Vojo vs Sven Nys: kan een amateur met e-bike een legende verslaan?
Door Olivier Béart -
Ah, de eeuwige strijd van mens tegen machine! Je moet toegeven dat je jezelf al wel eens de vraag hebt gesteld of een amateurbiker op een e-bike een kampioen kan verslaan? Om daar achter te komen, legden we de lat hoog en daagden we een ware legende uit: Sven Nys, de man met meer dan 300 overwinningen, zowel in het veldrijden als in het mountainbiken. De wapens voor dit duel? De Trek Supercaliber voor Sven en de gloednieuwe elektrische versie, de E-Caliber, voor ons. Hier volgt het verhaal van een memorabel duel op de mijnterril van Beringen!
Het idee om een confrontatie tussen een amateur en een kampioen – vriendschappelijk en ludiek natuurlijk – op poten te zetten, zat al een tijdje in ons achterhoofd: de eerste op een elektrisch ondersteunde mountainbike, de tweede alleen voortbewogen door zijn buitengewoon goed getrainde lichaam.
We moesten hiervoor een geschikte locatie vinden, de agenda’s van de hoofdrolspelers op elkaar afstemmen, rekening houden met de huidige gezondheidsmaatregelen … en ook elektrische en niet-elektrische fietsen hebben die dicht genoeg bij elkaar zitten om het duel zinvol te houden.
Begin 2021 staan de sterren eindelijk gunstig en hebben we afspraak met elkaar ergens in Vlaanderen, in de provincie Limburg meer bepaald. We, dat zijn Sven Nys, Trek en Vojo!
De gladiatoren
Moeten we Sven Nys nog voorstellen? De Belg, nu 44 jaar oud, heerste vanaf het begin van de jaren 2000 over de veldritwereld. Hij verzamelde in het veldrijden niet minder dan 300 professionele overwinningen, waaronder 2 wereldtitels (daar mag je er nog 2 bij de U23 bijtellen), 64 Superprestige wedstrijden en 50 Wereldbekers. Ja, je leest het goed! In het mountainbiken werd hij 5 keer Belgisch kampioen, won hij brons op het Europees kampioenschap in 2009 en nam hij deel aan de Olympische Spelen van 2008 en 2012. Met als beste notering een negende plaats! In 2016 ging hij met sportief pensioen, maar hij is nog steeds topfit. Vooral ook omdat hij nu de motivatie heeft om zijn zoon Thibau Nys, die in 2020 wereldkampioen veldrijden werd bij de junioren, te helpen om in zijn voetsporen te treden.
Wat ondergetekende betreft, gaat het er veel bescheidener aan toe: 38 jaar, twee jonge kinderen, medeoprichter van Vojo, lang geleden een paar overwinningen in regionale wedstrijden, een levensstijl die niet altijd even gezond is en heel wat uurtjes slaapgebrek de laatste maanden. Maar ook een echte passie voor mountainbiken in al zijn vormen. Eén daarvan is de e-bike waardoor ik geen excuus meer heb om – zelfs niet als ik niet goed geslapen heb of als ik me niet optimaal voel – een frisse neus te halen in het bos en plezier te maken met mijn vrienden. Met als grote voordeel dat ik niet nog slechter thuiskom dan ik al was voor ik de deur uitging.
De gewone fiets, zonder ondersteuning, is zeker niet afgeschreven en bezorgt me nog regelmatig veel plezier. Dus ja, mountainbiken is mijn beroep en ik heb het geluk dat ik het waarschijnlijk iets vaker kan doen dan velen onder jullie, beste lezers, maar ik ben geen kampioen.
Even terzijde: Sven en ik hebben één ding gemeen. Wij zijn de enige twee Belgen die al hebben deelgenomen aan het wereldkampioenschap e-mountainbike, ikzelf in 2019 en Sven in 2020. Nog een leuk weetje waar ik Sven voor de start graag aan herinner, gewoon om hem een beetje onder druk te zetten: ik heb hem eerder al verslagen in een internationale wedstrijd! Ja, mijn ploegmaat en ik eindigden net voor de twee Svennen (Sven Nys reed toen samen met een andere veldrijder, Sven Vanthourenhout) tijdens de eerste etappe van de Cape Epic 2017, waarin Nys last kreeg van ernstige krampen! En als grappig detail, mijn teamgenoot op dat moment was niemand minder dan Jeffry Goethals, mijn jarenlange ‘partner in crime’ die onlangs tot het Vojo-team is toegetreden en die vandaag de rol van ceremoniemeester, vertaler/tolk en follow cam vervult tijdens dit duel.
De wapens
Zoals gezegd zou een dergelijke confrontatie niet dezelfde betekenis, noch hetzelfde cachet hebben als er geen aangepaste en vergelijkbare fietsen voorhanden waren. De confrontatie tussen een pure XC-fiets en een enduro e-bike met veel veerweg en een bovenmenselijke motor zou veel minder relevant zijn. De laatste tijd heeft zich echter een zeer interessant segment ontwikkeld, met wat wij “lichte” e-bikes noemen. Deze zijn uitgerust met een kleine motor en een kleine accu, waardoor ze minder wegen, subtieler ondersteuning bieden en een rijgevoel brengen dat dichter bij dat van een klassieke mountainbike ligt.
Een van de nieuwste toevoegingen aan deze categorie is de Trek E-Caliber. We stelden deze onlangs voor met een gedetailleerde presentatie in dit artikel. Het belangrijkste om te onthouden is dat dit een van de allereerste XC-gerichte e-bikes is. Esthetisch gezien leunt hij heel dicht aan bij de originele Supercaliber waar Sven Nys op rijdt, afgezien van een grotere onderbuis waarin de accu en de motor zijn ondergebracht. Hij heeft slechts een zeer kleine veerweg van 60 millimeter achter, met het speciale IsoStrut-veersysteem, gekoppeld aan een vork van 120 millimeter voor.
De fiets is uitgerust met een Fazua-motor die niet de krachtigste is, noch het hoogste koppel heeft (55 Nm), maar die wel tot de lichtste op de markt behoort. Samen met de accu van 250 Wh legt hij nauwelijks meer dan 3,4 kilogram op de weegschaal. De complete fiets zoals je hem hierboven ziet, weegt net iets meer dan 16 kilogram! Kortom, voor een e-bike is deze Trek E-Caliber een recordbreker en hij ziet eruit als de perfecte bolide om er voor mij mee ten strijde te trekken. Er ontbreekt maar één ding om de obstakels van een modern XC-parcours aan te kunnen: een verstelbare zadelpen! Het is jammer dat dit topmodel er niet mee is uitgerust, maar we zullen het zonder moeten doen.
Sven Nys rijdt op de Trek Supercaliber, in een licht aangepaste versie met een Sram XX1 Eagle AXS-aandrijving, een SID SL-voorvork met 100 millimeter veerweg en eveneens 60 millimeter achteraan. En hij heeft een RockShox Reverb AXS dropper post om hem te helpen in de afdalingen! Desondanks weegt zijn fiets net geen 10 kilogram, wat toch nog steeds een aardig verschil maakt met de elektrisch ondersteunde versie.
Het strijdtoneel
Om deze battle te organiseren, trokken we naar Beringen in Vlaanderen, niet ver van Hasselt. Daar is een voormalig mijncomplex dat momenteel wordt gerenoveerd en dat – naast de vele kantoren, winkels en accommodatie in de voormalige gebouwen – ook prachtige mountainbikefaciliteiten heeft op de nabijgelegen terril.
Enduro-specials, grote dirtjumps en rockgardens, een mooie vaste route rondom: er is voor elk wat wils op en rond het schitterende terrein van be-MINE.
Maar het belangrijkste voor ons is het stevige XC-parcours dat wordt gebruikt voor nationale en internationale wedstrijden en is aangelegd in de geest van de nieuwste olympische omlopen. Dus met veel kunstmatige hindernissen die een aanvulling vormen op een lus die al erg zwaar is door de natuurlijke ondergrond en de zeer steile hellingen van de terril.
Het duel
We hadden deze confrontatie op vele manieren kunnen organiseren, maar we hebben de volgende keuze gemaakt: één ronde over ons circuit, en moge de beste winnen! Geen batterijbeheer, noch enige poging om grote conclusies met wetenschappelijke waarde te trekken aan het einde van dit duel. Gewoon de wens om een intens moment te beleven en te zien of een amateur-mountainbiker, dankzij een (kleine) elektrische rugwind, kan hopen om een kampioen uit te dagen en even kan beleven hoe het voelt vol gas te (st)rijden tijdens een XC-wedstrijd op topsnelheid.
Na een korte verkenningsrit, onderbroken door een paar foto’s, om ons het niet zo gemakkelijke parcours in Beringen vertrouwd te maken, begeven we ons naar de startlijn. Ik stond al eerder naast grote kampioenen als Julien Absalon en anderen aan de start van het wereldkampioenschap e-bike in 2019, en ik voel hier iets soortgelijks als ik mijn plaats naast Sven inneem. Ook al is hij een eenvoudige, goedlachse, relaxte kerel, toch straalt hij een aura uit dat indruk op me maakt. En het is ook indrukwekkend om zien hoe alle voorbijgangers die we die dag zien, mede-bikers of toevallige passanten, hem onmiddellijk herkennen, groeten of hem om een foto vragen.
Maar ik laat me niet afschrikken: het is tijd om te racen. 3, 2, 1: hier gaan we! In de eerste hectometers op het vlakke gooit Sven meteen een bom. Slim, hij weet dat mijn assistentie bij 25 km/u wordt onderbroken. Als hij erin slaagt harder te gaan dan dat, is dat een dubbele straf voor mij. Niet alleen moet ik dan volledig betrouwen op mijn flanellen beentjes, ik moet ook een fiets van 16 kilogram voortstuwen tegenover 10 kilogram voor hem.
Gelukkig slaag ik er tegen alle verwachtingen in contact te houden, en wanneer de helling steiler wordt, ben ik niet ver achter. Ik zit al volledig à bloc, maar ik voel beetje bij beetje dat de elektrische hulp op gang komt. Meter voor meter loop ik in op Sven en uiteindelijk passeer ik hem aan het einde van het eerste deel van de singletrack-klim! Hij zal me achteraf zeggen dat hij niet meer die extra punch heeft van in zijn hoogdagen. Maar hij geeft ook toe dat zelfs op het toppunt van zijn carrière, hij op het tweede deel van de klim naar de top van de terril, niet tegen de motor zou hebben kunnen opboksen.
Ondanks het geringe vermogen van de Fazua in vergelijking met de klassieke ‘grote motoren’ van Bosch of Shimano, voel ik dat hij me lineair en solide voortstuwt op de glooiende helling richting de top en ik vat de eerste afdaling aan met enkele tientallen meters voorsprong.
Dat is veel … en heel weinig tegelijk! Want Sven is verre van een sukkelaar wanneer het technisch wordt. Ik had hem tijdens de verkenning bezig gezien: hij heeft een zeer scherpe en precieze rijstijl, met lijnen die tot op de millimeter zijn uitgemeten om – waar mogelijk – elke tiende van een seconde te winnen. Hij zou me later aan de finish uitleggen, terwijl hij me zijn bebloede pink toont, dat dit aangeboren is bij crossers. “We scheren zo dicht mogelijk langs de palen en de randen van het parcours. Hier ging ik iets te dicht naast een boom … maar mijn handen zijn ondertussen zo gehard dat ik me afvraag of het niet de boom was die meer gewond raakte.”
Al snel voel ik Sven’s adem in mijn nek. En ik kan je verzekeren dat de druk van zo’n kerel achter je heel wat met je doet! Ik ben geen geweldige coureur, maar technisch kan ik wel mijn mannetje staan. Toch voel ik al snel dat het iemand van een andere planeet is die me op de hielen zit. Zonder zelfs maar een fout te maken, voel ik dat hij op de loer ligt en van zodra ik ergens wat ruimte laat, me zal proberen te passeren. In een onmogelijke bocht maakt hij een onwaarschijnlijke binnenwaartse versnelling die hem in staat stelt de leiding te nemen op de tweede smalle klim.
Ik voel de meester-tacticus in Nys nadenken: hij zorgt ervoor dat ik, in een sectie waar ik met de assistentie voordeel zou kunnen halen, niet vol kan doorgaan en hij maakt er tegelijk gebruik van om wat te doseren. Maar ik heb mijn laatste woord nog niet gezegd, en ik blijf op zijn wiel plakken omdat ik weet dat er verderop nog een stuk is waar ik voorbij kan!
In het laatste stuk van deze tweede klim wordt het pad breder. Sven begint te sprinten om te proberen boven de 25 km/u te blijven, schiet even uit zijn pedaal, en ik ga in de tegenaanval. Gelukkig is de helling te steil voor hem om mijn Fazua-spieren te kunnen volgen.
Boven zie ik dat Sven een goed stuk achter me zit en ik zet mijn inspanning op het vlakke verder, om in tegenstelling tot de eerste keer niet gegrepen te worden in de afdaling. Helaas, ik ben zo diep gegaan dat ik het al snel rustiger aan moet doen. Dit is een goede gelegenheid om jullie eraan te herinneren dat je ondanks de aanwezigheid van de assistentie toch heel hard moet/kunt trappen! Als er op dat moment iemand had gezegd dat “het zo wel makkelijk en geen sport is”, ik had hem of haar doodgebliksemd met mijn ogen. Ik nader de dropzone voorzichtig, denkend dat ik alleen aan de leiding rij …
Fout! De Kannibaal van Baal zit al achter me aan, en zijn kampioeninstinct dwingt hem zijn prooi niet los te laten. Ik nader de meest kunstmatige en moeilijkste delen van het circuit met melkzuur in mijn benen, een hartslag van 200, mijn ogen beneveld en een killer in mijn wiel. Glups.
Hoewel ik bij elk steil stukje het zadel tegen mijn kont of buik voel slaan, geeft de E-Caliber me een goed gevoel van vertrouwen met zijn 120 millimeter veerweg voor en zijn balhoofdhoek van 67,5 graden. De veerweg van de achtervering is inderdaad erg kort en de fiets voelt soms meer aan als een softtail dan als een volwaardige fully, maar je voelt wel dat er genoeg demping is om de hobbels glad te strijken en grip te bieden. Dit is dan ook het hoofddoel van de beperkte veerweg op dit soort fiets.
Ik rijd nog steeds aan de leiding bij de voorlaatste afdaling, maar in de haarspeldbochten maak ik een kleine oriëntatiefout waardoor ik van het parcours afga en een paar tienden van een seconde verlies. Sven zit nu heel dicht, maar ik ga snel genoeg zodat hij me niet voorbij kan. Ik begin langzaam te geloven dat ik kan winnen, vooral omdat er nog een laatste heel steile klim volgt.
Maar die oude sluwe vos plaatst weer een aanval vlak voor de beklimming en schiet me voorbij. Als ik boven hetzelfde probeer te doen, faal ik jammerlijk in deze wanhoopspoging. Op het vlakke stuk gaat mijn tegenstander voluit en zie ik alle kleuren van de regenboog om de schade te beperken.
Met mijn laatste krachten geef ik alles in de finale afdaling, maar ik zit over mijn limiet en ik glijd weg in een modderpoel. De vogel Nys is gaan vliegen en rijdt naar een oh zo logische en verdiende overwinning!
Moraal van het verhaal
Ik wist het eigenlijk wel, het werd al bevestigd toen ik in 2019 deelnam aan het wereldkampioenschap e-bike, en deze ervaring heeft het nog maar eens aangetoond: elektrische ondersteuning maakt je geen kampioen! Mountainbiken, en wielrennen, gaat niet alleen over kracht. Het gaat ook om techniek, tactiek en ervaring. Kampioen worden betekent niet alleen de benen hebben, maar ook een winnaarsmentaliteit, een aanleg voor racen en nooit je nederlaag toegeven voor je over de streep bent.
Ongeacht de nederlaag, zal deze dag in mijn geheugen gegrift blijven. Dankzij de elektrische ondersteuning heb ik een intens moment kunnen beleven met een groot renner. Ik kon op topniveau strijden, Sven Nys inhalen en ingehaald worden op een echt XC-circuit. Ik was in staat de sensaties te voelen die deze atleten voelen wanneer ze racen. En bovenal ervoer ik het intense plezier van de combinatie van rijtechniek, fysieke inspanning en tactiek. Een plezier dat alleen een fiets kan verschaffen. Ja, ik had een motor om me te helpen. Was het valsspelen? Natuurlijk niet, het was vanaf het begin klaar en duidelijk dat ik zonder hulp nooit met Sven Nys had kunnen wedijveren zoals ik vandaag deed.
En het lijkt erop dat ik niet de enige was die plezier had, te oordelen naar de glimlach en het enthousiasme van Sven bij de finish. Natuurlijk was er de trots van de gemotoriseerde journalist te hebben verslagen. Maar bovenal was er het gevoel dat hij en ik weer een memorabele tijd mochten beleven op deze wonderlijke uitvinding, genaamd fiets. Of het nu een mountainbike of een cyclocrossfiets is, ondersteund of niet, het maakt niet uit in welk jasje hij zit: het belangrijkste is om te kunnen genieten! Dank je, Sven, dat je hebt geaccepteerd om opnieuw het beste van jezelf te tonen aan mij en de lezers van Vojo!
De film van de battle
Groot nieuws: Vojo heeft voortaan ook in het Nederlands een eigen videokanaal! Wil je deze battle herbeleven alsof je er zelf bij was? Klik dan snel hieronder op de video en abonneer je meteen op ons Youtube-kanaal zodat je in de toekomst niets meer hoeft te missen!
Als bonus hebben we ook nog een video voor je klaarstaan waarin Sven met de nieuwe Trek E-Caliber een rondje rijdt op het XC-parcours van Beringen. Of hij zijn tijd met de Supercaliber verpulvert, ontdek je hier:
Meer over de Trek E-Caliber op www.trekbikes.com
Met dank aan Sven Nys (volg hem via Facebook of Instagram), Trek Benelux & de stad Beringen.