 3999 euro tussen de twee in; zijn volledige naam: Specialized Turbo Levo HT Comp CE 6Fattie!

De prijs van onze Levo HT is vergelijkbaar (of zelfs iets goedkoper) met die van andere mooie elektrische hardtails als de Orbea Wild 20, de Trek Powerfly+ 9, de BH Revo 27,5+ of de Scott e-Scale 710 Plus Tuned en de Moustache Samedi 27 Off 6. Sommige ervan zijn iets beter uitgerust en/of schelen een honderdtal euro in prijs, maar algemeen beschouwd zijn ze vergelijkbaar.

Maar er duikt wel een grote concurrent op voor de Levo HT, en dan nog wel in de schoot van het gamma van Specialized zelf, want er wordt vanaf heden ook een instapmodel van de Levo FSR aangeboden voor 4099 euro, wat maar 100 euro meer is dan de hardtail. Oké, je hebt dan wel geen dropper post en de afmontage is minder chique, maar de fundamenten zijn er wel. Zo zien we dezelfde motor, dezelfde batterij, dezelfde wielen en zelfs een RockShox Revelation-vork die misschien iets beter is aangepast aan een e-bike dan de Reba op de hardtail. Stof dus om goed over na te denken bij aankoop, zelfs al gedraagt de Levo HT zich alles behalve belachelijk op het terrein, zoals we nog zullen zien.

Motor en frame

Alvorens in detail de onderdelen te bespreken, staan we even stil bij het frame en de motor, twee bijzondere en belangrijke elementen op een e-bike. Het frame van de Specialized Turbo Levo HT is uit M5-aluminium gemaakt, ofwel het topmateriaal van het merk. Hij doet ook een beetje aan de Fuse denken, de hardtail met Plus-banden van Specialized.

Maar er zijn natuurlijk ook grote verschillen te zien, voornamelijk aan de schuine buis en het bracket, zodat de geïntegreerde batterij en de motor er een plaatsje vinden. De verbinding van de liggende achtervork met de ‘wieg’ waarin de motor is gemonteerd, toont dat men het frame heeft moeten verstevigen. Deze verbinding is iets minder verzorgd afgewerkt, al is het geheel globaal genomen wel mooi.

Het motorgedeelte, op basis van een Brose, vindt dus een plaats in de fameuze aluminium wieg. De technische fiche geeft aan dat ze maximaal 530W ontwikkelt met een koppel van 90Nm gemeten op de as. We weiden niet te veel uit over dit hoofdstuk, want de fabrikanten drukken deze cijfers niet allemaal op dezelfde manier uit en deze cijfers zijn dan ook niet echt representatief.

De batterij van 460Wh, tegenover 504Wh op de highend Levo FSR, is langs onder in de schuine buis geïntegreerd. Om ze er uit te halen, volstaat het om een grote steekas los te schroeven. Maar je kan de batterij ook gewoon laten zitten om ze op te laden. Aan de linkerkant vinden we een kleine controle-unit met de aan/uit-knop en de +/–knoppen om de ondersteuning te veranderen. Deze unit wordt rondom omgeven door dioden, waardoor je kan controleren of de batterij nog voldoende opgeladen is en welk ondersteuningsniveau je gekozen hebt.

Op het eerste zicht lijkt het misschien vreemd dat je geen bediening hebt op het stuur, maar in de praktijk is dit nog niet zo dwaas, want daardoor concentreer je je volop op de trail voor je. Deze bediening voor op het stuur wordt wel aangeboden als optie (rond de 70 euro), maar of dit echt nut heeft, zien we verderop.

De app om de motor in een oogwenk te programmeren is daarentegen allesbehalve een gadget. Het ondersteuningsniveau, de wieldiameter, gps-tracking die verbonden is met Strava en zelfs een modus om het gebruik van de batterij te optimaliseren in functie van het aantal te rijden kilometers: ook al gebruik je deze niet allemaal voor elke rit, toch zijn dit nuttige functies en de ergonomie van de applicatie is goed doordacht. Hierdoor konden we iets meer punch geven aan de Eco-modus en konden we de Turbo-stand iets lager instellen om beter aan onze voorkeuren te voldoen. Door met de wieldiameter te foefelen, kan je een beetje valsspelen, waardoor de motor pas afslaat bij 26-27 km/u in plaats van bij 25 km/u. Maar dat heb je niet van ons (ook al is deze tuning nog binnen de perken). De Levo kan, indien gewenst, ook communiceren met sommige Garmin gps-toestellen. Maar wij hielden het zo eenvoudig mogelijk.

Geometrie

De geometrie van de Levo HT lijkt sterk op die van de Fuse-hardtail van Specialized. Deze goede basis heeft een balhoofdhoek van 67 graden, een zithoek van 73 graden en een reach van 440 millimeter in de maat large. Dit zijn cijfers die in lijn liggen met de huidige trend, maar toch niet te extreem zijn. Enkel de lengte van de liggende achtervork is door de aanwezigheid van de motor groter (450 millimeter tegenover 430 op de Fuse). Finaal is de wielbasis 25 millimeter langer. Maar dit is nog steeds redelijk, zeker bij een e-bike.

Onderdelen

De Specialized Turbo Levo HT, die we hier hebben getest, positioneert zich op het niveau van de Comp in het gamma. Dat wil zeggen dat we toch een eindje van het topgamma verwijderd zijn, maar er werd wel gezocht naar een goede prijs-kwaliteitverhouding. Behalve het crankstel (dat uit eigen huis komt) met stalen Praxxis Works-kettingbladen, zien we ook een Sram GX-aandrijving … met een 10-speed en niet met een 11-speed! Gelukkig geraken we met de Sunrace 11/40-cassette en het kettingblad van 32 tanden boven op de moeilijkste hellingen. De Sunrace-cassette heeft waarschijnlijk niet dezelfde duurzaamheid als één van Sram, gezien de snelle slijtage van zijn afwerkingslaag.

De Roval Traverse-wielen zijn gemonteerd met Specialized-naven, die geen enkel moment van zwakte hebben getoond tijdens onze test. Op het voorwiel vinden we een Purgatory-band met stevige noppen en achteraan een Ground Control, beiden met een doorsnede van 3.0″ en een verstevigd Grid-karkas. Een goede keuze die zich sterk hield en enkel in de modder wat zwakker voor de dag kwam.

Als voorvork koos Specialized voor de Reba, waarvan de hydraulica sterk presteert maar waarvan de stijfheid zijn limieten kent, zoals we verderop zullen zien. Hier voel je dat men ergens heeft getracht wat kosten te besparen. Wel zijn we verheugd met de dropper post, die echt onmisbaar is op zo’n fiets. Hier gaat het om een merkloos exemplaar dat dan ook minder presteert ten opzichte van de referenties van de markt, maar al bij al doet ze haar werk goed.

Op de stuurpost valt, behalve de korte stuurpen (60 millimeter op onze fiets in maat L) en het aluminium stuur met een perfecte vorm, de aanwezigheid op van de Body Geometry-handvatten met een steun voor de handpalmen. Hun eerder discrete welving zorgt ervoor dat ze vele bikers zullen bevallen en de kleine extra steun die ze bieden is zeer aangenaam, zeker om het gewicht van dit type fiets te hanteren. Laatste punt: de remmen zijn een custom versie van de Avid DB5. Achteraan zijn deze remmen voorzien van een klassieke remklauw met twee zuigers en vooraan erfden ze de remklauw met vier zuigers van de Guide. Gelukkig maar, want ook al zijn ze efficiënt en hebben we niet de minste zwakte ontdekt, toch kan je je hier geen slappere remmen veroorloven om een gevaarte van 21 kilogram te stoppen.

Specialized Turbo Levo HT 6Fattie: de terreintest

Twee zaken vallen meteen in de smaak op de Specialized Levo HT. De eerste is de geometrie. We herhalen dit telkens weer, maar het is wel een feit dat we ons aan het stuur van een Specialized meteen thuis voelen en deze e-bike is geen uitzondering op de regel. Net zoals zijn volgeveerde grote broer, slaagt hij er zelfs bijna in om de aanwezigheid van de motor te doen vergeten. We gaan hier niet ontkennen dat de fiets zwaar is, maar hij is toch hanteerbaar zonder dat het allemaal te vermoeiend wordt. De rijsensaties doen wat denken aan die van zijn grote gespierde neef, de Specialized Fuse.

In elk geval ebde onze vrees snel weg en we kunnen de Levo HT zonder aarzelen wendbaar noemen (zelfs levendig), en ook bergop is hij makkelijk te navigeren (met de steun van de motor die een duwtje geeft zonder dat deze te agressief is, en dus ook zonder een verlies van grip). Verder is de fiets speels, maar toch ook geruststellend dankzij de Plus-banden en zijn lange wielbasis. Kortom, een goede balans die hem bovenaan in de hiërarchie van de e-bikes plaatst die we al hebben kunnen testen; wel onder de Orbea Wild die nog speelser is, en natuurlijk ook onder de Levo FSR.

Ten tweede is er de motor. We zouden kunnen debatteren over de cijfers, over de kracht, en over de capaciteit van de batterij, maar voor ons verdringt dat debat de essentie: staat de motor in dienst van het plezier? En in het geval van de Specialized Turbo Levo HT (net zoals bij de FSR trouwens) is het antwoord volmondig ja! Het is in geen geval de motor die we zullen kiezen als we aan één van de weinige wedstrijden voor e-bikes willen deelnemen, want hij mist wat krachtdadigheid. Verder missen we in dat geval toch ook een computertje op het stuur waarmee we alle parameters goed kunnen beheren. Maar tijdens een rustig pleziertochtje kan dit je natuurlijk allemaal geen reet schelen!

Je hoeft enkel op een knopje te drukken en weg ben je voor een pleziertochtje

Het is tijdens deze momenten dat je beseft dat de ‘minimalistische’ optie, waarvoor Specialized koos, een goede keuze is. Je hoeft enkel op een knopje te drukken, de Trail-modus te activeren (tussenstand), en weg ben je voor een pleziertochtje. Gewoon om je te amuseren zonder één of andere vorm van Playstation onder je neus en zonder onophoudelijk te switchen tussen de ondersteuningsniveaus. Kortom, zonder al te veel gedoe. Maar wel door middel van een zo goed als geruisloze en krachtige motor die je op moeilijke momenten de nodige ondersteuning geeft, zoals de hand van een vriend die je een duwtje in de rug geeft.

Het is in deze subtiliteit van de elektrische ondersteuning dat de motor van de Specialized Turbo Levo wederom zeer sterk is. En dat hij zich bijzonder aangenaam gezelschap toont voor een rustig of zelfs wat sportiever tochtje. We wilden hier ‘lange’ tochten schrijven, maar ook al bezit de batterij een stevige dosis autonomie, toch blijft ze beperkt tot ongeveer 40 à 50 kilometer en een goede 1000 à 1200 meter positief hoogteverschil als je sportief rijdt, zonder het uiterste te vergen van de fiets en door bijna nooit de Turbo-stand te gebruiken (veel krachtiger, maar niet per se efficiënter dan de Trail-modus).

En ook al is de afstand ongeveer dezelfde als wat we met de fietsen met een Bosch Performance CX-motor en batterij van 500Wh reden (al hebben we hier niet te maken met de grootste batterij van Specialized), toch is er een mogelijkheid om beter te doen. Daar zijn twee opties voor: ofwel rijd je in de Eco-modus (die naar onze smaak een beetje te zwak is als je deze op het minimum instelt), ofwel speel je met de Specialized-app om de batterij te beheren in functie van het aantal kilometers die je wilt afleggen. Deze functie lijkt in het begin een gadget, maar in de praktijk is ze zeer handig en draagt ze bij aan het plezier dat je beleeft aan je tocht.

Met dit alles zouden we je nog vergeten te vertellen over de (optionele) bediening op het stuur van de motor! En daar is een reden voor: namelijk dat we ze quasi nooit hebben gebruikt! Hoewel vrij compact, vindt ze moeilijk haar plaats op het stuur en is ze niet zo aangenaam om te bedienen. De afwezigheid van een indicator om te weten in welk ondersteuningsniveau je je bevindt, maakt het geheel nog minder praktisch. We hebben zelfs de indruk dat Specialized niet echt overtuigd was om deze bediening te maken, maar het enkel deed om te voldoen aan de vraag van de consument bij aankoop, ook al durven we erop verwedden dat veel gebruikers dit gadget snel weer zullen verwijderen.

Om met je e-bike te doen wat je met je gewone mountainbike doet, lijken grote banden onvermijdelijk, zeker op een hardtail

Blijft de belangrijke vraag die aan de basis lag van deze test: is een hardtail e-mtb echt een goed idee? Wat het comfort betreft voelen we, ook al is de zithouding goed in balans, dat het frame zeer stijf is en moest verstevigd worden om het extra gewicht en de kracht van de motor en de batterij op te vangen. Nog meer dan op een full suspension lijken de Plus-banden in 3.0″ (of 2.8″) ons hier onmisbaar om de schokken een minimum weg te filteren bij echt mtb-gebruik. De 29″-wielen met klassieke banden volstaan op de weg en op niet te technische paden of bij veel modder. Maar om met je e-mtb te doen wat je met je gewone mountainbike doet, lijken grote banden onvermijdelijk, zeker op een hardtail. Vooral ook omdat het gewicht van de elektrische fiets het rebound fenomeen voorkomt, dat je in sommige omstandigheden tegenkomt op een lichte fiets voorzien van Plus-banden.

Ondanks zijn stijfheid behoudt het Specialized Levo HT-frame een zekere finesse in zijn reacties. Met de grote banden die de kleine schokken wegfilteren, waardoor je grip behoudt en de fiets niet wegschuift, moet het frame zich nog enkel bezighouden om de reacties van de fiets op de grote schokken te verzachten. En al valt dit niet altijd mee op een aluminium frame, toch lukt het hier vrij aardig. Zijn liggende achtervork van 450 millimeter, kort voor een e-bike maar vrij lang in het algemeen, draagt hier toe bij, net zoals het bovenste deel van de fiets (staande achtervork en bovenbuis).

Bergaf gedraagt de fiets zich geruststellend, ook al zijn de afdalingen pittig. Natuurlijk ga je niet even snel als met de Levo FSR-full suspension, maar je hebt ook niet de indruk dat je je moet voortslepen, of dat je bij elke moeilijke passage bang moet zijn dat je je nek zal breken. En ook het plezier is op de afspraak! Daartegenover staat de RockShox Reba-vork. Die mag dan wel efficiënt dempen, toch voel je dat het fijne karkas al snel wordt overweldigd door het gewicht van de fiets (en van de renner). De Reba is eerder een XC-exemplaar, en dat voel je, waardoor je zijn limieten bereikt. Specialized zou dit punt beter eens onder de loep nemen, en zich eerder wenden naar een Revelation, of een Yari met een kleinere veerweg om dit fenomeen te vermijden. Of ze kunnen misschien naar een hypothetische vork voor een e-bike grijpen, die RockShox in 2017 zou kunnen onthullen?

Verdict

Goed gesternte, evenwichtig, aangenaam om te besturen: de Specialized Turbo Levo HT is een goede en mooie machine. Zijn motor, ook al is het niet de krachtigste, is ongetwijfeld één van de aangenaamste en meest geruisloze van de huidige productie. Het is een fiets om een uurtje frisse lucht te gaan happen zonder al te veel gedoe. Hij vervult dus perfect zijn rol van speeltje. Maar dit mag één ding dat tijdens de test bovenkwam niet wegnemen: tijdens de gehele test werd de vraag ‘is een achtervering echt onmisbaar op een e-mtb’ omgezet in zekerheid. Als de e-mtb niet louter dient om zichzelf te verplaatsen, maar dient om plezier mee te maken, dan is een achtervering een must, want een e-mtb kleeft door zijn gewicht veel meer op de grond. En zo’n full suspension vind je voor amper honderd euro meer ook in het gamma van Specialized: de Levo FSR. Voor ons bestaat er dan ook geen twijfel over naar welk model onze voorkeur uitgaat. Of de Levo HT 6Fattie zou in een goedkopere versie op de markt moeten verschijnen. Hop, er is werk aan de winkel voor de productiechefs.

Nuttige links: De website van Specialized – De test van de Levo FSR