Waarop letten bij de aankoop van een tweedehands mountainbike?
By Léo Kervran -
Het begin van het seizoen is een goed moment om van fiets te veranderen en als je dit effectief van plan bent, dan is de tweedehandsmarkt misschien interessant voor je. Of het nu om ethische of budgettaire redenen is, het resultaat is hetzelfde: een dergelijke aankoop kan je niet improviseren en er zijn een aantal extra voorzorgsmaatregelen die je moet nemen in vergelijking met die van de aankoop van een nieuwe fiets. Om onaangename verrassingen te voorkomen, hebben we enkele tips op een rij gezet voor het kopen van een tweedehands mountainbike, van het eerste contact tot de betaling.
Het eerste contact
Het spreekt voor zich, maar als je geïnteresseerd bent in een fiets, begint het koopproces zodra je contact opneemt met de verkoper. Hoe meer specifieke informatie je over de fiets kunt verzamelen (bouwjaar als dit niet in de advertentie staat, eventuele wijzigingen aan de originele uitrusting, onderhoud, enz.) en hoe meer foto’s, hoe beter. Vermijd verkopers die je deze informatie niet kunnen verstrekken.
De aanwezigheid van facturen is een pluspunt, maar de afwezigheid ervan hoeft geen belemmering te zijn. Het kan zijn dat de verkoper de fiets tweedehands heeft gekocht en het onderhoud zelf heeft gedaan. In dat geval kan hij geen facturen voorleggen. Dit betekent echter niet automatisch dat de fiets gestolen is of in slechte staat verkeert.
De inspectie van de fiets
Het eerste contact via mail of telefoon verliep prima, je hebt een afspraak gemaakt met de verkoper en nu is het zover: de fiets van jouw dromen staat voor je neus! Het is tijd om over te gaan naar de tweede fase: de inspectie van de fiets. De meeste verkopers zijn eerlijk, maar toch is deze stap belangrijk, omdat de foto’s alleen de uiterlijke staat van de fiets weergeven en niet de werking ervan. Met een goede inspectie voorkom je de eerste maanden na aankoop onaangename verrassingen.
Het frame
Met een snelle blik kan je controleren of de fiets overeenkomt met de foto’s en of er geen deuken of grote esthetische gebreken zijn. Vervolgens moet je de zwaarst belaste plekken grondig inspecteren. Er zijn er veel op een mountainbike:
- Alle buisverbindingen en lasnaden op een stalen/aluminium/titanium frame. Aarzel niet om een kleine lamp te gebruiken om de kleinste gebreken te benadrukken.
- In het geval van een fiets die afhankelijk is van de flexibiliteit van de liggende of staande achtervork voor het comfort of de werking van de vering dien je de flexibele delen en de zones errond te inspecteren.
Andere delen van de fiets die absoluut moeten worden gecontroleerd:
- Het bottom bracket en de onderkant van de onderbuis, die erg gevoelig zijn voor impacts van rondvliegende stenen.
- De zones waar de achterband langs de liggende en staande achtervork passeert. Deze zones kunnen verslijten of beschadigd raken door het gebruik van een te grote band voor de fiets. Het is niet erg als de verf een beetje vervaagd is, maar als het frame beschadigd is, raden we aan naar een andere fiets uit te kijken.
- De liggende en staande achtervork die gekrast kunnen worden door een afvallende ketting.
De veringen
Allereerst controleren we of er geen lekkages zijn bij de vorkpoten en demper en of de afdichtingen in goede staat zijn. Controleer vervolgens of alle instellingen van de voorvork en schokdemper goed werken: rebound, compressie en vergrendeling. Bij een full suspension dien je ook te controleren of de lagers van de ophanging in goede staat zijn. Dit doe je door de fiets lichtjes op te tillen door deze alleen bij de zitbuis vast te houden. Als je voelt dat de fiets in meerdere ‘stappen’ beweegt, is er ergens speling en moeten de lagers waarschijnlijk vervangen worden. Alles moet tegelijk werken, als één blok.
Als alles in goede staat is en reageert zoals verwacht, controleer dan bij de verkoper of er regelmatig onderhoud is uitgevoerd, d.w.z. minimaal één keer per jaar. Indien dit niet het geval is, dien je dit zelf nog te doen en dat brengt extra kosten met zich mee. Vraag ten slotte ook aan de verkoper of de veringen zijn aangepast met tokens. Dit verandert niets aan de prijs, maar je moet er wel rekening mee houden wanneer je zelf aanpassingen doet aan de fiets, mocht je deze kopen.
De aandrijving
Net als bij het frame of de veringen is het eerste wat je moet doen de staat van de verschillende onderdelen beoordelen, om er zeker van te zijn dat er geen grote schade is: slijtage van het kettingblad, de cassette of de derailleurwieltjes, ontbrekende tanden, … Krassen op de achterderailleur komen vaak voor en hoeven geen paniek te veroorzaken. Zolang het gedrag ervan niet wordt beïnvloed, is er niets ernstigs aan de hand. De volgende stap is te schakelen met de versnellingen en dat in beide richtingen, of zelfs door de ketting ‘schuin’ te leggen als de fiets een dubbel kettingblad heeft. Als niet alles werkt, kan het zijn dat de derailleurhanger verbogen is, dat een onderdeel versleten is of dat de kabel niet goed beweegt. Dit alles kan de prijs drukken.
Vervolgens adviseren we je om de slijtage van de ketting te controleren met het daarvoor bestemde gereedschap.
Vervolgens adviseren we je om de slijtage van de ketting te controleren met het daarvoor bestemde gereedschap. Moest je dat niet hebben, weet dat een kettingslijtagemeter ongeveer tien euro kost en is iets dat je altijd van pas komt, het is geen verspilde aankoop. Controleer ook de kabels (bochten, sneden, enz.) en vraag wanneer de kabels en omhulsels voor het laatst zijn vervangen. Als de kabel elk jaar vervangen werd, is dat een teken van een goed fietsonderhoud. Tot slot testen we de lagers van de trapas om er zeker van te zijn dat deze geen speling hebben en dat ze niet ‘krassen’.
De remmen
Controleer de slijtage van de remblokken (verwijder hiervoor gerust de wielen) en de remschijven, nadat je er zeker van bent dat er geen lekkages zijn. Het kan lastig zijn om vast te stellen of de remschijf versleten is als deze niet nieuw is. Een schuifmaat kan dan handig zijn. Eigenlijk hanteert elke fabrikant zijn eigen slijtagegrens. Wat voor Shimano geldt, geldt bijvoorbeeld niet voor Magura. De minimale dikte staat soms op een arm van de schijf vermeld. Als dit niet het geval is, kun je deze terugvinden in de gebruikshandleiding van de rem. Dit zijn de grenswaardes van de belangrijkste merken op de markt:
- Formula: 1,75 mm
- Hayes: 1,7 mm
- Hope: 1,4 mm als het om een remschijf van 140 of 160 mm gaat – 1,5 mm als het om een remschijf van 180 mm of meer gaat – 2,9 mm als het om een geventileerde remschijf gaat (in twee delen, zoals bij een auto)
- Magura: 1,8 mm
- Shimano: 1,5 mm
- Sram: 1,55 mm
Andere elementen die getest moeten worden zijn de instellingen (de reach en eventueel het aangrijppunt) en, in het geval van een Postmount-montage, de staat van de schroefdraad. Een beschadigde schroefdraad of een loszittende insert (op een carbon frame) wijst erop dat de remklauw niet goed op het frame is vastgedraaid, wat gevaarlijk kan worden. Om de schroefdraad te controleren, kan je de bout losdraaien en weer vastdraaien, of nog eenvoudiger, proberen deze vast te draaien. Als de bout ‘doldraait’ is er een probleem en kan je beter de koop afblazen.
Het onderstel
Het voorlaatste punt om te onderzoeken: de wielen en banden! Hierbij kijken we naar de staat van de velgen (een slag of scheurtje in de velg), de spaken (geen ontbrekende of verbogen spaken, geen spaken die te strak of te los zitten in vergelijking met de andere) en de slijtage van de banden, zowel op het loopvlak als op de flanken. Net als bij de trapas is ook de staat van de lagers een punt om te controleren. Als het niet in de advertentie staat, vraag dan ook of de banden tubeless of met een binnenband zijn gemonteerd. Het type montage heeft geen invloed op de prijs, maar het is wel iets waar je rekening mee moet houden als je gaat fietsen.
Andere onderdelen
Tot slot ronden we de inspectie af met een blik op de slijtage van het zadel en de handgrepen, de werking van de zadelpen als deze telescopisch is, de staat van de headset, enz. Als je de mogelijkheid hebt, kijk dan of de aanbevolen aanhaalmomenten zijn aangehouden, vooral als de fiets een aantal lichte en mogelijk kwetsbare onderdelen heeft. Let ook op de schroefkoppen, als deze beschadigd zijn, kan dit in de toekomst problemen veroorzaken. Je kunt ook aan de verkoper vragen of hij een reserve-derailleurhanger heeft. De verkoper heeft hem alvast niet meer nodig en deze kan je veel ellende besparen …
Ik heb een gebrek ontdekt dat de verkoper niet heeft gemeld. Wat moet ik doen?
Als het een functioneel defect betreft: als het defect repareerbaar is, kan je onderhandelen over een prijsverlaging die gelijk is aan de kosten van de reparatie door een professional. Als het onderhoud aan de vering bijvoorbeeld niet jaarlijks is uitgevoerd, kost een complete revisie (exclusief het vervangen van de geleideringen) van de voorvork en schokdemper tussen de 200 en 250 euro. Voor een 12-speed ketting uit het middensegment mag je tussen 20 en 30 euro rekenen.
Als het een esthetisch defect is: een oppervlakkige kras, de liggende achtervork die slijtagesporen draagt door de wrijving van de schoen, de lak op de balhoofdbuis die is beschadigd door een schurende kabel … Er kunnen veel slijtagesporen zitten op een mountainbike die een paar jaar oud is en dat is normaal. Als je echter iets opvallends opmerkt dat de verkoper vergeten is te vermelden, kan dit de prijs van de fiets iets verlagen. Probeer hier geen honderden euro’s op te besparen, het blijft ‘decoratie’ en heeft geen enkele invloed op de werking van de fiets.
Als het defect, of het nu functioneel of esthetisch is, je te ernstig lijkt, aarzel dan niet om de koop af te blazen. Het is altijd moeilijk om met lege handen te vertrekken als je had gehoopt met een nieuwe fiets huiswaarts te keren, maar het is beter om nog even te wachten op een echt goede gelegenheid dan overhaast tot een aankoop over te gaan en later een reeks problemen te hebben …
De testrit
Nadat je de fiets van alle kanten hebt geïnspecteerd, kan je hem het beste uitproberen als je de mogelijkheid hebt. Een ritje van 20-30 minuten in het gezelschap van de verkoper geeft je de mogelijkheid om te controleren of de fiets de juiste maat heeft en of alles goed werkt onder reële omstandigheden. Lukt dat niet, dan is het altijd beter om een paar rondjes op een parkeerplaats te rijden dan helemaal niets te doen. Het heeft geen zin om de fiets meer te ‘mishandelen’ dan redelijk is, maar probeer zeker te schakelen, te remmen, …
De betaling
Dit gedeelte is vooral relevant als je een fiets wilt verkopen. Als je de koper bent en de betaalmethode bevalt je niet, dan kun je dit gerust met de verkoper bespreken. Er zijn tegenwoordig zoveel betaalmethoden beschikbaar dat het niet altijd eenvoudig is om de meest praktische en betrouwbare te kiezen. Dit zijn onze favorieten:
- Een instantoverschrijving: Tegenwoordig kan je met de meeste bank-apps op jouw smartphone een overschrijving doen vanaf jouw telefoon. Door de koper te vragen de overschrijving in jouw bijzijn te doen, weet je zeker dat de koper over de benodigde financiële middelen beschikt en dat je wordt betaald. Een klassieke overschrijving tussen twee verschillende banken kan enkele dagen duren, maar app hebben vaak een optie om een instantoverschrijving uit te voeren waarmee de transactie, tegen betaling van een paar euro, onmiddellijk wordt uitgevoerd. Op die manier staat het geld op jouw rekening voordat de koper met de fiets vertrekt.
- Contant geld: enkel voor ‘kleine’ bedragen van maximaal enkele honderden euro’s. Daarnaast kunnen opnamelimieten problematisch zijn voor de koper en is het over het algemeen een minder betrouwbaar betaalmiddel dan de instantoverschrijving. Het gebeurt niet vaak, maar het is niet onmogelijk dat het om valse bankbiljetten gaat …