Vergelijkende test | Welke Specialized Epic ben jij: World Cup, 8 of Evo?

Voor de meesten van ons roept de Specialized Epic het beeld op van één van de eerste fietsen die laat zien dat een full-suspension fantastisch kan presteren in de XC-discipline waarin hardtails destijds nog erg populair waren. Achter deze modelnaam met een lange geschiedenis (en palmares) gaan tegenwoordig drie heel verschillende modellen schuil in de catalogus van het merk uit Morgan Hill!

De Epic 8, die perfect in lijn ligt met de originele Epic, is gepositioneerd als de XC-fully voor competitie. Het is het model dat voornamelijk gebruikt wordt door de atleten van het merk in het internationale circuit. We vertelden al meer over dit model bij de lancering ervan: Test nieuw | Specialized Epic 8: wanneer competitie de wet dicteert.

Daarnaast bevat deze familie ook de Epic World Cup, met een frame dat het midden houdt tussen een hardtail en full-suspension, en de Epic Evo, de downcountry en op plezier gerichte versie van de Epic 8. Ook deze twee fietsen presenteerden we eerder dit jaar reeds in detail: Test nieuw | Specialized Epic World Cup: is dit het einde van de hardtail? en Test | Specialized Epic Evo 8: verschuiving naar all-mountain.

Maar welk van deze drie modellen die zo op elkaar lijken en toch zo verschillend zijn, past het beste bij jou? Wat zijn hun echte overeenkomsten en verschillen? Hoe onderscheiden ze zich op het terrein? Dit is het antwoord:

Frames: ieder zijn eigen missie

Dit is misschien wel het meest voor de hand liggende, of in ieder geval het meest visuele punt van deze vergelijking: de drie modellen uit de Epic-familie profiteren elk van hun eigen frame, met uiteraard overeenkomsten, maar ook verschillen! We kunnen er meteen op wijzen dat de Epic Evo is gebaseerd op hetzelfde frame als de nieuwe Epic 8 die bedoeld is voor XC, hoewel met minimale verschillen en uiteraard ook andere componenten.

Wat ze delen is dat alle drie de modellen in carbon zijn uitgevoerd, maar het gebruikte type carbon verschilt per model: de Epic WC en de Epic 8, de meest op competitie gerichte modellen, zijn gebouwd in de meest exclusieve carbon lay-up van het merk, namelijk Fact 12M, terwijl de Epic Evo alleen verkrijgbaar is in Fact 11M carbon. Houd er echter rekening mee dat de goedkopere versies van de Epic WC (zoals onze testversie) en de Epic 8 ook van Fact 11M carbon zijn gemaakt.

Naast het type koolstof is het vooral de stijfheid van het frame dat verschilt tussen deze frames met verschillende doelstellingen. Ten tijde van de lancering van de Epic Evo legden we al uit dat hij de structurele innovaties van de Epic 8 deelt: een forse onderbuis zorgt voor maximale stijfheid van het onderste deel van het frame, terwijl aan de andere delen van het frame (het bovenste deel en de achterdriehoek) werd gewerkt om de trillingsabsorptie te verbeteren en de vermoeidheid van de berijder te verminderen. De Epic WC heeft een eigen constructie, die specifiek is voor zijn doeleinden.

En hoe verhouden onze drie neven zich op de weegschaal? Het is niet verwonderlijk dat de Epic World Cup het lichtste frame heeft, dat 1765 gram weegt, inclusief demper, verf en bouten. Hij wordt echter op de voet gevolgd door het S-Works Epic 8-frame (1777 gram met achterwielas en demper), terwijl de minder exclusieve versies (Pro-, Expert- en Comp-modellen gebouwd in Fact 11m-vezels) rond de 1900 gram worden aangekondigd, net als het frame van de Epic Evo.

Het echte verschil komt als je het gewicht van de complete fietsen vergelijkt! Dan wordt de kloof plots groter en sprint het World Cup-model vooruit met een gewicht dat doet dromen: 9,5 kg voor de S-Works in maat M, met bidonhouders. Dat is bijna een kilo minder dan de meest exclusieve en lichtgewicht versie van de Epic 8 (10,4 kg voor de S-Works en iets meer dan 11 kg voor het middenklasse Expert-model). De Epic Evo vertoont een zeker overgewicht vanwege zijn gespierdere componenten: 12,12 kg voor de topversie en 12,61 kg voor het tweede model in het gamma.

In het hoofdstuk ‘stijfheid van het frame’ merken we dat de Epic Evo het enige model is van de drie waarin gaten zijn geboord in het balhoofd om de kabels door te voeren. Bij de andere twee modellen lopen de kabels via de headset.

Met een vergelijkbare constructie profiteren de Epic 8 en de Epic Evo van de Swat Door 4.0, d.w.z. een opening onder de bidonhouder waardoor de onderbuis kan worden gebruikt als opslagruimte voor tooltjes of energierepen.

Veringen: van een beetje tot veel

Elk platform zijn veerweg! Dit element zorgt voor het echte onderscheid tussen deze drie neven, want de veerweg achteraan varieert van 75 tot 120 mm om een ​​(zeer) breed scala aan praktijken te dekken.

Op de kruising tussen een hardtail en full-suspension heeft de Epic World Cup de kortste veerweg: 75 mm voor de demper en 110 mm voor de voorvork.

Naast een kleinere veerweg heeft de Epic WC ook nog eens een specifieke constructie en demper. Deze werd ontwikkeld in samenwerking met RockShox en is een SID World Cup Integrated, het enige model dat compatibel is met deze Epic WC. We presenteerden hem in detail in dit artikel: Test nieuw | Specialized Epic World Cup: is dit het einde van de hardtail?

De Specialized Epic is nauw verbonden met het automatische Brain-vergrendelingssysteem, dat meer dan 20 jaar geleden ontwikkeld werd door Specialized. Het is nog steeds aanwezig op de Epic WC, meer bepaald op de SID SL-voorvork. Deze SID SL Brain is speciaal ontworpen voor deze fiets en de voorvork biedt een veerweg van 110 mm.

De Specialized Epic 8 nam tijdens de laatste update in maart jongstleden afscheid van dit Brain-systeem toen de veerweg werd vergroot tot 120 mm voor en achter (waar hij voorheen 100 mm had).

Op onze dure testversie zijn de veringen elektronisch met een RockShox SID/SIDLuxe Flight Attendant-duo. Op de andere versies in de catalogus vinden we een duo RockShox-veringen met drie posities en een bediening op het stuur (zie Test nieuw | RockShox SID 2024: wanneer iets goeds toch nog beter wordt).

De Epic Evo is per definitie een ‘downcountry’-model binnen het gamma, maar werd logisch geherpositioneerd na de evolutie van de Epic 8. De nieuwste generatie van de Epic Evo maakt zich iets meer los van crosscountry om te verschuiven richting trailbiken, en dat met 130 mm veerweg vooraan en 120 mm achteraan.

Op de Evo-versie vinden we dus iets meer veerweg, maar vooral passende veringskeuzes, en dit is waar het echte onderscheid met de Epic 8 ligt. Maak plaats voor Fox met een 34 inch voorvork en 130 mm veerweg aan de voorkant en een Fox Factory Evol LV-demper (die nog steeds 120 mm veerweg biedt) aan de achterkant. Ook moet worden opgemerkt dat de interne instellingen van de demper van de Epic Evo heel anders zijn dan die van de XC-versie. Olivier vertelde je erover tijdens de presentatie van deze Epic Evo: “De Fox-demper biedt een groter luchtvolume dan het exemplaar van RockShox, de hydraulische basisinstelling bevordert een soepelere werking en de demper heeft bovendien slechts twee standen: open en gesloten. Deze keuze kan verrassend zijn en we zullen later in de terreintest zien of dit in onze ogen relevant is of niet.”

Geometrie: zoek de 7 verschillen

Qua geometrie heeft de Epic World Cup een balhoofdhoek van 66,5°, een zitbuishoek van 74,5° (vergelijkbaar met die van een hardtail) en een reach halverwege tussen een hardtail en een full suspension: 440 mm in maat M en 465 mm in maat L. De liggende achtervork meet op alle maten 430 mm.

De geometrie van de nieuwe Epic 8 vertoont een balhoofdhoek van 66,4° (d.w.z. 0,1° vlakker dan de WC-versie en 1° rechter dan de Evo), een rechtere zitbuishoek van 75,5° (vergeleken met 74,5° voor de Epic WC en 75,1° voor de Evo), een vrij grote reach van 475 mm in maat M (d.w.z. 10 mm meer dan de WC en 5 mm langer dan de Evo) en een liggende achtervork van 435 mm op alle maten. Merk op dat de yoke die de link en de demper verbindt een flipchip heeft waarmee, door naar de lage positie te schakelen, de balhoofdhoek kan worden gewijzigd naar 65,9°.

De Epic Evo vertoont een frame dat vergelijkbaar is met dat van de Epic 8, maar de toename van de veerweg blijft niet zonder gevolgen. De balhoofdhoek is logischerwijs vlakker (65,4°) en de reach iets korter (- 5 mm op alle maten). Voor de rest heeft de Epic Evo een zitbuishoek van 75,1° en een liggende achtervork die identiek is aan de Epic 8 (435 mm).

Onderdelen

Gezien hun respectievelijke ambities en doelstellingen zijn de drie verschillende modellen van de Specialized Epic niet afgemonteerd met dezelfde onderdelen. Waar het World Cup-model de neiging heeft om lichte onderdelen te gebruiken, geeft de Evo-versie de voorkeur aan comfort en robuustheid en lijkt de Epic 8 te opteren voor een slimme balans tussen prestaties en veelzijdigheid.

De aandrijving illustreert deze woorden (gedeeltelijk). De drie versies zijn allemaal voorzien van Sram T-Type groepen, zonder hetzelfde niveau in het gamma te delen. Onze World Cup-versie is het instapmodel in de catalogus en voorzien van een Sram GX T-Type groep (de duurdere versie heeft een XX SL-groep), de Epic 8 is dan weer voorzien van het allerbeste (Sram XX SL) terwijl de Epic Evo kiest voor de trail-oplossing, namelijk de XO-groep. De eerste twee worden standaard geleverd met een kettingblad met 34 tanden, terwijl de Evo is uitgerust met een kettingblad met 32 ​​tanden.

Om af te remmen is de Epic World Cup uitgerust met Sram Level Bronze-remmen met twee zuigers, gecombineerd met 180/160 mm remschijven voor/achter. De Epic 8 gaat nog een stap verder met een paar Level Ultimate Stealths met 4 zuigers, nog steeds met 180/160 mm remschijven voor/achter. En de Evo doet er nog een schep bovenop en beschikt over een paar Code Silver Stealth-remmen met 4 zuigers en 200/180 mm-schijven.

Ook het onderstel zegt veel over de ambities van deze drie modellen. Onze versie van de Epic World Cup is uitgerust met carbon Roval Control-wielen en DT Swiss 350-naven. Deze zijn geschoeid met Specialized-banden, namelijk een Fast Trak vooraan (2.35 inch, Control-karkas, T7-rubber) en een Renegade (2.35 inch, Control-karkas, T5-rubber) aan de achterzijde.

De Epic 8 profiteert van een paar carbon Roval Control SL-wielen met DT Swiss 180-naven. Net zoals de Epic World Cup is hij standaard voorzien van Specialized-banden, namelijk een Fast Trak vooraan (2.35 inch, Control-karkas, T7-rubber) en een Renegade (2.35 inch, Control-karkas, T5-rubber) aan de achterzijde.

De Epic Evo daarentegen markeert een echt verschil: we zien de aanwezigheid van banden met een meer toegewijd profiel, karkas en rubber, namelijk een Specialized Ground Control in 2.35 inch, T7-rubber (tussenliggend) en versterkt Grid-karkas aan de achterkant, gecombineerd met een Purgatory 2.4 met een zachter T9-rubber en Grid-karkas aan de voorkant. De wielen blijven echter hetzelfde als op de Epic 8, zij het met mooie Industry Nine-naven.

We merken ook dat Specialized voor de Epic World Cup de merkwaardige keuze heeft gemaakt voor een klassieke carbon zadelpen, en niet voor een telescopische zadelpen … Wat jammer! We kunnen je geruststellen: voor de duur van deze test hebben we er toch één gemonteerd. Op de luxueuze Epic 8 S-Works zit een RockShox AXS Reverb, terwijl we op de Epic Evo een Fox Transfer Factory zien. Daarnaast biedt het exemplaar op de Epic Evo een grotere drop, aangezien we van 125 mm naar 150 mm gaan op frames in maat M (125 mm in maat S en 170 mm in maat L en XL).

Net als bij de rest van de componenten is de cockpit afhankelijk van het niveau in het gamma. Op de Epic WC en Epic 8 zijn de duurdere modellen voorzien van een cockpit uit één stuk (namelijk de nieuwe carbon Roval Control SL). Op ons meer toegankelijke testmodel van de Epic WC (Expert) vinden we een klassiekere combinatie van een aluminium stuur en stuurpen van eigen makelij.

Op het Evo-model wordt, ongeacht het niveau in het gamma, geen stuur-stuurpencombo uit één stuk aangeboden. Op ons testmodel werd door Specialized gekozen voor een mooie Race Face Turbine R-stuurpen van 50 mm gecombineerd met een carbon Roval Control Rise-stuur van 780 mm. In de stuurpen zit het praktische Swat-systeem, waarachter een minimalistische multitool schuilgaat.

Versies, gewicht en prijzen van de Specialized Epic WC, Epic 8 en Epic Evo

Van de Epic WC verschijnen slechts drie complete assemblages in de catalogus. De S-Works (9,5 kg) met een prijs van € 12.500 is het topmodel. Dit model is uitgerust met de nieuwste Sram XX SL Eagle-aandrijving (lees Nieuw | Sram Eagle AXS 2023: een nieuw tijdperk breekt aan) en Roval Control SL-wielen en -randapparatuur. Vervolgens is er de Pro voor € 9.000, met een Sram X0 Eagle-groep, Roval Control/DT Swiss 350-wielen en een klassieke cockpit, en de Expert (model van deze test) voor € 7.200 waarvan we de details een paar regels hierboven hebben beschreven en die op onze weegschaal op 10,6 kg uitkwam inclusief bidonhouders.

De Epic 8 is verkrijgbaar in vier uitvoeringen: het meest toegankelijke model is de Specialized Epic 8 Comp (11,7 kg – € 5.200), gevolgd door de Epic 8 Expert (11,1 kg – € 7.500), de Epic 8 Pro (10,87 kg – € 9.500) en de luxe Epic 8 S-Works (10,4 kg – € 14.500) die Specialized ons voor deze vergelijkende test ter beschikking had gesteld.

Het gamma van de Specialized Epic 8 Evo is dan weer erg klein en beperkt tot slechts twee modellen. De Epic Evo Comp (12,61 kg) vormt het instapmodel, op de markt gebracht voor € 5.200, gevolgd door het Evo Pro-model (12,12 kg) voor € 9.000, dat in dit artikel de dienst uitmaakt.

Specialized Epic WC, Epic 8 en Epic EVO: de terreintest

Waar te beginnen? Geconfronteerd met dergelijke machines is het moeilijk om een ​​keuze te maken. Kom op, laten we de willekeur laten spreken en beginnen met de kleinste veerweg, met de Epic World Cup. Eerst moet je de demper afstellen en deze operatie is wat atypisch aangezien je moet kiezen tussen een sag (statische inzakking) van 0% tot 10% van de slag. We hebben dit eerder beschreven bij de presentatie van de fiets (zie: Test nieuw | Specialized Epic World Cup: is dit het einde van de hardtail?), maar na het testen van de extreme posities kozen we voor het grootste deel van de test iets tussenliggends.

Het idee achter de Epic World Cup is dat deze fiets de hardtail moet doen vergeten. En het klopt dat als de demper is afgesteld zonder enige sag, de fiets bij het accelereren reageert als een hardtail. Ook al zitten we niet op het topmodel en is hij niet uitgerust met de meest hoogwaardige wielen (maar de Roval Control-wielen zijn al erg goed), zijn 10,6 kg doet wonderen en we hebben de indruk dat we met elke versnelling vooruit knallen. Het probleem is dat we niet echt het beetje extra grip voelen dat we hadden verwacht gezien de aanwezigheid van een achtervering. Bergaf heb je al behoorlijk wat impact nodig om de achtervering te activeren en op bepaalde momenten vraag je je af wat het nut is van dit soort fietsen.

Dan proberen we het met een sag van 10%, het aanbevolen maximum. Plots bevinden we ons met een gedrag dat dichter bij dat van een echte full-suspension aanleunt, maar dan verliezen we een beetje van de explosiviteit die ons aanvankelijk aantrok. En we hebben de indruk dat we een lockout missen. Met een sag rond de 6% vinden we tot slot een heel goed compromis.

De fiets pompt heel weinig of niet, heeft een explosiviteit die een hardtail bijna waardig is bij het accelereren, een vering in ‘softail’-stijl die precies de flexibiliteit heeft die nodig is om het wiel op technische beklimmingen aan de grond te houden en een gedrag van een echte full-suspension wanneer dat nodig is. De veerweg is kort, dat wel, maar we voelen dat de impacts worden weggefilterd en dat het wiel in contact blijft met de grond. Eerlijk gezegd wisten we niet echt wat we van deze fiets konden verwachten, en het werd uiteindelijk een leuke verrassing.

Als we verder gaan met de Epic 8 S-Works, die we eerder al hebben getest (zie Test nieuw | Specialized Epic 8: wanneer competitie de wet dicteert), vinden we ons in het gezelschap van een echte sprintbom, ondanks zijn veerweg van 120 mm!

Maar we weten ook hoe dat komt: dit is de hoogwaardige S-Works versie, die slechts 10,4 kg weegt en uitgerust is met lichtere wielen en vooral de nieuwe RockShox Flight Attendant-veringen die een onmiskenbare meerwaarde bieden. Hier is geen specifieke ‘zonder sag’-demper nodig (of in ieder geval met verminderde sag) zoals op de Epic World Cup, noch een Brain zoals op de vorige Epic: de elektronica beheert alles en doet dat voortreffelijk.

Daarom dat we de vering van de Epic 8 op een volledig klassieke manier kunnen aanpassen, of zelfs vrij soepel om het gedrag tijdens afdalingen te optimaliseren, waarna we de Flight Attendant vrijwel in realtime laten overschakelen naar de tussenliggende tractiemodus wanneer het terrein wat ruwer wordt of op technische beklimmingen, of naar de geblokkeerde modus als het terrein biljartvlak is.

Je zult me ​​vertellen dat je dit alles ook handmatig kunt doen via een bediening aan het stuur, maar het verschil is dat je het misschien enkele tientallen keren per uitje doet, terwijl de elektronica het hier honderden, zelfs duizenden keren doet per rit, soms slechts voor enkele seconden. En dat verandert echt heel veel.

In alle comfort en veiligheid steile afdalingen afrazen? Geen zorgen, het is zijn werk. Jezelf in een baan om de aarde lanceren tijdens een sprint? Idem. Een onmogelijke klim overwinnen? Yes, sir! En dit alles zonder enige tussenkomst van de piloot (ook al is het mogelijk om de controle over de elektronica terug te krijgen). We hebben met de Epic 8 op een grote verscheidenheid aan terreinen gereden en hem aan verschillende testers toevertrouwd: het was onmogelijk om hem in de fout te dwingen.

Is dit de perfecte fiets? Voor XC komen we in onze ogen dichtbij, ja. Aan de andere kant, om zowel ‘full travel’ als ‘full rendement’ te hebben, moet je een prijs betalen: € 14.500 om precies te zijn, of het dubbele van de Epic WC Expert, die in veel omstandigheden al zeer efficiënt is. En voorlopig worden de andere Epic 8’s in het assortiment niet aangeboden met de Flight Attendant, maar met een klassieke lockout met 3 standen op het stuur. We hebben ze nog niet getest, en ook al twijfelen we er niet aan dat het ongetwijfeld goede fietsen zijn, toch denken we dat op hen veel van de ‘Epic experience’ wordt weggenomen en ze daardoor wat terugzakken in de rangorde.

En de Epic Evo? Wel, daar hebben we het over een compleet andere fiets! Dit lijkt misschien ongelooflijk, maar door ‘simpelweg’ de veringen te veranderen (130 mm voor en 120 mm achter, maar met een demper met een groter volume en een heel andere instelling dan op de Epic 8) en sommige onderdelen zoals de banden, krijgen we te maken met een heel andere fiets. Het frame is inderdaad dat van een Epic, maar bij het Evo-model moet je XC/marathon vergeten en zeggen dat je naar een kleine trailfiets kijkt.

Als we zijn rendement vergelijken met dat van zijn twee neven, blijft hij duidelijk achter. Hij accelereert goed en is niet onhandig, maar we genieten niet meer van de explosiviteit van zijn twee neven. Als we hem echter vergelijken met een Stumpjumper of andere trailfietsen, voelen we duidelijk zijn XC-roots en daar is hij duidelijk een van de meest efficiënte in de categorie, om niet te zeggen dat hij DE meest efficiënte is.

Voor alle duidelijkheid: in België of op terrein waar we graag snel trappen, zagen we het voordeel niet echt. Op lange afstanden doet een Epic of een WC het veel beter en voor het rijden in een trailcenter is een echte trail/endurofiets duidelijk prettiger.

Toen we ermee naar Zuid-Frankrijk trokken, werd dit model een openbaring. Op ruige singletracks met gevarieerd terrein zijn we niet ver verwijderd van het absolute wapen. Op tempo op brede pistes klimt hij vrijwel moeiteloos (tot het punt dat hij bijna een alternatief is voor een lichte e-bike!) en bij het afdalen is hij een absoluut speeltje.

Wees voorzichtig, vergeet niet dat de veerweg beperkt is en dat je goed moet kunnen sturen, maar de vering is super effectief, zelfs in ruige omstandigheden, en rijden op een fiets die zowel zo capabel is bergop als ook licht is, is een waar genot. We hebben de indruk dat we met de fiets kunnen doen wat we willen, omdat hij zo levendig reageert, maar zonder verraderlijk te zijn. We springen, we draaien in een zakdoek, we slingeren tussen de bomen, we klimmen, … wat leuk!

Het enige jammere is dat er maar twee posities op de demper zitten. Omdat we de open positie graag wat soepeler aanpassen om er tijdens de afdaling het maximale uit te halen en omdat de blokkering erg stevig is in de vlakke maar ruige stukken en de harde beklimmingen, misten we de tussenmodus. Waarschijnlijk maakte Specialized deze keuze om de Evo duidelijk te onderscheiden van de Epic 8, maar in het terrein is het een echt gebrek.

Conclusie

Wat als er maar één fiets mag overblijven? Wat een moeilijke vraag! Voor XC en vooral marathons op niet al te ruig terrein is de Epic WC een erg leuke verrassing. Hij zal je gemakkelijk de hardtail doen vergeten en voor een (weliswaar hoge) prijs die redelijker is dan die van de Epic 8 S-Works, zal hij je zeer goede prestaties bieden op het gebied van efficiëntie, terwijl hij zichzelf goed verdedigt tijdens afdalingen en veel meer de bestuurder bespaart dan een hardtail. De Epic Evo is perfect voor degenen die zowel van klimmen als van dalen op technisch terrein houden. Als het jouw ding is om het equivalent van een Transvésubienne per week te slikken, en je vindt XC-fietsen te beperkt om af te dalen en trailfietsen te lomp bergop, dan is deze voor jou gemaakt! Dan blijft de Epic 8 over, de fiets van alle superlatieven. Wat kan ik zeggen, behalve dat hij bijna perfect is. Ultraefficiënt, comfortabel, speels, op zijn gemak op alle terreinen, … maar er is zijn hyper-exclusieve prijs die hem reserveert voor een rijke elite. Voorlopig tenminste, want we hopen echt dat de Flight Attendant op andere, goedkopere versies van de Epic 8 zal landen, omdat het systeem een hand heeft in het zoeken naar de perfectie die dit model bijna bereikt.

Meer info via www.specialized.com