Test | TRP Evo 12-aandrijving: een echt alternatief voor de twee giganten van de wereld?
Door Romain Viret -
In de sector van de mechanische aandrijvingen lijkt het een grote uitdaging te zijn om een alternatief te bieden voor de twee giganten Sram en Shimano. TRP ging de uitdaging echter aan met zijn Evo 12-groepset. Na een test van ruim 4 maanden is dit ons oordeel:
TRP heeft vanaf de lancering duidelijke en ambitieuze doelstellingen met de Evo 12. In een markt die wordt gedomineerd door Shimano en Sram (en alle patenten die daarbij horen), is het doel van TRP om een aandrijving aan te bieden waarmee het de strijd kan aangaan tegen deze twee grote blokken in het segment van veelzijdige en hoogwaardige mechanische aandrijvingen.
De TRP Evo 12, die verkrijgbaar is in twee kleuren (goud/zwart of grijs/zwart), is in eigen huis ontworpen en geproduceerd, met uitzondering van de ketting (ontworpen en geproduceerd door KMC). Laten we elk onderdeel in detail bekijken voordat we verder gaan met onze test.
TRP Evo 12: presentatie van een groep met grote ambities
Laten we beginnen met de derailleur. Hij accepteert cassettes tot 52 tanden en heeft een carbon kooi, maar hij ziet er vrij massief uit, wat met zijn gewicht van 300 gram (of 60 gram meer dan een Shimano XTR) wordt bevestigd op de weegschaal.
Bovenop de derailleur is een Hall Lock-hendel geplaatst, waarmee je parasitaire bewegingen van de derailleur als gevolg van schokken kunt vertragen (of zelfs elimineren). Dit lijkt een beetje op het Shadow+-systeem van Shimano dat we goed kennen, maar hier werkt het mechanisme op de as die de derailleur met de derailleurhanger verbindt, en niet op de as van de kooi.
Op de derailleur vinden we, net zoals bij de derailleurs van Sram, een systeem om de spanning van de ketting op te heffen en het verwijderen van het achterwiel te vergemakkelijken. Wat, het moet gezegd, echt heel praktisch is. Kortom, we zien dat TRP niets revolutionairs brengt, maar wel een achterderailleur die bestaande ideeën die werken en die een voordeel voor de gebruiker opleveren, overneemt (terwijl ze deze opnieuw interpreteren).
De meegeleverde shifter biedt twee behoorlijk interessante functies. De eerste is de mogelijkheid om de beginpositie van de schakelhendel aan te passen over een bereik van 40°. De tweede is een kleine keuzeschakelaar, die onder de shifter is geplaatst, waarmee je kunt overschakelen van een modus waarin je één voor één van versnelling wisselt naar een modus waarmee je per schakelbeurt tot 3 versnellingen tegelijk kunt schakelen.
De cassette van de TRP Evo is, net zoals vele andere cassettes, gemaakt van twee verschillende materialen. De twee grootste tandwielen (44 en 52 tanden) zijn gemaakt van aluminium om het gewicht te verminderen (372 g, slechts 5 g meer dan een 12-speed XTR-cassette met 10-51 tanden). De overige tandwielen vormen een stalen blok om de duurzaamheid te optimaliseren. Let op: de cassette is alleen verkrijgbaar in een Microspline-versie (type Shimano).
Voor de schakelstappen heeft TRP ervoor gekozen zich een beetje te onderscheiden van Sram en Shimano. Hier is hoe de vergelijking eruitziet:
- TRP Evo 12: 10-11-13-15-18-21-24-28-32-36-44-52 T (372 g)
- SRAM XG-1295 Eagle: 10-12-14-16-18-21-24-28-32-36-42-52 T (350 g)
- Shimano XTR: 10-12-14-16-18-21-24-28-33-39-45-51 T (367 g)
De groepset bevat ook een crankstel, verkrijgbaar in aluminium of carbon. Voor de cranks heb je de keuze uit drie lengtes: 165 mm en 170 mm op de carbon of aluminium modellen, en bij dit laatste materiaal is er ook nog een lengte van 175 mm beschikbaar. De kettingbladen zijn verkrijgbaar in drie maten: 30, 32 en 34 tanden.
Prijzen
De Evo 12-groep is gepositioneerd als een relatief hoogwaardig product en de prijzen zijn dienovereenkomstig, zonder exorbitant te zijn in vergelijking met zijn concurrenten. Reken op ongeveer € 1150 voor de volledige groepset in de carbon versie (inclusief bottom bracket, maar zonder remmen, die afzonderlijk verkrijgbaar zijn aangezien TRP in de eerste plaats een specialist is in dat domein) en ongeveer € 150 minder voor de aluminium versie, waarvan het enige verschil de traparmen betreft.
Een voordeel dat het vermelden waard is, is de gemakkelijke beschikbaarheid van kleine reserveonderdelen. TRP biedt op haar website een rubriek ‘small parts’ aan, waarmee je snel een hele reeks kleine reserveonderdelen kunt bestellen. Alle documentatie die nodig is voor de installatie is ook beschikbaar, wat het onderhoud en de bediening van het systeem eenvoudiger maakt.
Voor degenen die de onderdelen afzonderlijk willen aanschaffen, hier zijn de prijzen:
- Crankstel (zonder kettingblad): € 140,95 (aluminium) / € 327,95 (carbon)
- Kettingblad: € 70,95 (zwart) / € 74,95 (zwart en grijs / zwart en goud)
- Bottom bracket: € 39,95 (Press Fit 92) / € 42,95 (Press Fit 42 en BSA 68)
- Cassette: € 374,95
- Shifter: € 93,95 (zwart en grijs) / € 103,95 (zwart en goud)
- Derailleur: € 215,95 (zwart en grijs) / € 224,95 (zwart en goud)
- Ketting: € 36,95 (zwart en grijs) / € 68,95 (zwart en goud)
TRP Evo 12: in de werkplaats
Om deze ultra-veelzijdige groep te testen, hebben we hem op een persoonlijke fiets van een redactiemedewerker gemonteerd, een Trek Top Fuel uit 2023 die oorspronkelijk uitgerust was met een van de grootste referenties op de markt. We hebben hem ook op een paar andere fietsen geprobeerd, maar dan korter (Intense, Commencal).
Wat de montage betreft, verschilt er niet veel met andere groepen. Je raakt niet gedesoriënteerd als je gewend bent om het zelf te doen met een mechanische aandrijving van Shimano of Sram. En als je zelf niet instaat voor de montage, zal jouw dealer zeker graag werken met de onderdelen die een beetje afwijken van wat hij gewoonlijk ziet, zonder dat hij zich zorgen hoeft te maken over specifieke manipulaties.
Het enige kleine probleem dat we tegenkwamen bij het instellen, was de bediening van de derailleur. Door het door TRP aanbevolen aanhaalmoment te volgen voor de schroeven waarmee de stand van de shifter voor het schakelen wordt aangepast (slechts 1 Nm), bleek dit duidelijk onvoldoende. Aarzel dus niet om het aanbevolen koppel iets te overschrijden (maar let erop dat je de koppen van de twee kleine bouten niet beschadigt).
TRP Evo 12: de terreintest
Zodra het enige kleine probleempje bij de montage (gemakkelijk) is opgelost, is het tijd om aan de praktijktest te beginnen. We kunnen al meteen zeggen dat het schakelen erg goed gaat! Of je nu zwaarder of lichter schakelt, alles gebeurt tamelijk stil en soepel, binnen de grenzen van wat de mechanische groepen op de markt kunnen bieden.
Hiermee bedoelen we uiteraard dat als we de Evo 12-groepset vergelijken met een Sram T-Type groepset, die bekend is om zijn prestaties bij het schakelen bij volle belasting, de Evo 12 minder efficiënt en iets abrupter zal zijn, wat perfect logisch is! Bij een confrontatie met een mechanische Shimano XT/XTR of Sram GX/X01 Eagle kan de TRP Evo 12 wat het schakelen betreft iedereen recht in de ogen kijken!
Als we de shifter in één woord zouden moeten omschrijven, zou dat 'fluweelzacht' zijn.
Als we de shifter in één woord zouden moeten omschrijven, zou dat ‘fluweelzacht’ zijn. Vooral bij het terugschakelen op de cassette. Voor sommigen is de werking misschien wel te zacht.
Bij het schakelen is de keuze voor de ‘één per één-modus bijzonder interessant, vooral op een e-bike of voor endurorenners die in het heetst van de actie willen voorkomen dat ze plots drie versnellingen tegelijk schakelen. Ongeacht de selectiemodus is de benodigde inspanning om de shifter te manipuleren minder groot dan bij de XT-aandrijving van het Japanse merk, en de versnellingen schakelen net zo soepel!
Na alles wat hij heeft doorstaan, hebben we geen bijzondere schade opgemerkt en willen we graag een speciale vermelding geven aan de cassette, die er bijna als nieuw uitziet! Net zoals bij veel carbon traparmen, zien we ook hier dat de traparmen er snel ‘gebruikt’ uitzien.
Een laatste punt met betrekking tot de derailleur: het systeem dat erop gericht is om het verwijderen van het achterwiel te vergemakkelijken door de spanning van de ketting op te heffen, wist ons niet noodzakelijkerwijs te overtuigen vanwege de ergonomie van de hendel/pin die niet de meest natuurlijke en gemakkelijk te gebruiken is. De Hall Lock-functie heeft zijn doeltreffendheid daarentegen wel aangetoond, vooral bij het verminderen van parasitaire klikgeluiden.
Eenmaal geactiveerd is de geluidsreductie duidelijk op ruige wegen, en we zijn niet bang om te zeggen dat het systeem inderdaad zeer effectief is. Misschien zelfs efficiënter dan het Shimano Shadow-systeem? Moeilijk om dat 100% te bevestigen, omdat het lastig is om dit objectief te beoordelen. Maar subjectief gezien is het resultaat er!
Conclusie
Met de Evo 12-aandrijving lijkt TRP zijn doel te bereiken: een interessant en betrouwbaar alternatief bieden op de markt van hoogwaardige en veelzijdige mechanische aandrijvingen. Een fel bevochten markt, maar waarin tot nu toe slechts twee grote spelers bestonden, Shimano en Sram. Een beetje concurrentie brengt dan ook een welgekomen frisse wind. Natuurlijk kunnen enkele (kleine) aanpassingen worden overwogen, zoals het verbeteren van het systeem om het verwijderen van het achterwiel gemakkelijker te maken, maar de rest van de ervaring is in orde. De kwaliteit van het schakelen, de soepelheid van de shifter en de robuustheid van de componenten (speciale vermelding voor de cassette) laten zien dat TRP niets aan het toeval heeft overgelaten. Het Hall Lock-systeem is een echt pluspunt voor wie stilte op oneffen terrein waardeert. Zelfs als de Evo 12 de orde van Shimano en Sram niet volledig verstoort, onderscheidt hij zich als een serieus alternatief voor wie op zoek is naar prestaties, veelzijdigheid en originaliteit. Met een concurrerende prijs en beschikbaarheid van reserveonderdelen biedt TRP een groep die duidelijk de aandacht verdient van rijders die op zoek zijn naar iets nieuws.
Meer info via https://trpcycling.com/collections/drivetrain